Tο «φάρμακο» στην ακρίβεια ψάχνει ανεπιτυχώς το Μαξίμου με νέες μεγάλες ανατιμήσεις από την αρχή του νέου έτους να βρίσκονται προ των πυλών. Τα σημάδια δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά και η ανησυχία των πολιτών είναι έκδηλη γεγονός που αποτυπώνεται σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας.

Στη δημοσκόπηση της Opinion Poll για τον τηλεοπτικό σταθμό Action24 έξι στους δέκα από τους ερωτηθέντες απαντούν χωρίς δισταγμό πως η ακρίβεια είναι το «νούμερο ένα» πρόβλημα που τους απασχολεί. Συγκεκριμένα, 61,1% απαντά ότι η ακρίβεια τον απασχολεί περισσότερα. Το 38,4% λέει πως είναι η οικονομία/ανάπτυξη, το 16,7% η ανεργία, το 12,9% η κατάσταση στο ΕΣΥ, το 10,6% την εγκληματικότητα/φαινόμενα βίας, το 9,9% η λειτουργία του πολιτικού συστήματος/οι πολιτικοί και το 9,8% τα εθνικά θέματα/ελληνοτουρκικά.

Ο «κακός βαθμός» που παίρνει το Μαξίμου αποτυπώνεται όταν οι συμμετέχοντες στη δημοσκόπηση απαντούν στο ερώτημα για τις κυβερνητικές προσπάθεις πάνω στο φλέγον ζήτημα της ακρίβειας.

Ένα ποσοστό μόλις 5,1% απαντά πως είναι «πολύ ικανοποιημένο», με την πλειοψηφία να εκφράζει δυσαρέσκεια. «Αρκετά ικανοποιημένοι» δηλώνουν 23,2% των ερωτηθέντων, «λίγο» απαντά ένα 29,8%, ενώ, «καθόλου» απαντά 40,2%. Ποσοστό 1,7% λέει «δεν γνωρίζω/δεν απαντώ».

Στο 3,8% ο πληθωρισμός

Τα κακά μαντάνα για την κυβέρνηση δεν περιορίζονται μόνο στα δημοσκοπικά ευρήματα αλλά και στην πραγματική οικονομία (όχι όμως και στα φορολογικά έσοδα). Ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο στην Ελλάδα «έτρεξε» στο 3,8% (εναρμονισμένος για να μπορεί να συγκριθεί με την υπόλοιπη ευρωζώνη). Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα ήταν στο 3,4% σε εθνικό επίπεδο και σε ετήσια βάση, καταγράφοντας άνοδο σχεδόν 2 μονάδων σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, με τις τιμές των τροφίμων να αυξάνονται στα όρια του διψήφιου ποσοστού.

Η ακρίβεια κινείται με τέτοιους ρυθμούς που αφοπλίζει την κυβέρνηση η οποία επιχειρεί να τη δαμάσει με «καρτελάκια μείωσης τιμής» και «καλάθι του καταναλωτή», αλλά και πρόστιμα και απειλές προς τις πολυεθνικές. Όμως, οι εικόνες στις γειτονιές και στα σούπερ μάρκετ ξυπνούν μνήμες από τα πέτρινα μνημονιακά χρόνια: αντικλεπτικά σε μπουκάλια λάδι, μισοάδεια καρότσια, αγορά μικρών ποσοτήτων κρέατος, γκρίνιες στις πολυκατοικίες για το αν θα προμηθευτούν ή όχι πετρέλαιο.

Τα παραπάνω έχουν αντίκτυπο στο πορτοφόλι των καταναλωτών με την έρευνα της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ) να καταδεικνύει ότι ο μισθός των Ευρωπαίων εργαζομένων εξακολουθεί να μειώνεται σε πραγματικούς όρους, παρά το γεγονός ότι οι εταιρείες σημειώνουν κέρδη πέραν του πληθωρισμού.

Όπως σημειώνεται στη σχετική έρευνα οι τιμές των πιο βασικών ειδών διατροφής συνεχίζουν να αυξάνονται έως και επτά φορές ταχύτερα από τους μισθούς, κάνοντας δύσκολη τη διαβίωση για εκατομμύρια πολίτες στην ΕΕ.

Σύμφωνα με την έρευνα για τις αμοιβές των Ευρωπαίων εργαζομένων, αν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός, η αξία των μισθών έχει μειωθεί φέτος σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αντίθετα, έχουν αυξηθεί τα κέρδη των εταιρειών κατά σχεδόν 2% σε πραγματικούς όρους.

Η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων υπογραμμίζει, παράλληλα, ότι οι πραγματικοί μισθοί μειώθηκαν, αλλά τα πραγματικά κέρδη αυξήθηκαν σε εννέα κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Στη χώρα μας οι μειώσεις των πραγματικών μισθών υπολογίζονται στο -0,2%  και των πραγματικών κερδών στο +5,5%.

Το 17,4% του πληθυσμού απειλείται από τον κίνδυνο φτώχειας

Από τη μία πλευρά η συνεχιζόμενη ακρίβεια και από την άλλη τα ανεπαρκή εισοδήματα δείχνουν ότι αναμένεται να διογκωθούν οι δυσκολίες για τα ελληνικά νοικοκυριά.

Όπως υπογραμμίζει το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, το 17,4% του πληθυσμού της χώρας απειλείται από τον κίνδυνο φτώχειας.

Στον υπολογισμό του συγκεκριμένου δείκτη λαμβάνεται υπόψη μόνο η ισοδύναμη δαπάνη με τρόπο κτήσης την αγορά (17,1% το 2021), ενώ ο δείκτης μειώνεται στο 13,4% του πληθυσμού (12,2% το 2021), όταν λαμβάνονται υπόψη όλες οι καταναλωτικές δαπάνες, ανεξάρτητα από τον τρόπο κτήσης (τεκμαρτό ενοίκιο από ιδιοκατοίκηση, ιδιοπαραγόμενα αγαθά, αγαθά και υπηρεσίες παρεχόμενες δωρεάν από τον εργοδότη, άλλα νοικοκυριά, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, κράτος κ.λπ.).

Την ίδια ώρα, οι ανατιμήσεις στα είδη διατροφής, οδηγούν τα νοικοκυριά να δαπανούν όλο και περισσότερα στις συγκεκριμένες ανάγκες, αγοράζοντας ωστόσο λιγότερα αγαθά, λόγω και της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος σε πραγματικούς όρους.

Δυσκολίες στο καλάθι του νοικοκυριού

Έτσι, η ταλαιπωρημένη από οικονομική κρίση Ελλάδα παλεύει με το αυξανόμενο κόστος ζωής και οδηγεί τους πολίτες στην «πρέσα».

Σύμφωνα με έρευνα του ομίλου Intrum πολλοί καταναλωτές αποταμιεύουν ελάχιστα έως καθόλου για να αντιμετωπίσουν μια ενδεχόμενη «αναποδιά» που μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια του μήνα ενώ ένας στους πέντε δηλώνει πως δεν έχει καθόλου χρήματα για να βάλει στην άκρη. Το 29% βρίσκεται σε αυτή τη θέση, αυξημένο κατά 3% σε σχέση με το 2022.

Με το «κομπόδεμα» να συρρικνώνεται όλο και περισσότερο η έρευνα δείχνει ότι οι αθετήσεις πληρωμών αυξάνονται. Αν και υπάρχουν πολλοί λόγοι πίσω από την καθυστέρηση πληρωμών -από την έλλειψη χρημάτων έως την ολιγωρία- τα στοιχεία αναδεικνύουν μια αλλαγή στα κοινωνικά πρότυπα.