Αναζήτηση
«Με λένε Μαρία και είμαι αλκοολική. Στην εφηβεία έτυχε κάτι άσχημο στο σπίτι και απευθύνθηκα αμέσως στο αλκοόλ. Δεκατριών χρονών ήπια μέχρι θανάτου», λέει στα «ΝΕΑ» η 51χρονη Μαρία, μητέρα τριών παιδιών, η οποία τα τελευταία εξίμισι χρόνια είναι μέλος των ΑΑ και δεν έχει πιει γουλιά αλκοόλ. Λίγο πριν – στο ελληνικό κεντρικό γραφείο των ΑΑ στην οδό Διογενίδη – η ίδια εξηγούσε ότι έπινε πάντα μέχρι να νεκρώσει.
«Δεν σταματούσα ποτέ στο ένα ποτό. Η λιποθυμία ήταν το στοπ μου».
Κι ύστερα άρχισε το μεγάλο πάρτι. «Το ΄90 το αλκοόλ ήταν πολύ φθηνό. Τότε άρχισε ένα μεγάλο πάρτι. Μπήκα και σε έναν χώρο, τον καλλιτεχνικό, που είχε πολύ πιώμα. Και υπήρχε η δικαιολογία ότι “σιγά, εγώ μόνο αλκοόλ πίνω”. Κάποια στιγμή έτυχε και παντρεύτηκα, έκανα και παιδιά.
Ομως ήμουν δυστυχισμένη. Οσο μεγάλωναν τα προβλήματα, μεγάλωνε και η δυστυχία μου και ξανάρχισα να απευθύνομαι στη γνωστή μου “παρέα”. Ως μάνα, και στη δουλειά, ήμουν λειτουργική. Το αλκοόλ ήταν η ξεκούρασή μου. Οταν έμεινα χωρίς δουλειά, υπήρχε πιο πολύς χώρος για να πιω.
Εκεί ήταν η μεγάλη κατρακύλα. Επινα κάθε απόγευμα, κάποιες φορές και πρωί. Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι είμαι αλκοολική για να ζητήσω βοήθεια, νόμιζα ότι ήμουν βαρύς πότης και ότι κάπου μου “έφυγε”. Πολλές φορές έλεγα “θα πιω λίγο” και ξυπνούσα σε μια σύγχυση κι έλεγα “καλά, πότε ήπια πάλι;”.
Και μετά το μπέρδεμα ήταν τόσο βαρύ που δεν μπορούσα να το αντέξω κι έπρεπε να ξαναπιώ για να μου το πάρει», διηγείται η Μαρία. Κι ύστερα ήρθαν τα χειρότερα.
«Επρεπε να είχα πεθάνει»
«Στο τελευταίο μου πιώμα έκανα εμετό, πήγε να βγει η καρδιά μου και ξαναήπια. Θα έπρεπε να είχα πεθάνει.
Ημουν 40 κιλά, είχα αγοραφοβία. Ηταν τόσο μεγάλη η κόλαση μέσα μου που δεν πίστευα ότι μπορώ να ξεφύγω.
Ηρθα εδώ τρέμοντας. Με το που άρχισε να μιλάει κόσμος που ήταν χειρότερα από μένα και τους έβλεπα καλά, ένιωσα ότι “γίνεται”. Αποφάσισα να κάνω ό,τι μου έλεγαν και σιγά σιγά, με το πρόγραμμα, άλλαξε όλη μου η ζωή. Εχω περάσει καταστάσεις – θανάτους, διαζύγια – που έλεγα ότι, αν μου συμβούν, αποκλείεται να τις αντιμετωπίσω.
Αυτό έχει αλλάξει, το να στέκομαι μέσα στην πραγματικότητα ενός συνηθισμένου ανθρώπου και να είμαι καλά.
Και αυτό δεν το οφείλω σε μένα, εγώ έβαλα την προθυμία να έρθω εδώ.
Την καινούργια μου ζωή τη χρωστάω στους ΑΑ. Εδώ μου είπαν ότι είμαι υπεύθυνη για τη ζωή μου από την ημέρα που σταμάτησα να πίνω. Για το πριν, δεν ευθυνόμουν, ήμουν άρρωστη. Και αυτό είναι ένα βάρος που μου έφυγε. Από την ημέρα που σταμάτησα να πίνω, χτίζω τη ζωή που θέλω».
Οταν η Μαρία χτύπησε την πόρτα των ΑΑ στην Αθήνα, ο 50χρονος Σάκης από τη Θεσσαλονίκη, μέλος τα τελευταία οκτώμισι χρόνια των ΑΑ, ήταν ήδη εκεί. «Εγώ είμαι ο Σάκης, είμαι αλκοολικός. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια όπου κανείς δεν είχε θέμα με αλκοολισμό.
Εκείνο που με μπέρδεψε ήταν η κοροϊδία του κόσμου, ότι έπρεπε να μη δείχνω τα συναισθήματά μου και να παίρνω πάντα έναν ρόλο αποδεκτό για την κοινωνία.
