Σήμα ανάταξης επιχείρησε να δώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόσο προς την κοινωνία όσο και προς την κυβέρνησή του με την ομιλία του στο «Βελλίδειο» στην πρώτη ΔΕΘ της νέας τετραετίας και έπειτα από δυόμισι μήνες συνεχόμενης πίεσης υπό το βάρος δραματικών γεγονότων, με κορυφαίο την ασύλληπτη καταστροφή στη Θεσσαλία. Η συνέχεια δίνεται με τη συνέντευξη Τύπου σήμερα στις 12 το μεσημέρι. Ο πρωθυπουργός προσπαθεί να πείσει για ένα «διαφορετικό πολιτικό υπόδειγμα», ορίζοντας δύο όρους στη νέα «συμφωνία αλήθειας» («μεταρρύθμιση παντού, νομιμότητα παντού», όπως είπε) και αναγνωρίζοντας ότι στην καθημερινότητα του πολίτη «αποκρυσταλλώνονται όλες οι ανάγκες ενός τόπου».

Ο προσωπικός τόνος δεν έλειπε από τις τοποθετήσεις του – κάτι που αναμένεται να φανεί και σήμερα – με ενδεικτική τη χθεσινοβραδινή αποστροφή του «ποτέ δεν κρύφτηκα, ποτέ δεν διεκδίκησα το αλάθητο, αλλά και ποτέ δεν υποχώρησα στα εμπόδια, όσο ανυπέρβλητα και αν φαίνονταν». Ο ίδιος μίλησε για «ασυνήθιστη» ΔΕΘ και πρόταξε ταυτόχρονα με τις δεσμεύσεις του και μερικά… «δεν», ρίχνοντας το βάρος κυρίως στα πολιτικά μηνύματα εν μέσω του επιδεινούμενου κλίματος.

«Δεν θα θέσω ποτέ σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα που αποτελεί το θεμέλιο της προόδου μας, δεν θα επιτρέψω ποτέ να ζήσουμε ξανά το τραύμα μιας εθνικής χρεοκοπίας, δεν θα αφήσω τους Έλληνες να διχαστούν ξανά πάνω στο ψέμα» ήταν η φράση – γέφυρα για τις εκ νέου αναφορές του στον «πολυδιάστατο εκσυγχρονισμό».

Στην πρωθυπουργική ομιλία περίπου 7.000 λέξεων, κρύβονται τέσσερα «μηνύματα» και συγκεκριμένοι «παραλήπτες».

Από την ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ

1. Η «ευθύνη»

Τρεις φορές βρέθηκε στα πρωθυπουργικά χείλη η λέξη «ευθύνη». Την πρώτη φορά για να σταλεί καθαρό μήνυμα συνολικά προς το γαλάζιο στρατόπεδο, καθώς, μιλώντας για την έναρξη της δεύτερης γαλάζιας θητείας του, έκανε λόγο για «εμπιστοσύνη που γίνεται ευθύνη». Και ειδικότερα μιλώντας για το 41% της εθνικής κάλπης τόνισε ότι δεν είναι «διαβατήριο εφησυχασμού, ούτε άλλοθι αλαζονείας». Εξ ου και η… υπενθύμιση η οποία εμμέσως ακολούθησε προς την κυβερνητική μηχανή για «δουλειά», «συνέπεια» και «σεμνότητα».

Τη δεύτερη φορά που αναφέρθηκε στην «ευθύνη» ήταν περισσότερο για κριτική και αυτοκριτική στο θλιβερό φόντο του θεσσαλικού κάμπου. Περιγράφοντας τις «δύο όψεις» του κράτους, ο Μητσοτάκης μίλησε για «σύγχυση αρμοδιοτήτων και συχνή μετάθεση ευθυνών» απέναντι στον «συντονισμό», την «οργάνωση», τον «ηρωισμό». Εξάλλου δεσμεύτηκε πως ό,τι χάθηκε «θα το ξαναχτίσουμε μαζί, καλύτερα και χωρίς τα λάθη του παρελθόντος».

