Τέτοιες ημέρες σε ένα χρόνο θα γνωρίζουμε ποιος θα είναι ο 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Αν πιστέψουμε τις τελευταίες δημοσκοπήσεις ο Ντόναλντ Τραμπ είναι εκείνος που θα κέρδιζε εάν οι εκλογές γίνονταν σήμερα. Ο πολιτικός χρόνος που μεσολαβεί μέχρι τις 5 Νοεμβρίου 2024 είναι αρκετός, όμως εκείνος ήδη προετοιμάζει το πρόγραμμά του για την ημέρα που, όπως πιστεύει, θα εγκατασταθεί και πάλι στον Λευκό Οίκο.
Βέβαια, έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος αυτής της προεκλογικής εκστρατείας κοιτάζοντας πίσω, αμφισβητώντας την ήττα του στις εκλογές του 2020. Ομως, στα παρασκήνια, ο Τραμπ και η ομάδα του καταρτίζουν ένα σχέδιο για την εξουσία, αποφασισμένοι να αποφύγουν τα λάθη του 2016.
Για όσους αναρωτιούνται τι σκοπεύει να κάνει ο Τραμπ εάν οι σμερικανοί ψηφοφόροι τον στείλουν πίσω στον Λευκό Οίκο σε 12 μήνες, ο πρώην πρόεδρος δεν κρύβει πολλά. Oι προθέσεις και τα σχέδιά του υπάρχουν αποσπασματικά στον ιστότοπο της προεκλογικής του εκστρατείας, στις ομιλίες του σε συγκεντρώσεις, ενώ τα αποκαλύπτουν περιστασιακά και άτομα που έχει εμπιστευτεί να εργαστούν στις προετοιμασίες για τη δεύτερη θητεία του. Το σχέδιο το έχουν ονομάσει Agenda47 – με την ελπίδα ότι ο Τραμπ θα γίνει ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ εάν κερδίσει τον επόμενο Νοέμβριο.
Πριν από οκτώ χρόνια, όταν ο Τραμπ ξεκίνησε την προσπάθειά του να κερδίσει για πρώτη φορά την προεδρία, είχε ένα σύνθημα: Make America Great Again. Είχε και μερικές προτάσεις όπως η κατασκευή τείχους στα σύνορα και η προσωρινή απαγόρευση εισόδου μουσουλμάνων στις ΗΠΑ. Και είχε μια καταγγελτική στάση για τον βάλτο της Ουάσιγκτον. Αυτά ήταν όλα.
Λίγες στιγμές αφότου ο Τραμπ είχε εκφωνήσει την ομιλία του στην ορκωμοσία στις 20 Ιανουαρίου 2017, μπήκε στο Οβάλ Γραφείο με τον Μαρκ Λότερ που εργαζόταν στην ομάδα μετάβασής του. Από τις συζητήσεις που ακολούθησαν, ο Λότερ συνειδητοποίησε γρήγορα, όπως είπε αργότερο στο BBC, ότι τίποτα δεν ήταν έτοιμο για τη διακυβέρνηση της χώρας.
Σήμερα, εξηγεί ο Μαρκ Λότερ, που εργαζόταν στην ομάδα μεταβίβασης της εξουσίας, «είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι, έχουμε καταστρώσει σχέδιο». Βέβαια, μερικές από τις δηλώσεις του Τραμπ για το τι προτίθεται να κάνει αγγίζουν το σουρεαλιστικό. Η κυβέρνησή του, λέει, θα επενδύσει σε ιπτάμενα αυτοκίνητα και θα χτίσει «πόλεις ελευθερίας» σε ομοσπονδιακή γη, όπου «οι Αμερικανοί θα μπορούν να ζουν και να εργάζονται χωρίς επαχθείς κανονισμούς».
Αλλα είναι αμφιλεγόμενα, όπως το σχέδιό του να συγκεντρώσει τους άστεγους και να τους μεταφέρει σε σκηνές εκτός πόλεων των ΗΠΑ έως ότου «εντοπιστούν τα προβλήματά τους». Κάποια μέτρα αναζωπυρώνουν ευθέως τους πολιτιστικούς πολέμους – ο Τραμπ θέλει να απαιτείται από τους δασκάλους των κρατικών σχολείων να «αγκαλιάζουν τις πατριωτικές αξίες».
