Η άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα απαιτούσε τεράστιους οικονομικούς πόρους, όπως εκτιμά το Euronews.

Η παλαιστινιακή οργάνωση χρησιμοποίησε drones, κυβερνοεπιθέσεις και περίπου 2.500 έως 5.000 ρουκέτες σε μία μόνο ημέρα. Συγκριτικά, χρησιμοποίησε την ίδια ποσότητα όπλων σε μια περίοδο 11 ημερών πριν από δύο χρόνια, υποδηλώνοντας ότι οι πόροι τους έχουν αυξηθεί πάρα πολύ.

Όμως, όντας χαρακτηρισμένη – από τη Δύση- ως τρομοκρατική οντότητα, η Χαμάς υπόκειται σε κυρώσεις και έχει αποκοπεί από το διεθνές τραπεζικό σύστημα. Οποιεσδήποτε προσπάθειες της οργάνωσης να συγκεντρώσει κεφάλαια αντιμετωπίζονται από παγκόσμιες προσπάθειες που ελέγχουν και εντοπίσουν χρηματοδοτήσεις σχετικές με την τρομοκρατία.

Ωστόσο, η Χαμάς ανακηρύχθηκε μία από τις πλουσιότερες «τρομοκρατικές οργανώσεις» στον κόσμο από το Forbes το 2014.

Ο ετήσιος κύκλος εργασιών της τότε υπολογίστηκε ότι έφτανε το 1 δισεκατομμύριο δολάρια (942 εκατομμύρια ευρώ), προερχόμενος από φόρους και τέλη, οικονομική βοήθεια και δωρεές.

Είναι όμως αυτές οι μόνες πηγές των κεφαλαίων τους;

Κρυπτονομίσματα

Θα μπορούσαν τα κρυπτονομίσματα να έχουν χρηματοδοτήσει την επίθεση κατά του Ισραήλ;

Το μεγαλύτερο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στον κόσμο, η Binance, έχει παγώσει εκατοντάδες λογαριασμούς κρυπτονομισμάτων που σχετίζονται με τη Χαμάς, μετά από αιτήματα των ισραηλινών αρχών επιβολής του νόμου την Τρίτη.

Η Wall Street Journal αναφέρει ότι τα πορτοφόλια ψηφιακών νομισμάτων που συνδέονται με τη Χαμάς έλαβαν περίπου 41 εκατομμύρια δολάρια τα τελευταία δύο χρόνια, επικαλούμενη τα δεδομένα της εταιρείας κρυπτογράφησης και λογισμικού BitOK που εδρεύει στο Τελ Αβίβ.

Η Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ, μια άλλη τρομοκρατική οργάνωση που θεωρείται ύποπτη ότι συμμετείχε στην επίθεση, έλαβε 93 εκατομμύρια δολάρια σε κρυπτονομίσματα την ίδια περίοδο, με βάση τα δεδομένα του ερευνητή κρυπτογράφησης Elliptic.

Η Χαμάς έχει εγκρίνει τα κρυπτονομίσματα ως μέθοδο συγκέντρωσης κεφαλαίων εδώ και χρόνια, αλλά ανακοίνωσε τον Απρίλιο ότι θα σταματήσει να λαμβάνει εράνους μέσω του κρυπτονομίσματος Bitcoin, επικαλούμενη την αύξηση της «εχθρικής» δραστηριότητας κατά των χορηγών.

Υποστήριξη και δωρεές του Ιράν

Ενώ πολλοί εικάζουν εάν ο εχθρός του Ισραήλ, το Ιράν, βοήθησε ή όχι στη χρηματοδότηση της πρόσφατης επίθεσης, είναι ευρέως αποδεκτό ότι η Τεχεράνη χρηματοδοτεί τη Χαμάς με περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, σύμφωνα με την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Η Χαμάς επωφελείται επίσης από την οικονομική υποστήριξη πολλών χωρών όπως το Κατάρ και η Τουρκία. Ωστόσο, αυτές οι χώρες δεν χρηματοδοτούν άμεσα τη στρατιωτική δραστηριότητα της ομάδας, επομένως είναι δύσκολο να εντοπιστεί πού καταλήγουν να χρησιμοποιούνται τα χρήματα.

Παλαιστίνιοι ομογενείς και ιδιώτες δωρητές στον Περσικό Κόλπο παρέχουν μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης του κινήματος.

