Οι μητρικές του κολοσσού Μeta -Facebook, Instagram, TikTok, Threads, και BlueSky- αλλά κυρίως η Χ του Έλον Μασκ έχουν «πλημυρίσει» το διαδίκτυο με βίντεο και ενημερωτικό υλικό παραπλανώντας εκατομμύρια χρήστες για το τι συμβαίνει στις εμπόλεμες ζώνες, με την αραβοϊσραηλινή διένεξη να είναι η πλέον πρόσφατη.
Ειδικότερα, χάρη στις ανανεωμένες πολιτικές του Μασκ που επιτρέπουν σε οποιονδήποτε να πληρώσει για επαλήθευση μιας ανάρτησης, καθώς και σε μεγάλο βαθμό στις απολύσεις στελεχών στις ομάδες Trust and Safety του X, η πλατφόρμα εντυπωσιάζει για το επικίνδυνο υλικό που αναπαράγει, όπως αναδεικνύει ρεπορτάζ του Αljazeera.
Τη Δευτέρα, το Χ δήλωσε ότι υπήρχαν περισσότερες από 50 εκατ. δημοσιεύσεις στην πλατφόρμα το Σαββατοκύριακο σχετικά με τη σύγκρουση.
Ώρες αφότου η Χαμάς, επιτέθηκε στο Ισραήλ το Σάββατο, το X, γέμισε με ψεύτικα βίντεο, φωτογραφίες και παραπλανητικές πληροφορίες σχετικά με τη σύγκρουση. Ενδεικτικά, ο Ian Miles Cheongένας ακροδεξιός χρήστης με τον οποίο ο Musk αλληλεπιδρά συχνά, δημοσίευσε ένα βίντεο που ισχυρίστηκε ότι έδειχνε Παλαιστίνιους μαχητές να σκοτώνουν Ισραηλινούς πολίτες. «Φανταστείτε να συνέβαινε αυτό στη γειτονιά μας, στην οικογένειά σας», σχολίασε.
Ωστόσο, η Community Note, μια υπηρεσία του X που επιτρέπει στους χρήστες να προσθέτουν περιεχόμενο στις αναρτήσεις, ανέφερε ότι τα άτομα στο κλιπ ήταν μέλη της ισραηλινής αστυνομίας και όχι της Χαμάς.
Παρ’ όλα αυτά, το βίντεο είναι ακόμα αναρτημένο και έχει συγκεντρώσει εκατομμύρια εντυπώσεις, ενώ εκατοντάδες άλλοι λογαριασμοί X κοινοποιήσει το κλίπ, μερικοί εκ των οποίων μάλιστα με ένδειξη επαλήθευσης του υλικού από τη πλατφόρμα, όπως αναφέρει το Al Jazeera.
Αυτή την εβδομάδα, στο X, ένας χρήστης ονόματι The Indian Muslim μοιράστηκε ένα βίντεο με τη λεζάντα «Δώστε περισσότερη δύναμη στη #Χαμάς» και ισχυρίστηκε ότι το βίντεο έδειχνε έναν ένοπλο μαχητή της Χαμάς να εκτοξεύει πύραυλο και να καταρρίπτει ένα Ισραηλινό ελικόπτερο.
Ωστόσο, σύμφωνα με πολλούς ειδικούς σε ζητήματα παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που επικαλείται το Al Jazeera, το βίντεο προερχόταν από ένα βιντεοπαιχνίδι που ονομάζεται Arma 3.
Τόσο η εταιρεία X, όσο και η Meta, η οποία κατέχει τα Facebook, δεν απάντησαν στο αίτημα του Al Jazeera για να σχολιάσουν.
Οι εταιρείες τεχνολογίας έχουν αποδείξει ότι δεν ενδιαφέρονται
«Αυτές οι τεράστιες εταιρείες εξακολουθούν να μένουν άναυδες από τον πολλαπλασιασμό της παραπληροφόρησης, παρόλο που κανείς δεν εκπλήσσεται ακόμη από αυτήν», δήλωσε η Irina Raicu, διευθύντρια του Προγράμματος Ηθικής Διαδικτύου στο Πανεπιστήμιο Σάντα Κλάρα.
«Βγάζουν αριθμούς πόσες αναρτήσεις έχουν καταργήσει, πόσους λογαριασμούς έχουν αποκλείσει, ποιες ρυθμίσεις μπορεί να θέλετε να αλλάξετε αν δεν θέλετε να δείτε σφαγές» αλλά την ίδια στιγμή η Raicu σημειώνει ότι «αυτό που δεν ανακοινώνουν είναι οι μετρήσεις των αποτυχιών τους: πόσες διαστρεβλώσεις δεν συνοδεύτηκαν από «Community Note» ή ονομάστηκαν με άλλο τρόπο και για πόσο καιρό. Επαφίεται στους δημοσιογράφους και τους ερευνητές να τεκμηριώσουν τις αποτυχίες τους αφού συμβούν», λέει η ίδια.
Σύμφωνα με την ερευνήτρια στη Μέση Ανατολή στο DFRLab του Ατλαντικού Συμβουλίου, Ντίνα Σάντεκ, μια άλλη ψευδής αφήγηση σε πλατφόρμες που είχε πέσει στην αντίληψη της ομάδας της ήταν ότι η Χαμάς είχε λάβει βοήθεια από το εσωτερικό του Ισραήλ για να σχεδιάσει την επίθεση. «Υπάρχουν παλιά και ανακυκλωμένα πλάνα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο που είναι συντριπτικά και δυσκολεύουν τους χρήστες να διακρίνουν τι είναι πραγματικό και τι όχι», είπε ο Σάντεκ.
Η παραπληροφόρηση γύρω από την επίθεση ταξιδεύει επίσης μεταξύ των πλατφορμών, πρόσθεσε ο Σαντέκ. «Μερικά βίντεο TikTok βρίσκουν το δρόμο τους προς το X και μερικά πλάνα που εμφανίστηκαν πρώτα στο Telegram εμφανίζονται στη συνέχεια στο X», είπε.
«Το πλήθος των απατεώνων που διαδίδει ψέματα και μίσος για την κρίση Ισραήλ-Γάζας τις τελευταίες ημέρες, σε συνδυασμό με αλγόριθμους που προωθούν επιθετικά ακραίο και ενοχλητικό περιεχόμενο, είναι ακριβώς ο λόγος που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει τόσο κακός τόπος πρόσβασης σε αξιόπιστες πληροφορίες», δήλωσε ο Ιμραν Άχμεντ, Διευθύνων Σύμβουλος του βρετανικού Κέντρου για την Καταπολέμηση του Ψηφιακού Μίσους.
«Οι εταιρείες τεχνολογίας έχουν αποδείξει ότι δεν ενδιαφέρονται, αν δεν είναι συνένοχοι στη διάδοση επικίνδυνης προπαγάνδας», καταλήγι ο Άχμεντ μιλώντας στο μέσο από το Κατάρ.