Τις πρώτες φορές που ήπια, μου έδωσε δύναμη να κάνω πράγματα – να μιλήσω σε μια κοπέλα – και αυτό μου άρεσε. Και θεωρώντας ότι είναι μαγκιά να πίνεις, ξεκίνησα μια πόση καθημερινή που κράτησε χρόνια. Εφτιαξα οικογένεια, έκανα ένα παιδάκι, αλλά συνέχισα να πίνω», διηγείται ο Σάκης.
«Στις ομαδες των ΑΑ έμαθα πώς να ζω χωρίς να πίνω»
«Ο μεγάλος πάτος ήταν όταν πήγα μια μέρα να πάρω το παιδί από το νηπιαγωγείο λιώμα, έκανα φασαρία και η νηπιαγωγός είπε “αν ξανάρθει αυτός, θα φωνάξω την Αστυνομία”. Εκείνη τη μέρα το παιδάκι μου έφυγε με κατεβασμένο κεφάλι.
Για να βρω τους ΑΑ χρειάστηκε η σύντροφός μου να πάει στις Οικογενειακές Ομάδες των ΑΑ. Εκεί της είπαν πώς να μου μιλήσει για να ακούσω και μια μέρα έγινε το θαύμα. Μπήκε σπίτι και μου είπε “θα κάνεις αυτό, αλλιώς σήκω φύγε”. Και έφυγε. Εγώ, ένα τέρας, βρήκα εκείνη την ώρα να πω “σε ποιον τα λες αυτά…”.
Aλλά μόλις έφυγε, το πρώτο που έκανα ήταν να πάρω τηλέφωνο να πω “θέλω να μπω στις ομάδες”. Και τώρα το παιδί μου είναι 14 χρονών και ζούμε μια άλλη ζωή», λέει ο Σάκης περιγράφοντας τα πρώτα βήματα αυτής της νέας ζωής. «Οταν σταμάτησα να πίνω κάνοντας όσα μου είπαν οι ΑΑ, αισθάνθηκα ότι είχα πίσω μου ένα βουνό από συνέπειες που έρχεται να με πλακώσει.
Στις ομάδες έμαθα πώς να ζω χωρίς να πίνω.
Και άλλαξε η ζωή μου τόσο που σήμερα νομίζω ότι ζούσα σε άλλον πλανήτη. Πλέον έχω μια επαφή πιο έντιμη με τη ζωή».
«Καλησπέρα, είμαι ο Γιάννης και είμαι αλκοολικός». «Γειά σου, Γιάννη»
Νωρίτερα, στην ωριαία Ανοιχτή Συνάντηση της Κυριακής, καθισμένη κι εγώ ως επισκέπτρια στον φιλόξενο κύκλο των μελών των ΑΑ τής (12μελούς εκείνη τη νύχτα, 4 γυναίκες, 8 άνδρες) Ομάδας Αθηνών, περιτριγυρισμένη από καδράκια με ενθαρρυντικά μότο – «Οχι στο πρώτο ποτήρι», «Μία μέρα τη φορά» –, έμαθα για τις δωρεάν «υπηρεσίες» που αναλαμβάνουν τα μέλη των ΑΑ στο πλαίσιο των αυτοδιοικούμενων ομάδων τους, οι οποίες τους βοηθούν στην ανάρρωση, για τον ανώτατο χρόνο ομιλίας κάθε μέλους που είναι τα 7 λεπτά, για το βιβλίο των ΑΑ, από το οποίο κάθε φορά αντλείται ένα θέμα προς συζήτηση, και για τη μοναδική προϋπόθεση για να γίνει κανείς μέλος που είναι η επιθυμία να σταματήσει το ποτό.
Επίσης, έμαθα για το χαρακτηριστικό του αλκοόλ να μην κάνει διακρίσεις (σε φύλο, ηλικία, εθνικότητα, θρήσκευμα, επάγγελμα), για την 24ωρη αλληλοβοήθεια που απολαμβάνουν τα μέλη, για το πώς λειτουργεί στην πράξη το τρίπτυχο «εμπειρία – δύναμη – ελπίδα» (καθώς τα νέα μέλη παίρνουν δύναμη από την εμπειρία των παλαιότερων και αυτό τα γεμίζει ελπίδα ότι μπορούν να κρατηθούν νηφάλια), αλλά και για το πόσο εμψυχωτική είναι η εν χορώ «προσευχή της γαλήνης» που λένε τα μέλη των ΑΑ στο τέλος της συνάντησης, όρθια σε κύκλο, πιασμένα χέρι χέρι.
Καθώς με ξεπροβόδιζαν, έμαθα ακόμη ότι στην περιφέρεια λειτουργούν περισσότερο οι διαδικτυακές συγκεντρώσεις γιατί εκεί είναι δύσκολο κάποιος να νιώσει άνετα κοινωνικά να ζητήσει βοήθεια περνώντας το κατώφλι ενός χώρου συνάντησης ομάδας ΑΑ – «το στίγμα υπάρχει ακόμα», εξηγεί η Μαρία. Βγαίνοντας στη Λ. Αλεξάνδρας, θυμήθηκα τα λόγια του Σάκη νωρίτερα: «Οι Ιάπωνες λένε “ο άνθρωπος παίρνει το πρώτο ποτό, μετά το ποτό παίρνει άλλο ένα ποτό και μετά το ποτό παίρνει τον άνθρωπο”».