Η Χαμάς συλλέγει επίσης το λεγόμενο Zakat, μια ισλαμική φιλανθρωπική δωρεά, για να πραγματοποιήσει τις αποστολές και τους στόχους της.

Επιπλέον, η οργάνωση πραγματοποιεί δραστηριότητες συγκέντρωσης κεφαλαίων στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων των χωρών του Κόλπου, της Δυτικής Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής.

Φιλανθρωπικές οργανώσεις που συνδέονται με τη Χαμάς δεν χρηματοδοτούν επίσημα την ένοπλη πτέρυγα των ομάδων, αλλά μάλλον τις δραστηριότητές της κοινωνικής πρόνοιας.

Ωστόσο, ορισμένες από αυτές τις φιλανθρωπικές οργανώσεις καταλήγουν να χαρακτηρίζονται ως τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως το Relief Fund for the Afflicted and Needy στην Οτάβα, το οποίο βρέθηκε ότι διοχέτευσε πόρους αξίας περίπου 14,6 εκατομμυρίων δολαρίων σε διάφορες ομάδες που συνδέονται με τη Χαμάς μεταξύ 2005 και 2009.

Εισπράξεις από φόρους

Κάθε μήνα, η Χαμάς εισπράττει μεταξύ 12-15 εκατομμυρίων δολαρίων από φόρους που επιβάλλει σε αγαθά που προέρχονται από την Αίγυπτο, με τα πιο φορολογημένα προϊόντα να είναι τα τσιγάρα, τα καύσιμα, ακόμη και τα οικοδομικά υλικά.

Επιπλέον, επέβαλε νέους φόρους στα εισαγόμενα προϊόντα της Δυτικής Όχθης το 2022. Αυτό έχει πλήξει ιδιαίτερα όσους ζουν ήδη σε συνθήκες ακραίας φτώχειας στη Λωρίδα της Γάζας.

Το ποσοστό ανεργίας στον παράκτιο θύλακα έχει φτάσει το 45%, σύμφωνα με την Παλαιστινιακή Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία και περισσότερο από το 60% των κατοίκων της Γάζας χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια.

Από τον Ιούλιο του 2022, το ποσοστό επισιτιστικής ανασφάλειας στη Γάζα ξεπέρασε το 65%, και το ποσοστό φτώχειας διαμορφώθηκε στο 65%, σύμφωνα με την ίδια έκθεση.

Εταιρείες και επενδύσεις

Η Χαμάς έχει ένα παράρτημα αφιερωμένο στη συγκέντρωση κεφαλαίων, όπως εκτιμά το euronews.

Οι γερμανικές εκθέσεις ανέφεραν το 2022 ότι η Χαμάς είχε καταφέρει να συγκεντρώσει περισσότερα από 500 εκατομμύρια δολάρια (471,5 εκατομμύρια ευρώ) σε περιουσιακά στοιχεία επενδύοντας σε εταιρείες στην Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία, την Αλγερία και ακόμη και το Σουδάν, κυρίως σε ακίνητα ή κατασκευές.

Ωστόσο, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε άμεσες κυρώσεις κατά ατόμων που συνδέονται με αυτές τις οικονομικές ρυθμίσεις, ωστόσο μπορεί να υποτεθεί ότι η Χαμάς δεν έχει εγκαταλείψει αυτή τη δραστηριότητα.

Ποιος πληρώνει το τίμημα;

Όπως έχουν τα πράγματα, είναι πιθανό η βοήθεια που προσφέρεται στους ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας στη Γάζα να αποτελέσει αντικείμενο έρευνας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν θα πέσει σε λάθος χέρια.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είπε ότι θα προβεί σε «επείγουσα επανεξέταση» της αναπτυξιακής βοήθειας που έχει διαθέσει η ΕΕ τα τελευταία τρία χρόνια, ύψους 681 εκατομμυρίων ευρώ, για να διασφαλίσει ότι δεν έχουν καταλήξει στα ταμεία της Χαμάς.

Μετά την κριτική για μια ανακοίνωση ότι η ΕΕ θα αναστείλει κάθε οικονομική βοήθεια προς την Παλαιστίνη, η Επιτροπή διαβεβαίωσε ότι έχει δεσμευτεί να στείλει ανθρωπιστική βοήθεια 27,9 εκατομμυρίων ευρώ στη Λωρίδα της Γάζας φέτος.