«Εμένα το μεράκι μου ήταν το τραγούδι, η βυζαντινή και η δημοτική μουσική. Ο πατέρας μου ήταν ιερέας και άκουγα ύμνους. Η μάνα μου είτε φούρνιζε είτε σκάλιζε είτε θέριζε, τραγουδούσε». Φανταζόταν άραγε εκείνο το μικρό παιδί που ζούσε στην Καρωτή Θράκης, το χωριό όπου γεννήθηκε το 1928, ότι το 2004 στο κατάμεστο Ολυμπιακό Στάδιο θα τραγουδούσε «Φίλοι μ’ καλωσορίσατε, φίλοι μ’ κι αγαπημένοι μ’» στέλνοντας στα εκατομμύρια των θεατών που παρακολουθούσαν ζωντανά την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το πιο ευγενές δείγμα από την ελληνική μουσική;

Αυτή ήταν μια από τις φωτεινές στιγμές στην τόσο σημαντική πορεία του Χρόνη Αηδονίδη, αλλά μόνο ως ένδειξη ότι η τέχνη του αφορούσε τους πολλούς. Η συμβολή του, όχι μόνο στη διάσωση αλλά και στη διάδοση του δημοτικού τραγουδιού, υπήρξε καθοριστική. Εφυγε χθες στα 95 του χρόνια αφήνοντας ανεκτίμητο πλούτο μέσα από την έρευνα και την καταγραφή της παράδοσης.

Η πορεία του «Αηδονιού της Θράκης» για έξι δεκαετίες υπηρέτησε με σεμνότητα και άσβεστο ζήλο τη μουσική της πατρίδας του αλλά και του δημοτικού τραγουδιού γενικότερα.

Οι καλλίφωνοι γονείς του αλλά και οι μουσικοί των πανηγυριών τού έσπειραν την επιθυμία να γίνει τραγουδιστής. Ερχεται στην Αθήνα για να σπουδάσει το 1950 και ταυτόχρονα εργαζόταν τα πρωινά στο λογιστήριο του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου – όπου εκεί γνώρισε και τη σύζυγό του Φωτεινή η οποία ήταν νοσοκόμα. Φοιτά στο Ελληνικό Ωδείο, κοντά στον μεγάλο δάσκαλο Θεόδωρο Χατζηθεοδώρου.

Ξεκίνημα στο ραδιόφωνο

Η πορεία του όμως ήταν δρομολογημένη αφού είχε ήδη πάρει μαθήματα βυζαντινής μουσικής από τον ιερέα πατέρα του. Καθοριστική ημερομηνία ήταν το 1953, οπότε ο ιστορικός λαογράφος Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου τού έκανε την πρόταση να συμμετέχει σε μια εκπομπή της Δημόσιας Ραδιοφωνίας όπου παρουσίαζε δημοτικά τραγούδια από τη Θράκη. Οι «Θρακικοί Αντίλαλοι», όπως ήταν ο τίτλος της εκπομπής, έγιναν η αρχή μιας παγκόσμιας σταδιοδρομίας αλλά και πυροδότησαν το ενδιαφέρον των φιλόμουσων ακροατών για το παραδοσιακό τραγούδι. Ως επιβεβαίωση ήρθε η επιτυχία των δίσκων «Αηδόνια της Ανατολής» με τον Γιώργο Νταλάρα και τον Ross Daly το 1990 και ο διπλός δίσκος «Τραγούδια και Σκοποί της Θράκης», που επιμελήθηκαν οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, το 1993.

Ταξίδεψε με τη θεσπέσια φωνή του την ελληνική παράδοση σε πάμπολλες χώρες του κόσμου. Πολλές φορές αναφερόμενος στα ταξίδια του έλεγε: «Μη με ρωτάς σε ποιες χώρες έχω πάει αλλά σε ποιες δεν έχω πάει». Εντάχθηκε ως μονωδός σε διάφορες σημαντικές χορωδίες, όπως εκείνες του Σίμωνα Καρά και του Παντελή Καββακόπουλου, και το 1957 αποκτά δική του εκπομπή στο ραδιόφωνο στην οποία παρουσίαζε τραγούδια της πατρίδας του. Ετσι άρχισε να ξεκαθαρίζει όλο και περισσότερο το τοπίο για την απόλυτη ένταξή του στην υπηρεσία της μουσικής δημοτικής παράδοσης. Αοκνος ερευνητής, αξεπέραστος ερμηνευτής αλλά και σπουδαίος δάσκαλος συνεργάστηκε με αρκετά ωδεία παραδίδοντας μαθήματα δημοτικού αλλά και βυζαντινού τραγουδιού.

Εχει καταγράψει με την έρευνά του περισσότερα από 450 τραγούδια, τα περισσότερα από τα οποία τα ερμήνευσε στις παγκόσμιες περιοδείες του.

«Δάσκαλος και πρότυπο»

Ο Χ. Αηδονίδης για τους συνεργάτες του υπήρξε μια πατρική, τρυφερή φιγούρα, όπως λέει ο σπουδαίος τραγουδιστής της παράδοσης Χρυσόστομος Μητροπάνος που συνεργάστηκαν για 30 χρόνια. «Για μένα ήταν δάσκαλος και πρότυπο. Υπάρχουν πολλές στιγμές αποτυπωμένες στο μυαλό μου που δείχνουν την επίδραση που είχε στην πορεία μου. Μια τέτοια ήταν και η συνεργασία μας να δημιουργήσουμε το Αρχείο Ελληνικής Μουσικής μετά από πρωτοβουλία του αείμνηστου Γιώργου Κωνστάντζου. Στόχος ήταν η καταγραφή τραγουδιών από όλες τις περιοχές της Ελλάδας. Κάναμε επιτόπιες καταγραφές και μουσικολογική έρευνα. Αυτή η εργασία αποτυπώθηκε σε 70 CD. Στα περισσότερα από αυτά συμμετέχει ο σπουδαίος Χρόνης Αηδονίδης. Αφησε ένα τεράστιο αποτύπωμα στον χώρο της παράδοσης, η συμβολή του είναι ανεκτίμητη».

Η αγάπη και η αποδοχή των καλλιτεχνών για τη θρυλική μορφή της παράδοσης ήταν αναμφισβήτητη. Συνεργάστηκε σε συναυλίες με πολλούς και σπουδαίες καλλιτέχνες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Σημαντική στιγμή στη δισκογραφική του διαδρομή ήταν οι συνεργασίες του με τον Νίκο Κυπουργό και τη Λίνα Νικολακοπούλου, το 2001, στον δίσκο «Τα μυστικά του κήπου», στον οποίο ηχογράφησε το εξαίσιο νανούρισμα «Βλέφαρό μου», και το 2003. Επίσης στον δίσκο «Της καρδιάς μου τ’ ανοιχτά» ηχογράφησε δύο τραγούδια σε μουσική του Παντελή Θαλασσινού και σε στίχους του Ηλία Κατσούλη και του Χρυσόστομου Γελαγώτη.

Τελευταία Νέα