Επί μια εβδομάδα, οι διαβόητες Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις ζεσταίνουν τις μηχανές τεθωρακισμένων και αρμάτων μάχης, για να εισβάλουν στη Γάζα. Την ίδια στιγμή όμως, δυτικοί βετεράνοι και στρατηγοί είναι κάτι παραπάνω από απαισιόδοξοι εάν τελικά οι Ισραηλινοί διαβούν τον «Ρουβικώνα».
Οι αντικειμενικοί στόχοι των Ισραηλινών είναι τέσσερις: να ανατραπεί το καθεστώς της Χαμάς και να καταστραφούν οι στρατιωτικές της δυνατότητες, να τερματιστεί μια και καλή η απειλή επιθέσεων από τη Γάζα, να εξασφαλιστεί η επιστροφή των ομήρων και να υπερασπιστούν τα σύνορα και τους Ισραηλινούς πολίτες.
Ήδη, όμως η επίτευξη και μόνο του πρώτου, από αυτούς τους στόχους, είναι πιθανό να αποδειχτεί μια απίστευτα εξουθενωτική αποστολή, σύμφωνα με αναλυτικό ρεπορτάζ των Financial Times.
Ειδικότερα, επικαλούμενη τις εκτιμήσεις ειδικών η μεγάλη βρετανική εφημερίδα συγκρίνει την τρέχουσα κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι Ισραηλοινοί με την μάχη για την ανακατάληψη της ιρακινής πόλης της Μοσούλης από το Ισλαμικό Κράτος το 2016.
Ενθυμούμενοι δυτικοί εμπειρογνώμονες εκείνη τη μάχη, εκφράζουν μεγάλους φόβους για το τι μπορεί να συμβεί εάν οι ισραηλινές δυνάμεις ξεκινήσουν μια χερσαία επίθεση κατά των μαχητών της Χαμάς στη Γάζα.
Γιατί όμως οι Ισραηλινοί, θα ήταν ωφέλιμο να διδαχτούν από τα παθήματα στη Μοσούλη; Είναι τα χαρακτηριστικά αυτών των δύο γεγονότων συγκρίσιμα;
Τι συνέβη στη Μοσούλη
Η μάχη για τη Μοσούλη -η οποία είναι παρόμοια σε μέγεθος με τις αστικές περιοχές της Γάζας και είχε συγκρίσιμο πληθυσμό περίπου 2 εκατ. όταν η πόλη καταλήφθηκε από το Ισλαμικό Κράτος- ξεκίνησε στις 16 Οκτωβρίου 2016.
Τότε, είχαν ταμπουρωθεί στη πόλη περίπου 8.000 μαχητές του Ισλαμικού Κράτους, ενώ στη Γάζα τα μεγέθη είναι πολύ μεγαλύτερα, με 30.000 έως 40.000 μαχητές της Χαμάς να περιμένουν και άλλους 15.000 της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ να βρίσκονται στα όπλα, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα.
Ενάντια στους μαχητές στη Μοσούλη παρατάχθηκε μια δύναμη 100.000 ιρακινών υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, σε σύγκριση με περισσότερους από 160.000 στρατιώτες μόνιμους Ισραηλινούς και άλλους 360.000 εφέδρους, έναντι της Γάζας.
Πάνω από τη Μοσούλη επιχειρούσαν αεροπλάνα του διεθνούς συνασπισμού, παρέχοντας αναγνωρίσεις και εκτελώντας αεροπορικές επιδρομές, παρόμοια δηλαδή αποστολή που αναλαμβάνουν τα ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη που έχουν χτυπήσει εκατοντάδες στόχους της Χαμάς.
Μπορεί αρχικά, να σημειώθηκε μια γρήγορη πρόοδος, αλλά σύντομα επιβραδύνθηκε καθώς οι επιτιθέμενοι αντιμετώπισαν σκληρή αντίσταση. Το Πεντάγωνο προσάρμοσε τους κανόνες του σχετικά με τη χρήση της αεροπορίας, επιτρέποντας να πραγματοποιούνται αεροπορικές επιδρομές με λιγότερα λάθη.
