Αναζήτηση
Πλημμύρησαν οι μαρίνες και τα ελληνικά νησιά με σκάφη κάθε είδους και μεγέθους, με τη χώρα μας να διατηρεί και τη φετινή σεζόν την πρώτη θέση ως προορισμός των σκαφών αναψυχής. Ομως πριν ακόμη κλείσει οριστικά η σεζόν αρχίζει και αναπτύσσεται ένας προβληματισμός για την επόμενη σεζόν λόγω των τραγικών εξελίξεων στη Λωρίδα τη Γάζας.
Η χώρα μας για μία ακόμη χρονιά πρωταγωνίστησε ως ο πρώτος προορισμός παγκοσμίως και μάλιστα μεγάλωσε το μερίδιό της στην αγορά των σκαφών αναψυχής.
Η Ελλάδα για το 2023 καταγράφει ένα μερίδιο αγοράς στο 27% από 24% έναν χρόνο πριν, σύμφωνα με έρευνα της International Yacht Company (IYC), μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου. Ψηλότερο ακόμη είναι το μερίδιο της χώρας μας κατά τη θερινή σεζόν (Μάιος – Οκτώβριος) που έφτασε το 32% από 29% το 2022, αφήνοντας πίσω χώρες όπως η Γαλλία που βρίσκεται στη δεύτερη θέση με μερίδιο 19%, η Ιταλία (19%) κ.ά.
Ωστόσο οι καλοκαιρινές ναυλώσεις της Μεσογείου που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 90% των συνολικών κρατήσεων εμφάνισαν φέτος ένα «κράτημα» σε σύγκριση με το 2022. Οπως εκτιμούν παράγοντες του κλάδου, φέτος άνοιξαν και άλλες αγορές (Αυστραλία, Καραϊβική κ.λπ.) που πέρυσι παρέμεναν ακόμη κλειστές λόγω της πανδημίας, με αποτέλεσμα πολλοί που πέρυσι ήρθαν στα ελληνικά νησιά φέτος να αναζητήσουν άλλους προορισμούς.
Οσον αφορά την επόμενη σεζόν, ο προβληματισμός συνδέεται με τις πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων και με το ενδεχόμενο συνέχισης αυτών ή και επέκτασής τους. Σε αυτή την περίπτωση εκτιμάται ότι ο θαλάσσιος τουρισμός στην περιοχή μας θα πληγεί. Προς το παρόν πάντως οι συγκρούσεις Ισραηλινών και Παλαιστινίων έχουν ως αποτέλεσμα να καταγράφεται μια αυξημένη ζήτηση για θέσεις ελλιμενισμού σε ελληνικές μαρίνες, σκαφών που θέλουν να αποχωρήσουν από το Ισραήλ.
Το μεγάλο ενδιαφέρον σε ό,τι αφορά τις ναυλώσεις εστιάζεται στα σκάφη άνω των 35 μέτρων που ναυλώνονται από 70.000 δολ. μέχρι και 1 εκατ. δολ. την εβδομάδα, ανάλογα με το μέγεθος, τον τύπο του σκάφους, τις ανέσεις και τις υπηρεσίες που προσφέρει.
Τα χρήματα είναι πολλά και γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη αξία πόσα από τα χρήματα αυτά διαχέονται στις τοπικές οικονομίες αλλά και στα ταμεία του Δημοσίου.
Τα πλοία που είναι διερχόμενα, όπως λέγονται, από τα ελληνικά ύδατα δεν αφήνουν και πολλά καθώς δεν καταβάλλουν ΦΠΑ επί της ναύλωσης, ούτε και τέλος διέλευσης. Επίσης συνήθως δεν εφοδιάζονται από εδώ, όπως και δεν επισκευάζονται ή συντηρούνται.
Η πλατφόρμα. Για τον λόγο αυτό πολλά περιμένει η κυβέρνηση από την ανάρτηση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας (e-charter permission) που θα δίνει τη δυνατότητα ναυλώσεων και σκαφών χωρίς ελληνική επαγγελματική άδεια για ταξίδια μεταξύ ελληνικών λιμανιών συνολικού διαστήματος 21 ημερών. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα (e-charter permission) εισάγεται με το άρθρο 8 του Νόμου 4926/2022 που ψηφίστηκε τον Απρίλιο του 2022. Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν υλοποιήθηκε καθώς δεν έχει ακόμη εκδοθεί η ερμηνευτική υπουργική απόφαση και δεν έχει «βγει στον αέρα» η πλατφόρμα, κάτι που αναμένεται να γίνει από το υπουργείο Ναυτιλίας τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Οπως εκτιμούν παράγοντες του χώρου, η ανάρτηση της πλατφόρμας δεν είναι βέβαιο ότι θα φέρει περισσότερα σκάφη στα ελληνικά νησιά, τα οποία έρχονται άλλωστε ως διερχόμενα αλλά θα αφήσουν περισσότερα χρήματα στο ελληνικό Δημόσιο από τη στιγμή που θα ναυλώνονται εδώ. Η καταβολή ΦΠΑ 24% σε μια ναύλωση 500.000 ευρώ είναι σημαντικό ποσό. Επίσης έσοδα αναμένονται και από το ΤΕΠΑΔΑΧ (Τέλος Επαγγελματικού Πλοίου Αναψυχής αναγνωρισμένου σύμφωνα με το Δίκαιο Αλλης Χώρας). Αρκεί βέβαια να λειτουργήσει σωστά η πλατφόρμα (π.χ. να καταγράφεται η πραγματική ναύλωση) και να γίνονται οι απαραίτητοι έλεγχοι από πλευράς πολιτείας.
Ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στον κλάδο σκαφών αναψυχής και εν γένει του θαλάσσιου τουρισμού θα δώσει η βελτίωση των υποδομών. Οι μαρίνες είναι ήδη υπερπλήρεις και απαιτείται η ίδρυση νέων και η αύξηση των θέσεων στις υφιστάμενες. Είναι πάντως θετικό ότι οι μαρίνες εντάχθηκαν στα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης.
