Καμπανάκι για τα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση, τις τιμές των κατοικιών αλλά και τις απάτες στις συναλλαγές με κάρτες χτυπάει η Τράπεζα της Ελλάδας. Στην έκθεση για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα, η ΤτΕ διαπιστώνει αύξηση των ροών «κόκκινων» δανείων, αύξηση των δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση έως 90 ημέρες, κινδύνους στην αγορά των κατοικιών αλλά και σημαντική άνοδο στις απάτες σε ηλεκτρονικές συναλλαγές και με κάρτες. Ειδικότερα:
- Κόκκινα δάνεια. Η υποχώρηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) συνεχίστηκε, με αποτέλεσμα στο τέλος του α’ εξαμήνου του έτους το συνολικό απόθεμα των ΜΕΔ να διαμορφωθεί σε 12,7 δισ. ευρώ από 13,2 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022. Ωστόσο η υποχώρηση αυτή οφείλεται κυρίως σε συμφωνίες απευθείας πώλησης δανείων στη δευτερογενή αγορά, καθώς και σε μικρότερο βαθμό σε διαγραφές δανείων. Οι ροές νέων ΜΕΔ, από 125 εκατ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2022, εκτινάχθηκαν στα 777 εκατ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου του 2023, με την ΤτΕ να εξηγεί πώς μέρος της αύξησης αυτής οφείλεται σε αναταξινόμηση ενός μεγάλου κοινού οφειλέτη στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο.
- Δάνεια σε καθυστέρηση. Τα δάνεια σε καθυστέρηση 1 έως 90 ημέρες αυξήθηκαν κατά 32,6% στο πρώτο εξάμηνο του έτους, με αποτέλεσμα να ανέλθουν σε 6,5 δισ. ευρώ στο τέλος του α’ εξαμήνου του 2023 από 4,9 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022. Οσον αφορά τα δάνεια σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών, η ΤτΕ σημειώνει ότι το 78,2% των ΜΕΔ που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία είναι σε καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός έτους, ποσοστό αυξημένο κατά 77% σε σχέση με το τέλος του 2022. Το ποσοστό καθυστέρησης για τα επιχειρηματικά δάνεια ανέρχεται σε 85%, για τα στεγαστικά σε 57,4% και για τα καταναλωτικά δάνεια σε 74,4%.
- Ρυθμίσεις δανείων. Το σύνολο των ρυθμισμένων (forborne) δανείων τον Ιούνιo του 2023 υποχώρησε στα 10,2 δισ. ευρώ, από 11,4 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022, αντιπροσωπεύοντας το 6,9% του συνόλου των δανείων (από 7,5% το 2022). Το 70,3% των ΜΕΔ άνω των 90 ημερών δεν έχει ρυθμιστεί, έναντι 65,5% στο τέλος του 2022, ενώ τα ποσοστά για τα στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια ανέρχονται σε 64,5%, 76,7% και 70,7% αντίστοιχα.
- Τιμές κατοικιών. Η ΤτΕ προβλέπει ότι οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά οικιστικών ακινήτων θα παραμένουν θετικές, παρά τις αβεβαιότητες στην εγχώρια και την παγκόσμια οικονομία. Ωστόσο, επισημαίνει ότι η αγορά οικιστικών ακινήτων σε πολλές χώρες της ΕΕ βρίσκεται ήδη σε πορεία σημαντικής διόρθωσης αναφορικά με τον αριθμό των συναλλαγών, τις τιμές και τις αποδόσεις. Η αυξητική τάση στις τιμές των οικιστικών ακινήτων συνεχίστηκε και το α’ εξάμηνο του 2023 καθώς οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) αυξήθηκαν το β’ τρίμηνο του 2023 κατά 13,9% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 11,8% το 2022. Οι τιμές των νέων διαμερισμάτων (ηλικίας έως 5 ετών) το β’ τρίμηνο του 2023 αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 13,8%, ενώ οι τιμές των παλαιών διαμερισμάτων κατά 14,1%.
- Απάτες στις συναλλαγές με κάρτες. Αύξηση των περιστατικών απάτης σε συναλλαγές με κάρτες δείχνουν τα στοιχεία της ΤτΕ. Στο πρώτο εξάμηνο του 2023 απάτες καταγράφηκαν σε 202.000 συναλλαγές, όταν το δεύτερο εξάμηνο του 2022 ήταν 151.204. Οι απάτες αυξήθηκαν κατά 31% αντιστοιχώντας σε μία συναλλαγή απάτης ανά 5,2 χιλ. συναλλαγές ενώ σε όρους αξίας ο δείκτης αυξήθηκε κατά 29% και αντιστοιχεί σε 1 ευρώ αξία απάτης ανά 4 χιλ. ευρώ αξία συναλλαγών. Το πρώτο εξάμηνο του 2023 καταγράφηκαν περιστατικά απάτης σε 2.705 συναλλαγές ΑΤΜ ύψους 900.000 ευρώ, σε 26.000 πληρωμές POS αξίας 2,5 εκατ. ευρώ και σε 174.000 συναλλαγές CNP ύψους 9 εκατ. ευρώ. Η συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών απάτης αφορά τις συναλλαγές μέσω Διαδικτύου. Το μεγαλύτερο μέρος της ζημιάς επιβαρύνει τους κατόχους-χρήστες καρτών (63%).