Η σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και στη Χαμάς έχει αναζωπυρωθεί από το πρωί του Σαββάτου μετά την επίθεση της ισλαμιστικής οργάνωσης που προκάλεσε τη χειρότερη αιματοχυσία Ισραηλινών μέσα σε μία ημέρα από τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας το 1948.
Πλέον το Τελ Αβίβ δείχνει αποφασισμένο να απαντήσει με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου να ετοιμάζεται να ανάψει το «πράσινο φως» για μία ευρείας κλίμακας χερσαία επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας, ωστόσο ο στρατός του Ισραήλ έχει να αντιμετωπίσει μία σειρά από προκλήσεις, όπως είναι το αντάρτικο σκηνικό πολέμου σε αστικό περιβάλλον αλλά κυρίως το δαιδαλώδες σύστημα τούνελ που χρησιμοποιεί η Χαμάς.
Τα συγκεκριμένα υπόγεια τούνελ αποτελούν ίσως τον χειρότερο «εφιάλτη» για το Ισραήλ και τον πρωθυπουργό του καθώς το 2014 είχαν παγιδευτεί και σκοτωθεί σε αυτά τα τούνελ στρατιώτες στην προσπάθειά τους να εντοπίσουν μαχητές της Χαμάς.
«Υπάρχει μία πόλη κάτω από τις πόλεις στη Γάζα», είπε χαρακτηριστικά ο Τζον Σπένσερ, ένας ειδικός σε στρατιωτικές επιχειρήσεις σε πυκνές αστικές περιοχές στο Ινστιτούτο Συγχρόνου Πολέμου του West Point. «Πρέπει να βασιστείς στην ανθρώπινη ευφυΐα», προσέθεσε.
Η οργάνωση έχει χρησιμοποιήσει αυτό τον «λαβύρινθο» από τούνελ για να παρακάμψει τον αποκλεισμό από το Ισραήλ και να δώσει ζωή στη Λωρίδα της Γάζας φέρνοντας τα πάντα από φαγητό μέχρι όπλα και καύσιμα.
Το συγκεκριμένο σύστημα των τούνελ έχει βοηθήσει τη Χαμάς να λαμβάνει και σημαντική βοήθεια διερευνώντας το οπλοστάσιό της. «Η Χαμάς έχει λάβει όπλα στη Γάζα μέσω λαθρεμπορίου από το Ιράν μέσω των τούνελ», δήλωσε σύμφωνα με το CNN, o Ντάνιελ Μπάιμαν από το Πρότζεκτ Πολυεθνικών Απειλών του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS).
Τούνελ, φυλάκια και αποθήκες
Μάλιστα κάποια από αυτά τα τούνελ φτάνουν σε βάθος ακόμα και τα 40 μέτρα κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα να λειτουργούν και ως φυλάκια της Χαμας, αποθήκες αλλά και ως βασικές είσοδοι και έξοδοι για τους μαχητές της για επιχειρήσεις εναντίον του Ισραήλ. Παράλληλα τα συγκεκριμένα τούνελ έχουν αποτελέσει και καταφύγιο για τους μαχητές της οργάνωσης από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς του Ισραήλ.
Η Χαμάς έχει ξοδέψει αρκετά χρόνια για να κατασκευάσει αυτό το σύστημα των τούνελ που εκτιμάται ότι ξεπερνάει τα 482 χιλιόμετρα, κάτι που οι ηγέτες της έχουν περιγράψει ως «καινοτομία» και έχουν επιμείνει ότι τα χρησιμοποιούν κυρίως για αμυντικούς σκοπούς.
«Οι υποδομές των τούνελ της Χαμάς είναι ακόμα τεράστιες παρόλο που το Ισραήλ τις έχει συστηματικά υποβαθμίσει», ανέφερε ο Μπιλάλ Σάαμπ, διευθυντής του Προγράμματος Άμυνας και Ασφάλειας στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής (MEI) της Ουάσινγκτον.
Οποιαδήποτε εισβολή στη Λωρίδα της Γάζας θα είναι «εξαιρετικά δύσκολη», με «ένα αστικό πεδίο πολέμου από τα πιο απαιτητικά μπορεί να αντιμετωπίσει ένας στρατός», δήλωσε χαρακτηριστικά ο ειδικός σε ζητήματα πολέμου και τρομοκρατίας στο Soufan Group, Κόλιν Π. Κλαρκ.
«Κάθε φορά που έχεις να αντιμετωπίσεις ένα υπόγειο δίκτυο τούνελ μπορεί να γίνει εξαιρετικά περίπλοκο. Η Χαμάς θα έχει προετοιμαστεί για μία χερσαία επίθεση των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και γνωρίζει αυτά τα τούνελ από μέσα και από έξω. Κάποια από αυτά μπορεί να παγιδευμένα με νάρκες. Το να προετοιμάζεσαι για να πολεμήσεις σε ένα τέτοιο έδαφος είναι εξαιρετικά δύσκολο και απαιτεί εκτεταμένη πληροφόρηση για το πώς μοιάζει το δίκτυο των τούνελ, την οποία οι Ισραηλινοί μπορεί να μην έχουν», προσέθεσε.
