Ο Μάρτι Αχτισάαρι, ο οποίος υπηρέτησε ως δέκατος πρόεδρος της Φινλανδίας από το 1994 μέχρι το 2000 και τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης, πέθανε σε ηλικία 86 ετών, όπως ανακοίνωσε η φινλανδική προεδρία.
Ο Αχτισάαρι, γνωστός στην παγκόσμια διπλωματία για την μεσολαβητική του ικανότητα σε περιόδους συρράξεων, περιμένοντας υπομονετικά την ώρα για συμβιβασμό, αρνιόταν να αποδεχθεί ότι οι πόλεμοι είναι αναπόφευκτοι.
Έγινε γνωστός για την ειρηνευτική του μεσολάβηση σε εμπόλεμες ζώνες όπως το Κόσοβο, η Ινδονησία, η Βόρεια Ιρλανδία και η Ναμίμπια.
«Η ειρήνη είναι θέμα βούλησης. Όλες οι συρράξεις μπορούν να επιλυθούν και δεν υπάρχουν δικαιολογίες για να αφήνονται να διαιωνίζονται» είχε δηλώσει ο Αχτισάαρι κατά την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης το 2008.
Ο φινλανδός διπλωμάτης του ΟΗΕ έφερε εις πέρας τις συνομιλίες ανάμεσα στην κυβέρνηση της Ινδονησίας και τους αυτονομιστές του Κινήματος Ελεύθερο Άτσεχ, έπειτα από τριακονταετή πόλεμο που άφησε πίσω του 15.000 νεκρούς.
Οι ειρηνευτικές συνομιλίες ξεκίνησαν στο Ελσίνκι τον Ιανουάριο 2005 και ολοκληρώθηκαν έξι μήνες μετά με ειρηνευτική συμφωνία στην οποία ελάχιστοι παρατηρητές πίστευαν.
Οι δύο πλευρές περιέγραψαν τότε έναν ανυποχώρητο άνθρωπο με ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ και ανθρώπινη ζεστασιά.
«Έχω τεράστια υπομονή. Δεν συνηθίζω να οργίζομαι αλλά μπορώ να γίνω σκληρός» είχε δηλώσει αργότερα, προσθέτοντας ότι το κλειδί για την επιτυχία του είναι η ικανότητά του να κατανοεί τους ανθρώπους.
Το Κόσοβο ήταν μια σπάνια περίπτωση ήττας για τον ακούραστο στρατιώτη της ειρήνης, ο οποίος πίστεψε ότι μπορούσε να φέρει κοντά Σέρβους και Αλβανούς του Κοσόβου και να ξεπεράσει την φρίκη του πολέμου 1998-1999. Στο τέλος του 2005, επιφορτίστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να εποπτεύσει τις συνομιλίες ανάμεσα σε Σέρβους και Κοσοβάρους για το μελλοντικό status της επαρχίας.
Τον Μάρτιο 2007 έβαλε τέλος στις συνομιλίες, συνέστησε ανεξαρτησία και παρέδωσε την εντολή του. Ο τελευταίος γύρος διαπραγματεύσεων, που διεξήχθη χωρίς αυτόν, απέτυχε, και το Κόσοβο κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία του στις 17 Φεβρουαρίου 2008.
Ο Αχτισάαρι αποσύρθηκε από τη δημόσια ζωή τον Σεπτέμβριο 2021 χτυπημένος από Αλτσχάιμερ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / AFP