Την τρίτη φορά ο Μητσοτάκης θέλησε να παρουσιάσει την κυβέρνησή του και το κόμμα του απέναντι σε όλα τα υπόλοιπα κόμματα στον δρόμο για τον εκσυγχρονισμό. «Η κυβέρνηση θα στοχοποιείται, για όποια αστοχία προκύψει στον τόπο. Αυτόματα θα γίνεται αυτό. Είτε ευθύνεται, είτε όχι» είπε, επισημαίνοντας ότι «πολιτικοί συσχετισμοί και η κομματική γεωγραφία» καθιστούν πλέον τη ΝΔ «αποκλειστικό αντίπαλο όλων των συσσωρευμένων προβλημάτων».

2. Οι «παθογένειες»

Ο Μητσοτάκης έχει ανάγκη να καλλιεργήσει στα μάτια των πολιτών μια πειστική εικόνα αποφασιστικότητας για μάχη διαρκείας με τις «παθογένειες του χθες», αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τη μεγαλύτερη εικόνα της Ελλάδας, αυτή που, κατά τον ίδιο, δεν περιορίζεται στις «αντιξοότητες» του φετινού καλοκαιριού.

Υιοθετώντας χαμηλούς τόνους παραδέχτηκε ουσιαστικά το κακό ξεκίνημα της νέας θητείας αλλά επέλεξε να προτάξει ένα μήνυμα αλλαγής σελίδας και όχι οπισθοχώρησης. «Υπόσχομαι ότι όσο και αν χάνουμε κάποιες μάχες, στο τέλος θα κερδίσουμε τον πόλεμο» είπε και χαρακτήρισε την Ελλάδα «έτοιμη» για αναμετρήσεις και με τα «στοιχήματα του αύριο».

3. Οι «μεταρρυθμίσεις»

Για τον πρωθυπουργό, οι μεταρρυθμίσεις – «η μεταρρύθμιση κάθε βραχίονα που μας κρατάει πίσω», όπως ήταν η ακριβής φράση του – συνδέονται άμεσα με την εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο αναγνωρίζουν ότι αυτή έχει κλονιστεί και σπεύδουν όχι μόνο σε παραδοχές αλλά και σε αποφασιστικές δεσμεύσεις για αλλαγή σελίδας.

«Οι καιροί μας», είπε ο ίδιος, «γίνονται πλέον καιροί πολυκρίσεων, κάτι που μετατρέπει την κοινωνική εμπιστοσύνη σε κρίκο συνοχής, ανθεκτικότητας και βατήρα συλλογικής δημιουργίας». Αυτή την κοινωνική εμπιστοσύνη όρισε ως τη βάση του «πολυδιάστατου εκσυγχρονισμού».

4. Το «πολιτικό κόστος»

Το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση για την ανάγκη συγκρούσεων προκειμένου η χώρα να κάνει βήματα προς τα εμπρός εστάλη από τα πρώτα λεπτά της ομιλίας του με τη φράση «δεν με απασχολεί το περίφημο πολιτικό κόστος». Ο Μητσοτάκης στόχευε σε δύο κατευθύνσεις: αφενός να μην μηδενίσει τα θετικά βήματα της χώρας αφετέρου να δείξει ότι γνωρίζει και παραδέχεται όσα την κρατούν πίσω. «Όσα θα πω θα αποτυπώνουν την αλήθεια, τις δυνατότητες και τις επιτυχίες μας, όσο και τις υστερήσεις μας. Κυρίως, όμως, τις μεγάλες αλλαγές που θέλει η Ελλάδα» σημείωσε. Και αργότερα μίλησε για αλλαγές που, κατά την εκτίμησή του, «σίγουρα θα ξεβολέψουν μερικούς, όμως θα ευνοήσουν τους πολλούς».

Ενδεικτικές οι αναφορές του στο θέμα της φοροδιαφυγής («είναι μια κατάρα διπλή: είναι αντικοινωνική, είναι αντιεπιχειρηματική. Οι λέξεις «φιλελευθερισμός» και «φοροδιαφυγή» είναι πάντα λέξεις αντίθετες» είπε) καθώς στο ζήτημα της δημόσιας ασφάλειας που πάντα βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της ΝΔ, χωρίς περιθώρια να «θολώσει» η εικόνα. «Επιχειρηματίες και άλλοι παράγοντες, λυπάμαι, στο εξής ας χρηματοδοτούν οι ίδιοι την προστασία τους» είπε, εξαγγέλλοντας αποδέσμευση μέσα στον επόμενο μήνα 2.500 αστυνομικών από τη φύλαξη δημοσίων προσώπων.