Επίσης, σύμφωνα με το BBC, σκοπεύει να πολλαπλασιάσει τις αποφάσεις που θα προωθούν τον προστατευτισμό, ζητώντας ένα «καθολικό βασικό δασμολόγιο» σε όλες τις εισαγωγές, το οποίο μπορεί να αυξηθεί για χώρες που εφαρμόζουν «αθέμιτες» εμπορικές πρακτικές. Σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση, θέλει να επαναφέρει την πολιτική της παραμονής των μεταναστών χωρίς έγγραφα στο Μεξικό ενώ υποβάλλουν αίτηση για άσυλο. Ζητεί επίσης να σταματήσει η αυτόματη απόκτηση υπηκοότητας για τα παιδιά των μεταναστών χωρίς έγγραφα που γεννήθηκαν στο έδαφος των ΗΠΑ.
Ο Τραμπ επανειλημμένα έχει υποσχεθεί ότι θα περικόψει «εκατοντάδες δισεκατομμύρια» δολάρια από τη διεθνή βοήθεια των ΗΠΑ και θα τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία – έχοντας αρκετές φορές εκφράσει τον θαυμασμό του για τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, εξετάζει το ενδεχόμενο αποχώρησης των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ ή, τουλάχιστον, να περιορίσει την αμερικανική εμπλοκή στο υπερατλαντικό αμυντικό σύμφωνο.
Σύμφωνα με τον Λότερ, το κορυφαίο θέμα στην ατζέντα του Τραμπ για το 2024 θα είναι η ενέργεια – η αύξηση της προσφοράς για μείωση των λογαριασμών των νοικοκυριών. Κατά την άποψή του, οι υψηλότερες τιμές της ενέργειας ήταν η κινητήρια δύναμη πίσω από τον πληθωρισμό που στιγμάτισε τα πρώτα χρόνια της προεδρίας Μπάιντεν. «Η αποστολή του μηνύματος στις αγορές και στις ενεργειακές εταιρείες ότι είμαστε ξανά ανοιχτοί για επιχειρηματικές δραστηριότητες θα αρχίσει στην πραγματικότητα να μειώνει τις τιμές της ενέργειας μακροπρόθεσμα», έχει υποστηρίξει.
Ο Μπράιαν Λάνζα, ρεπουμπλικανός ειδικός στη στρατηγική με δεσμούς στην εκστρατεία Τραμπ, εξηγεί ότι το νέο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, όπως το διαμορφώνει ο Τραμπ, συνδυάζει τον συντηρητισμό με έναν λαϊκισμό που απευθύνεται στους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων που είχαν παραδοσιακούς δεσμούς με το Δημοκρατικό Κόμμα. Η μετανάστευση, το εμπόριο και μια περιορισμένη εξωτερική πολιτική που υποστηρίζεται από την αμερικανική «δύναμη» αποτελούν βασικά μέρη της ατζέντας τώρα.
Υπάρχει και κάτι που προσπάθησε να κάνει και δεσμεύεται να επαναλάβει. Τον Οκτώβριο του 2020, λίγο πριν χάσει τις εκλογές, ο Τραμπ εξέδωσε προεδρικό διάταγμα δημιουργώντας μια νέα κατηγορία δημοσίων υπαλλήλων. Αυτές οι θέσεις «Προγράμματος ΣΤ» ήταν ανώτεροι ρόλοι χάραξης πολιτικής που παραδοσιακά καλυπτονταν από κυβερνητικούς γραφειοκράτες καριέρας. Με εντολή του Τραμπ, θα μπορούσαν τώρα να απολυθούν και να αντικατασταθούν από τον πρόεδρο και το ανώτερο πολιτικό προσωπικό του. Στην πραγματικότητα, θα επέτρεπε σε έναν πρόεδρο να εκκαθαρίσει χιλιάδες κυβερνητικούς υπαλλήλους και να τους αντικαταστήσει με πιστούς σε εκείνον γραφειοκράτες. Ο Τζο Μπάιντεν ακύρωσε γρήγορα το διάταγμα, αλλά ο Τραμπ επιμένει. «Θα περάσουμε κρίσιμες μεταρρυθμίσεις που θα θεσπίζουν ότι κάθε υπάλληλος του εκτελεστικού κλάδου θα μπορεί να απολύεται από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών», είπε σε συγκέντρωση στη Νότια Καρολίνα πέρυσι. «Το βαθύ κράτος πρέπει και θα καταρρεύσει». Οι αναλυτές θεωρούν ότι με μια πιθανή εκλογή Τραμπ κάτι θα καταρρεύσει σίγουρα. Και φοβούνται μήπως είναι οι ίδιες οι ΗΠΑ.