Ωστόσο, στη συνέχεια, οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους συγκέντρωσαν σε κυβερνητικά κτήρια αμάχους για να τους χρησιμοποιήσουν ως ανθρώπινες ασπίδες, μερικές φορές μετακινώντας τους μέσα από σήραγγες από τη μια θέση μάχης στην άλλη.
Επιπλέον, τα μισογκρεμισμένα κτίρια που περιβάλλονταν από ερείπια, παρείχαν στους τζιχαντιστές αυτά που ένας Αμερικανός διοικητής περιέγραψε ως καταφύγια ιδανικά να να αντέχουν σε βόμβες. Μιλώντας στους Financial Times ένας αξιωματικός των Ειδικών Δυνάμεων είπε «οι πόλεις έχουν χιλιάδες κρυψώνες. Αν θέλετε να απομακρύνετε έναν εχθρό, πρέπει να εκκαθαρίσετε τη περιοχή από σπίτι σε σπίτι. Αυτό όμως σε βάζει σε κίνδυνο 360 μοιρών. Απλά δεν μπορεί να ελέγχεις».
Τελικά, για χάρη της Μοσούλη; ο συνασπισμός «μάτωσε» χάνοντας 8.000 στρατιώτες ενώ του πήρε 9 μήνες, αντί τριών μηνών που υπολόγιζαν.
Στη Γάζα τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα
Σύμφωνα με μια μελέτη της Rand Corporation, μια δεξαμενή σκέψης της Ουάσιγκτον με δεσμούς με τον αμερικανικό στρατό, οι Ισραηλινοί έχουν επεξεργαστεί μια σειρά σχεδίων. Κατατάσσονται ως μικρά, μεσαία και μεγάλα, τα σχέδια εκπονήθηκαν πριν από την τελευταία χερσαία εισβολή του Ισραηλινού Στρατού στη Γάζα το 2014.
Η περιορισμένης κλίμακας επίθεση περιελάμβανε τον έλεγχο της βόρειας Γάζας από τους Ισραηλινούς χωρίς να εισέλθουν σε κατοικημένες περιοχές, μια κατάσταση παρόμοια με την τρέχουσα κατάσταση.. Το μεσαίο σχέδιο προέβλεπε μεγαλύτερη χερσαία εισβολή σε βόρειες και νότιες περιοχές, ενώ το πιο φιλόδοξο σχέδιο περιελάμβανε την κατάληψη όλης της Γάζας.
Ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες
Ωστόσο, παρά αυτόν τον προσεκτικό σχεδιασμό, οι πιθανότητες για μια ταχεία ισραηλινή επιχείρηση στη Γάζα είναι ελάχιστες, όπως αναφέρουν οι Financial Times.
«Η Χαμάς γνωρίζει τη Γάζα πολύ καλύτερα από ό,τι τη Μοσούλη [το Ισλαμικό Κράτος]», είπε ο Αμερικανός στρατηγός και πρώην διοικητής των δυνάμεων στο Ιράκ Ντέβιντ Πετρέους. «Επιπλέον, μας πήρε εννέα μήνες [για να καταλάβουμε τη Μοσούλη] και το Ισραήλ δεν έχει αυτόν τον χρόνο». . . Γνωρίζουν ότι η διεθνής κοινή γνώμη πρόκειται να αλλάξει». . . καθώς η ζημιά συσσωρεύεται και αθώοι πολίτες σκοτώνονται».
Επιπλέον, το Ισλαμικό Κράτος είχε μόνο δύο χρόνια για να προετοιμάσει την άμυνά του στη Μοσούλη, ενώ η Χαμάς αρκετά και για τη προετοιμασία στη Γάζα, είπε ο Τζον Σπένσερ, ε.α. στρατηγός των ΗΠΑ.
