Ήταν αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όταν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δέσμευσαν περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας που βρίσκονταν σε μη ρωσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε επιφανείς Ρώσους ιδιώτες έχουν παγώσει πρόσθετα περιουσιακά στοιχεία ύψους περίπου 58 δισεκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων κατοικιών, σκαφών αναψυχής και ιδιωτικών αεροσκαφών.
Τα γιοτ που συνδέονται με τους Ρώσους δισεκατομμυριούχους Suleiman Kerimov και Viktor Vekselberg κατασχέθηκαν στα νησιά Φίτζι και την Ισπανία, αντίστοιχα, το 2022 από τις τοπικές αρχές επιβολής του νόμου που ενεργούσαν κατόπιν αιτημάτων των αμερικανικών αρχών. Το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων των ΗΠΑ χαρακτήρισε τον Kerimov ως μέλος μιας ομάδας ολιγαρχών που επωφελήθηκαν από τη διαφθορά της ρωσικής κυβέρνησης.
Και τώρα, ένα χρόνο μετά την πρώτη επιβολή των κυρώσεων, οι ΗΠΑ επιδιώκουν να εξαναγκάσουν τον Kerimov να δώσει επιτέλους την υπερπολυτελή θαλαμηγό του, αξίας 300 εκατομμυρίων δολαρίων.
Το πρόβλημα είναι ότι την ιδια στιγμή, ένας άλλος Ρώσος που δεν υπόκειται σε κυρώσεις, ισχυρίζεται ότι είναι ο ιδιοκτήτης του πλοίου και προσπαθεί να το πάρει πίσω.
Το μήλο της έριδος
Το πολυτελές Amadea, μήκους 106 μέτρων, το οποίο διαθέτει έξι καταστρώματα και ελικοδρόμιο, έχει περάσει μήνες αγκυροβολημένο υπό αμερικανική επιτήρηση, αφού απέπλευσε από τα νησιά Φίτζι στη Χονολουλού και στη συνέχεια στο Σαν Ντιέγκο. Οι αρχές των Φίτζι κατέσχεσαν το σκάφος κατόπιν αιτήματος των ΗΠΑ. Το κόστος της συντήρησης του σκάφους και της παραμονής του σε αγκυροβόλιο ανέρχεται σε εκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Την Δευτέρα η αμερικανική κυβέρνηση ζήτησε από ομοσπονδιακό δικαστή στη Νέα Υόρκη να μεταβιβάσει προηγουμένως την κυριότητα του γιοτ. Το υπουργείο Δικαιοσύνης όμως ισχυρίζεται ότι ο Kerimov δρομολόγησε εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια για συντήρηση, καύσιμα και τέλη για το γιοτ μέσω αμερικανικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κατά παράβαση των κυρώσεων.
Η νομική κατάθεση της Δευτέρας είναι η τελευταία κίνηση της ομάδας δράσης του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης που στοχεύει περιουσιακά στοιχεία, όπως γιοτ, αεροπλάνα και πολυτελή ακίνητα πλούσιων Ρώσων στους οποίους επιβλήθηκαν κυρώσεις ως απάντηση στην εισβολή στην Ουκρανία.
Η ειδική ομάδα έχει στοιχεία που δείχνουν το «ξεκάθαρο ενδιαφέρον του Kerimov για το Amadea και την επανειλημμένη κατάχρηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος των ΗΠΑ για τη στήριξη και τη διατήρηση του σκάφους προς όφελός του», δήλωσε ο συνδιευθυντής της ειδικής ομάδας Michael Khoo.
Σε ποιον ανήκει τελικά
Ωστόσο, ο Eduard Khudainatov, πρώην επικεφαλής της ρωσικής πετρελαιοπαραγωγού Rosneft, ισχυρίζεται ότι αυτός είναι ο ιδιοκτήτης του Amadea και ότι ποτέ δεν το πούλησε στον Kerimov.
Ο Khudainatov, με ρωσική υπηκοότητα, κατέθεσε έγγραφα σε ομοσπονδιακό δικαστήριο το βράδυ της Κυριακής στο Σαν Ντιέγκο, επιβεβαιώνοντας την ιδιοκτησία του Amadea, σύμφωνα με τον δικηγόρο του. Ισχυρίζεται ότι οι ΗΠΑ έκαναν λάθος κατά την κατάσχεση του σκάφους και ότι οι εισαγγελείς τον περασμένο μήνα δήλωσαν ότι είχαν κλείσει μια ποινική έρευνα σχετικά με την πιθανή παραβίαση των κυρώσεών του σε σχέση με το Amadea.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης ισχυρίζεται ότι ο Kerimov χρησιμοποίησε μια σειρά από συναλλαγές με εικονικές εταιρείες για να αποκρύψει την ιδιοκτησία του Amadea.
Σύμφωνα με το Bloomberg Billionaires Index, ο Kerimov έχτισε την περιουσία αξίας 7,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων βάζοντας μεγάλα στοιχήματα σε ρωσικές εταιρείες σε διάφορους κλάδους μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Το υπουργείο Δικαιοσύνης ισχυρίζεται ότι επωφελήθηκε από το καθεστώς του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και «διαδραμάτισε βασικό ρόλο στην προώθηση των κακόβουλων δραστηριοτήτων της Ρωσία».