«Δεν υπάρχει σεβασμός στην εκπαίδευση»

Κάθε Ιούνιο (στην καλύτερη περίπτωση) φορτώνουν τα υπάρχοντά τους στο αυτοκίνητό τους (αν έχουν) και τα μεταφέρουν μαζί τους το καλοκαίρι περιμένοντας το φθινόπωρο πια για να μάθουν πού θα διοριστούν. Η αναπληρώτρια εκπαιδευτικός (διδάσκει Χημεία στα περίπου 120 παιδιά του Γυμνασίου, Λυκείου και ΕΠΑΛ της Σίφνου για τρίτη χρονιά φέτος) είναι τυχερή. Η Χριστίνα Σαπουνά έχει γονείς, αδελφό και φίλους για να τη φιλοξενήσουν μέχρι να αναλάβει ξανά τη θέση της. Δεν ήταν σίγουρο σε ποιο νησί της Περιφέρειας Κυκλάδων θα τοποθετηθεί φέτος. Το έμαθε την τελευταία στιγμή. «Αν ήταν Σαντορίνη ή Πάρος ή κάποιο άλλο από τα δύσκολα νησιά, δεν ξέρω τι θα έκανα». Οπως μας είπε, μια αναπληρώτρια που τοποθετήθηκε στη Σαντορίνη μπόρεσε να βρει σπίτι με τον όρο να μετακινηθεί σε άλλο το Πάσχα, που ανοίγει η τουριστική σεζόν.

Καμία πρόβλεψη, καμία βοήθεια για τη στέγαση τόσο των αναπληρωτών όσο και των μόνιμων καθηγητών (γιατί και αρκετοί μόνιμοι χρειάζεται να περιμένουν χρόνια για να βρουν σπίτι για όλον τον χρόνο, αν είναι τοποθετημένοι σε νησιά). Από την άλλη, «οι σπιτονοικοκύρηδες έχουν μόνο την ανθρωπιά τους και κανένα άλλο οικονομικό κίνητρο, γιατί δεν υπάρχει σχετικό κονδύλι. Επαγγελματίες είναι. Από εμένα θα βγάλουν όλη τη χρονιά όσα θα κερδίσουν έναν μήνα το καλοκαίρι», παρατηρεί η κυρία Σαπουνά. Συνήθως δεν υπογράφονται μισθωτήρια. Αυτό, εκτός των άλλων, σημαίνει ότι δεν δικαιούνται επιδόματα. Επίσης «αν αρρωστήσω, ως αναπληρώτρια τις τρεις πρώτες μέρες χάνω το μισό μεροκάματο. Αν πάρω κανονική άδεια, θα χάσω το  μεροκάματό μου που θα μου δοθεί σε αναλογία από το καλοκαιρινό επίδομα. Αν γεννήσω, θα πάρω τρεις μήνες άδεια ανατροφής ως αναπληρώτρια, ενώ αν ήμουν μόνιμη θα είχα εννέα μήνες».

Το ωράριό της πλήρες, 23 διδακτικές ώρες. Ο μισθός της με την αύξηση και όλα τα επιδόματα (μεταπτυχιακού, δυσπρόσιτου) γύρω στα 1.000 ευρώ. Κάνει μεγάλη οικονομία. «Μαγειρική και φαγητό στο σπίτι, αν είσαι τυχερός και διαθέτεις κουζίνα. Υπάρχει βέβαια και αλληλεγγύη ανάμεσα στους συναδέλφους, βοηθάει ο ένας τον άλλον».

Την προβληματίζει η ανασφάλεια στη δουλειά της τη στιγμή που υπάρχει μεγάλη ανάγκη εκπαιδευτικών. «Στη Σίφνο οι αναπληρωτές είμαστε περίπου 50%-50% με τους μόνιμους. Αναπληρωτής μαθηματικός και φιλόλογος ήρθαν τον Οκτώβριο. Γιατί δεν διορίζουν;». Τελειώνοντας η περσινή χρονιά, ένας μαθητής της τη ρώτησε με λαχτάρα αν θα είναι και του χρόνου. «Του απάντησα: “Δεν με ήθελες πριν, τώρα τι έγινε;”. “Τουλάχιστον να μείνει κάποιος που με ξέρει” μου απάντησε».

Η σχέση με τα παιδιά

Η ίδια, πριν διοριστεί αναπληρώτρια στη Σίφνο, έμενε για πολλά χρόνια στη Θεσσαλονίκη – δούλευε εκεί στην ιδιωτική εκπαίδευση. Αυτό σήμαινε πολλές ώρες χαμένες στις μετακινήσεις – εδώ σε 5 λεπτά είσαι στο σχολείο. Τονίζει κι άλλο ένα αβαντάζ του να είσαι εκπαιδευτικός σε μικρό τόπο: «Εδώ έχεις υπόσταση και εκτός σχολείου, η σχέση σου με τα παιδιά είναι πιο δυναμική». Η ποιότητα ζωής είναι καλή. Οταν νιώθει πιεσμένη, βρίσκεται 5 λεπτά από τη θάλασσα. Βέβαια ο χειμώνας είναι δύσκολος. Κάποιες φορές αποκλείεται το νησί. Επίσης, δεν υπάρχει κινηματογράφος, θέατρο, συναυλίες. «Δεν με πειράζει ιδιαίτερα, τα έχω ζήσει, νιώθω καλυμμένη. Εδώ υπάρχει μοναχικότητα. Ερχεσαι με όλα τα σενάρια ανοιχτά. Ξέρεις ότι μπορεί να μη βρεις παρέα να σε καλύπτει ή να βρεις τη μια χρονιά και να φύγουν την επόμενη, και ξανά από την αρχή. Εγώ έρχομαι με τα βιβλία μου, τις ζωγραφιές, το λάπτοπ μου (όταν υπάρχει σήμα), με ομάδες, πολλή αγάπη για τα παιδιά για να τρέξουμε προγράμματα, να πάμε εκδρομές».

Αυτό που τη στενοχωρεί είναι ότι, όπως λέει, δεν υπάρχει σεβασμός στην εκπαίδευση. «Είναι δυνατόν το 2023 να έχουμε ακόμα σχολεία χωρίς βιβλιοθήκη, φωτοτυπικό μηχάνημα, γυμναστήρια, κυλικείο, νερό; Πολλά παιδιά που ενδιαφέρονται για τα παραϊατρικά επαγγέλματα και δυσκολεύονται στο γενικό λύκειο θα μπορούσαν να πάνε στο ΕΠΑΛ. Δεν υπάρχουν όμως καθηγητές, δεν υπάρχουν εργαστήρια, δεν μπορούν να ανοίξουν καινούργιοι τομείς».