Στις περιπλοκές του εδάφους της Γάζας προστίθεται ένα τεράστιο δίκτυο σηράγγων που κατασκεύασε η Χαμάς. Η πόλη της Γάζας έχει επίσης περίπου 60 κτίρια έξι ορόφων ή ψηλότερα, έναντι σχεδόν κανενός τόσο ψηλού στη Μοσούλη, σύμφωνα με τον Michael Knights από το Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον για την Πολιτική Εγγύς Ανατολής.
«Οι Ισραηλινές Δυνάμεις μπορεί ακόμη να μας εκπλήξουν», είπε ο Βρετανός πρώην διοικητής τάγματος τεθωρακισμένων Βρετανών Μπεν Μπάρι. «Στο τέλος, όλα είναι σχετικά: αν οι αμυνόμενοι έχουν σοβαρά κίνητρα και είναι καλά εξοπλισμένοι με όπλα που μπορούν να παράγουν επαρκή πυκνότητα αποτελεσματικών πυρών για να σταματήσουν τους επιτιθέμενους, μπορούν να κρατήσουν. Αν δεν το κάνουν, είναι άλλο θέμα». Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι οι παράπλευρες ζημιές θα είναι τεράστιες.
Ούτε 10 εκατ.
Μεταξύ των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις στη Γάζα, στρατιωτικοί αξιωματούχοι και αναλυτές είπαν ότι είναι πιθανό να είναι σπίτια στημένα για να εκραγούν, μαχητές με πολιτικά ρούχα, στρατιωτικές εγκαταστάσεις κρυμμένες κάτω από σχολεία και άλλες πολιτικές δομές και όπλα αποθηκευμένα σε τζαμιά. Η Χαμάς είναι επίσης βαθιά ενσωματωμένη στην παλαιστινιακή κοινωνία.
«Ο αστικός πόλεμος είναι απλώς το ένα πρόβλημα μετά το άλλο», είπε ένας αξιωματικός των δυτικών ειδικών δυνάμεων που συνόδευε τις ιρακινές δυνάμεις που πολεμούσαν στη Μοσούλη πριν από έξι χρόνια.
«Δεν υπάρχει επίσης όριο στις απαιτήσεις των στρατευμάτων», πρόσθεσε. «Ακόμα κι αν το Ισραήλ έστελνε 10 εκατ. στρατιώτες στη Γάζα, θα έπαιρνε πολύ χρόνο. Και αυτό είναι απλώς η κατάληψη της επικράτειας. Το να το κρατάς είναι άλλο θέμα».
Δραματικός απολογισμός
Αλλά αν η μάχη για τη Μοσούλη είναι ο οδηγός, ο τελικός απολογισμός της Γάζας μπορεί να ανέλθει σε 10.000 νεκρούς αμάχους, με 1 εκατ. εκτοπισμένους, περισσότερα από 40.000 κτίρια κατεστραμμένα ή κατεστραμμένα, 10 εκατ. τόνους απορριμμάτων στους δρόμους και 50 δισ. δολ. για την ανοικοδόμηση της πόλης και την απομάκρυνση μη εκραγείς πυρομαχικών και τοποθετημένων εκρηκτικών.
Τουλάχιστον στη Μοσούλη υπήρχε μια κυβέρνηση που θα διοικούσε την πόλη στη συνέχεια, σε αντίθεση με τη Γάζα, εάν η Χαμάς, που κυβερνά τον θύλακα, απομακρυνθεί πλήρως. Οι ισραηλινές δυνάμεις, που έφυγαν από τη Γάζα το 2005, δεν έχουν καμία όρεξη να ξανακαταλάβουν το έδαφος μόνιμα, και ο Πετρέους είπε ότι είναι απίθανο να το ήθελε ούτε μια αραβική δύναμη.
«Δεν μπορώ να σκεφτώ ένα πιο δύσκολο πλαίσιο», είπε ο Πετρέους, ο οποίος μόλις δημοσίευσε μια βιβλίο με την ιστορία όλων των μεγάλων συγκρούσεων από το 1945. «Οι προκλήσεις είναι τόσο μεγάλες όσο οτιδήποτε αναφέρεται σε αυτό το βιβλίο».