Η επίθεση του 2006
Το 2006 οι μαχητές της Χαμάς πέρασαν μέσω των τούνελ για μία επιχείρηση στην οποία σκότωσαν δύο στρατιώτες και έπιασαν ως αιχμάλωτο έναν τρίτο τον Γκιλάντ Σαλίτ, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος πέντε χρόνια αργότερα σε ανταλλαγή με Παλαιστίνιους αιχμαλώτους. Ανάμεσα στους αιχμαλώτους ήταν και ο Γιαχία Σινουάρ, δηλαδή ο ηγέτης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.
Το Ισραήλ είχε καταστρέψει σχεδόν 100 χιλιόμετρα από το σύστημα των τούνελ το 2021, ωστόσο η Χαμάς έχει καταφέρει επανειλημμένα να το ξαναφτιάξει και να το βελτιώσει.
Οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ έχουν κάνει τουρ σε δημοσιογράφους όταν έχουν εντοπίσει κάποια από αυτά τα τούνελ, τα οποία έχουν εξελιγμένες υποδομές όπως τοίχους από μπετόν, ηλεκτρισμό και καρότσια μεταφοράς.
«Ο υπουργός Άμυνας έχει καταστρώσει σχέδιο για το πώς θα μπει στη Γάζα»
Ο Γιόνι Μπεν Μενατσέμ, ένας Ισραηλινός αναλυτής ασφαλείας με στενούς δεσμούς με τον στρατό παρόλο που ήταν λακωνικός σε ό,τι δήλωσε στο Inews, λόγω «υποχρεώσεων ασφαλείας», σημείωσε πως «το Ισραήλ μπορεί να εισβάλει στη Γάζα, αλλά δεν είναι απαραίτητο να το κάνει από τους προσφυγικούς καταυλισμούς και τις πόλεις».
«Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι εισβολής», υπογράμμισε.
«Ο υπουργός Άμυνας, Γιόαβ Γκαλάντ, ήταν διοικητής της στρατιάς κοντά στη Γάζα και έχει καταστρώσει πριν από μερικά χρόνια ένα σχέδιο για το πώς θα μπει στη Γάζα με τις λιγότερες δυνατές απώλειες, οπότε ξέρει πώς να λειτουργεί».
Μάλιστα όπως προσέθεσε ο στρατός έχει πάρει το μάθημά του από την προηγούμενη χερσαία εισβολή το 2014. «Για παράδειγμα τα οχήματα που είχαν μπει δεν προφυλάσσονταν. Δεν προφυλάξαμε αρκετά τους στρατιώτες μας».
Ωστόσο, όπως σημείωσε «όταν εισέρχεσαι με τόσο μεγάλες δυνάμεις στη Γάζα, ακόμα κι αν είσαι προσεκτικός, θα υπάρξουν θάνατοι, επειδή αυτός είναι ένας αντάρτικος πόλεμος εναντίον ενός τακτικού στρατού».
Οι όμηροι βρίσκονται πιθανότατα στα τούνελ
Ακόμα ο ειδικός στο Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων, Μπρους Χόφμαν σύμφωνα με τη New York Post, αναφέρθηκε στους κινδύνους που υπάρχουν από τα τούνελ, σημειώνοντας ότι είναι το πιθανότερο σημείο στο οποίο θα βρίσκονται οι περισσότεροι από τους 100 Ισραηλινούς ομήρους που έχει στα χέρια της η Χαμάς.
«Αυτά τα μέρη και ακόμα οι ίδιοι οι όμηροι, είναι πιθανό να έχουν παγιδευτεί. Αυτή είναι μία πρόκληση ενός μεγέθους που δεν έχει υπάρξει στο παρελθόν», είπε χαρακτηριστικά.
Όπως ανέφερε ο Κλαρκ «επιπρόσθετα όταν αναγνωρίζεις ότι εμπλέκονται και όμηροι γίνεται ακόμα πιο δύσκολο» και προσέθεσε πως εξοπλισμός όπως χερσαία κινούμενα drones, οχήματα χωρίς πλήρωμα και άλλα στοιχεία εξοπλισμού πληροφόρησης μπορούν να βοηθήσουν στη χαρτογράφηση των τούνελ και να αναγνωρίσουν αν είναι παγιδευμένα πριν σταλθούν στρατιώτες για να τα «καθαρίσουν».
«Η Χαμάς μπορεί να μεταφέρει τους ομήρους και μην δουν το φως της ημέρας λόγω αυτών των υπογείων δικτύων», προσέθεσε ο Σπένσερ σύμφωνα με το Al-monitor.
Μάλιστα το ίδιο ζήτημα φέρνει στο προσκήνιο και ο Ντέιβιντ Μαρκόβσκι, του Ινστιτούτου Πολιτικής της Εγγύς Ανατολής της Ουάσινγκτον και πρώην σύμβουλος ζητημάτων Παλαιστίνιων – Ισραήλ της κυβέρνησης Ομπάμα.
«Θα τους χρησιμοποιήσουν σαν ανθρώπινες ασπίδες. Λένε ‘θα βομβαρδίσετε αυτά τα υπόγεια τούνελ;’ Είναι εκεί που κρατάμε αυτούς τους ανθρώπους», είπε χαρακτηριστικά.