Πριν από έξι χρόνια, μια φοιτήτρια Νομικής ονόματι Λίνα Καν έγραψε ένα άρθρο στη «Yale Law Journal» που θεωρούσε την Amazon ως παράδειγμα για το πώς παραβιάστηκε η αντιμονοπωλιακή νομοθεσία των ΗΠΑ.
Δεκαετίες στενής εστίασης στις υψηλές τιμές ως τον κύριο δείκτη της μονοπωλιακής ισχύος, υποστήριξε, είχαν επιτρέψει στον νομικό και πολιτικό κόσμο να αγνοεί τους τρόπους με τους οποίους οι διαδικτυακές πλατφόρμες κατακτούσαν την ψηφιακή οικονομία.
Για την Amazon, οι χαμηλές τιμές ήταν στην πραγματικότητα ένα όπλο με το οποίο στραγγαλίζει τους αντιπάλους της και τους μικρούς εμπόρους λιανικής, ενώ κέρδισε ένα τεράστιο πλεονέκτημα στη βιομηχανία του ηλεκτρονικού εμπορίου.
Σε εκείνο το άρθρο της για τη νομική αναθεώρηση του 2017, με τίτλο «Το αντιμονοπωλιακό παράδοξο της Amazon», ο στόχος της Καν δεν ήταν μόνο η εταιρεία του Τζεφ Μπέζος. Ηταν το «πρότυπο ευημερίας των καταναλωτών», το οποίο υποστηρίζει ότι οι ισχυρές εταιρείες δεν αποτελούν πρόβλημα εφόσον δεν αυξάνουν τις τιμές τους. Αυτή η προσέγγιση laissez-faire είχε κυριαρχήσει στην αντιμονοπωλιακή νομολογία τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1970, επιτρέποντας κύματα εταιρικής ενοποίησης. Η Καν υποστήριξε ότι ήταν ξεπερασμένο στην ψηφιακή εποχή.
Το άρθρο αυτό την έκανε το κεντρικό πρόσωπο ενός κινήματος στον αγώνα κόντρα στην Big Tech επανεξετάζοντας ριζικά την πολιτική ανταγωνισμού.
Την Τρίτη η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου με υπογραφή της προέδρου της… Λίνα Καν κατέθεσε αντιμονοπωλιακή αγωγή-ορόσημο κατά της Amazon, ισχυριζόμενη ότι έκανε κατάχρηση της εξουσίας της για να καταπνίξει τον ανταγωνισμό στο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Ποια είναι όμως αυτή η περίφημη πια Λίνα Καν που στα 34 της ήρθε να προκαλέσει σεισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες; Γεννήθηκε στις 3 Μαρτίου του 1989 στο Λονδίνο από βρετανική οικογένεια πακιστανικής καταγωγής. Με τους δικούς της όταν ήταν 11 ετών μετακόμισαν στη Νέα Υόρκη, όπου βίωσε με το «καλημέρα» τον ρατσισμό και την ξενοφοβία στον απόηχο των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου. Λονδρέζα μεν, πακιστανικής καταγωγής δε…
Το πείσμα
Το έβαλε πείσμα και ξεπέρασε τα πάντα. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Williams College της Μασαχουσέτης. Πήρε πτυχίο και από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, σάρωσε τα ακαδημαϊκά βραβεία με σειρά μελετών, δημοσιεύσεων και εργασιών. Ολες κόντρα στο μονοπώλιο.
Η θέση της δεν είναι τυχαία. Από το 2010 έως το 2014 εργάστηκε στο New America Foundation, όπου ασχολήθηκε με την αντιμονοπωλιακή έρευνα. Ως αποτέλεσμα της εργασίας της στο Ινστιτούτο Ανοιχτών Αγορών, είχε πρόταση από τη «Wall Street Journal», αλλά την κέρδισε η Νομική Σχολή του διάσημου Γέιλ.
Πλέον είναι και αναπληρώτρια καθηγήτρια Δικαίου στη Νομική Σχολή του Κολούμπια.
Το 2018 η Καν εργάστηκε ως νομική συνεργάτρια στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου στο γραφείο του επιτρόπου Τσόπρα. Την ίδια χρονιά το «Politico» την περιέγραψε ως «ηγέτιδα μιας νέας σχολής αντιμονοπωλιακής σκέψης», ενώ για πλήθος άλλων μέσων μαζικής ενημέρωσης, με κορυφαίο το «Time» είναι στην κορυφή των «Next Generation Leaders».
Λίγο μετά, το 2019, άρχισε να υπηρετεί ως σύμβουλος στην Υποεπιτροπή της Επιτροπής Δικαιοσύνης της Βουλής για το Αντιμονοπωλιακό, το Εμπορικό και το Διοικητικό Δίκαιο, όπου ηγήθηκε της έρευνας του Κογκρέσου για τις ψηφιακές αγορές. Τα έβαλε ακόμη και με την Google και το Facebook.
Η πορεία και οι διασυνδέσεις της την έφεραν στην αυλή του Λευκού Οίκου. Προς γενική έκπληξη, στις 22 Μαρτίου 2021 ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τη διόρισε επίτροπο της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου. Οι «αντι-amazonικές» της απόψεις ήταν ό,τι πρέπει για το Κογκρέσο, που την προώθησε ακόμη και για πρόεδρο της FTC. Είναι ο άνθρωπος του προέδρου. Εγινε η τρίτη Ασιατοαμερικανίδα στην ιστορία της Επιτροπής και άναψε φωτιές σε Amazon και Facebook, που υπέβαλαν αναφορές ζητώντας την απαλλαγή της από τις έρευνες, υποδηλώνοντας ότι η προηγούμενη κριτική της για τις εταιρείες δεν της επιτρέπει να είναι αμερόληπτη.
Η ίδια έχει πει για τον εαυτό της ότι ανήκει στο New Brandeis, ένα πολιτικό κίνημα που επιδιώκει την αυστηρή επιβολή της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Εχει ήδη μετατρέψει το όραμά της για μια αντιμονοπωλιακή επανάσταση σε πραγματικότητα…