Η πρώτη προσπάθεια του Πανοράματος Ελληνικού Κινηματογράφου πέρυσι στην Κωνσταντινούπολη στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία. Οπως λέει ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης, εκ των διοργανωτών του, οι εκδηλώσεις ήταν πέραν πάσης προσδοκίας. «Εκτός από το ότι σε όλες τις προβολές οι αίθουσες ήταν γεμάτες, υπήρξε θερμή ανταπόκριση και στον τουρκικό Τύπο».
Ενα άλλο σημαντικό στοιχείο που επισημαίνει ο κ. Μάρκαρης είναι το γεγονός πως «κατά 90% το κοινό ήταν Τούρκοι. Οταν υπάρχει μια ένταση μεταξύ δύο χωρών η οποία δεν είναι παροδική αλλά διαρκείας ο μόνος δίαυλος που μένει ανάμεσά τους είναι ο πολιτισμός. Γι’ αυτό και πάντα θα αγωνίζομαι γι’ αυτό. Τα πολιτικά είναι μια άλλη ιστορία, ας ασχοληθούν άλλοι».
Η πιο συχνή ερώτηση που απηύθυναν στον Π. Μάρκαρη κατά τη διάρκεια του προηγούμενου Πανοράματος ήταν αν πιστεύει ότι αυτό το εγχείρημα μπορεί να οδηγήσει σε μια καλύτερη σχέση των δύο λαών. «Αναμφισβήτητα! Οχι μόνο σε επίπεδο γνωριμίας αλλά και ανταλλαγής πολιτισμού. Εχουν αλλάξει πια τα πράγματα και θεωρώ ότι με το όχημα της τέχνης θα πάμε πιο μακριά και με πιο ομαλό τρόπο. Η τέχνη είναι κοινή γλώσσα ανάμεσα στους λαούς». Την πρώτη χρονιά ο Π. Μάρκαρης μίλησε για την «Αναπαράσταση» του Θόδωρου Αγγελόπουλου. «Επειτα από την εκδήλωση με κάλεσαν από τον εκδοτικό οίκο ISTOS ο οποίος πέραν των εκδόσεων ασχολείται και με το σινεμά. Αξίζει να ειπωθεί πως απαρτίζεται από ρωμιούς Κωνσταντινουπολίτες, Τούρκους αλλά και Ελληνες που ζουν στην πόλη και διδάσκουν σε αγγλικά πανεπιστήμια. Αυτοί οι άνθρωποι συνεργάζονται εκπληκτικά. Αυτό είναι μια ακόμη απόδειξη των όσων λέμε».
Πέρυσι στην πρώτη του ομιλία ο κ. Μάρκαρης μίλησε για τη σχέση που έχει η «Αναπαράσταση» του Θόδωρου Αγγελόπουλου με τον «Αγαμέμνονα» του Αισχύλου. Φέτος θα είναι στις εκδηλώσεις που θα συνοδεύουν τον «Θίασο» του Αγγελόπουλου. «Τώρα θα επικεντρωθώ στο πώς ο “Θίασος” είναι μια συνέχεια της “Αναπαράστασης” και συνδέεται με κάποιον τρόπο με τη συνέχεια της ιστορίας του “Αγαμέμνονα”». Τόσο πέρυσι όσο και φέτος οι προβολές στις «Μέρες Ελληνικού Κινηματογράφου» – που διοργανώνονται από ΕΜΕΙΣ ΑΜΚΕ και τον εκδοτικό οίκο κι εταιρεία παραγωγής ISTOS – είναι υποτιτλισμένες στα τουρκικά και στα αγγλικά και με ελεύθερη είσοδο.
Από τις 21 έως και τις 26 Νοεμβρίου, λοιπόν, απευθύνει πρόσκληση σε όλους τους σινεφίλ να μπουν στο σύμπαν των ελλήνων κινηματογραφιστών – από τις δεκαετίες του ’60 έως του ’90 –, το οποίο θα ξεδιπλωθεί στους χώρους του εμβληματικού Μουσείου του Πέρα (Pera Muzesi). Οπως λέει η Ιωσηφίνα Μαρκαριάν, επίσης από την ομάδα των διοργανωτών: «Θέλαμε να παρουσιάσουμε όχι τις στουντιακές ταινίες αλλά τον ανεξάρτητο ελληνικό κινηματογράφο. Σκεφτήκαμε ότι δεν έχει νόημα να ξεκινήσουμε από το σήμερα του ελληνικού σινεμά αφού, λίγο-πολύ, το τουρκικό κοινό έρχεται σε επαφή είτε μέσα από το Φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης, είτε από τις ταινίες που προβάλλονται στο σινεμά. Θελήσαμε λοιπόν να ξεκινήσουμε από τις προηγούμενες δεκαετίες και να παρακολουθήσουμε πώς έφτασε στο σήμερα. Να δούμε την εξέλιξή του».
Ο στόχος της δράσης
Ο στόχος τώρα, όπως λέει η κυρία Μαρκαριάν, είναι «οι “Μέρες Ελληνικού Κινηματογράφου” να γίνουν μια ετήσια δράση η οποία θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο και να διερευνούμε τις δεκαετίες της ελληνικής κινηματογραφικής δημιουργίας. Πέρυσι ασχοληθήκαμε με τις ταινίες που γυρίστηκαν τις δεκαετίες ’60 έως ’80. Φέτος προχωρήσαμε και λίγο στη δεκαετία του ’90 και του χρόνου να μας απασχολήσει η δημιουργία των δεκαετιών ΄70 με τέλη ΄90 και 2000. Ευτυχώς ο ελληνικός κινηματογράφος, παρ’ όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, συνεχίζει να παράγει έργο».
«Ντοκιμαντέρ vs αφηγηματική μυθοπλασία, υπάρχουν απροσπέλαστα σύνορα ανάμεσά τους;» είναι ο υπότιτλος του φετινού πανοράματος το οποίο είναι μια ακόμη μικρή νίκη κατά των προκαταλήψεων που πηγάζουν και τρέφονται από την άγνοια. Και η άγνοια μόνο με τη μάθηση και τη μόρφωση μπορεί να νικηθεί.
Ανάμεσα στις 21 ταινίες που θα προβληθούν είναι οι: «Μακεδονικός Γάμος» του Τάκη Κανελλόπουλου (1960), «100 ώρες του Μάη» των Δήμου Θέου & Φώτου Λαμπρινού (1964), «Τζίμης ο Τίγρης» του Παντελή Βούλγαρη (1966), «Οικόπεδο» του Θόδωρου Μαραγκού (1971), «Γράμματα από την Αμερική» του Λάκη Παπαστάθη (1972), «Μέγαρα» των Σάκη Μανιάτη και Γιώργου Τσεμπερόπουλου (1974), «Η Δοκιμή» του Jules Dassin (1974), «Ο Θίασος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου (1975) κ.ά.
