Αυξήσεις που ξεκινούν από 78 ευρώ και φτάνουν έως και 234 ευρώ θα λάβουν σε πρώτη φάση, εντός του 2024 και πριν από τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, χιλιάδες μισθωτοί, οι οποίοι είχαν «χτίσει» προϋπηρεσία πριν από τον Φεβρουάριο του 2012. Αυτοί θα είναι και οι πρώτοι που θα καρπωθούν τα οφέλη από τη νέα ρύθμιση του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς ο μηχανισμός εξέλιξης των επιδομάτων προϋπηρεσίας «ξεπαγώνει» την 1/1/2024, αλλά με αθροιστική ισχύ στην προϋπηρεσία που είχαν οι μισθωτοί πριν από τις 14/2/2012.
Ετσι, οι πρώτοι που θα λάβουν αυξήσεις τους πρώτους μήνες του 2024 θα είναι όσοι μετρούσαν πάνω από 2 έτη δουλειάς, κατ’ ελάχιστον, τον Φεβρουάριο του 2012 και έτσι συμπληρώνουν τους πρώτους μήνες της νέας χρονιάς 3 ή 6 έτη προϋπηρεσίας, αθροιστικά. Το «χτίσιμο» δηλαδή της προϋπηρεσίας, βάσει της οποίας ο εργαζόμενος θα παίρνει αύξηση, θα γίνει με βάση τα έτη δουλειάς που είχε ο μισθωτός πριν από τις 14/2/2012 και μετά την 1/1/2024. Ο χρόνος από τον Ιανουάριο και μετά θα προστίθεται στον χρόνο πριν από τον Φεβρουάριο του 2012 ώστε να προκύπτει η συνολική προϋπηρεσία για το επίδομα. Η ποσοστιαία αύξηση του μισθού βάσει των θεμελιωμένων ετών προϋπηρεσίας λαμβάνει υπόψη της το ύψος του κατώτατου μισθού ως «φωτογραφία της στιγμής».
Οσοι θεμελιώσουν δικαίωμα για μία, δύο ή τρεις τριετίες το πρώτο 6μηνο του 2024 και πριν από τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού θα λάβουν κατ’ ελάχιστον αύξηση 78 ευρώ (μεικτά) και κατά μέγιστον 234 ευρώ. Εξάλλου υψηλότερες θα είναι οι αυξήσεις στο δεύτερο κύμα των δικαιούχων, μετά δηλαδή τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού εντός του 2024. Για παράδειγμα, αν ο κατώτατος μισθός αυξηθεί 5% στα 820 ευρώ, τότε τα επιδόματα προϋπηρεσίας τα οποία είναι 10%-30% επί του κατώτατου αυξάνονται αντίστοιχα στα 82 έως 246 ευρώ.
Δεδομένου ότι το χρονοδιάγραμμα του Νόμου 4172/2013 προβλέπει πως η διαβούλευση ξεκινά κάθε χρόνο το τελευταίο 10ήμερο του Φεβρουαρίου και ολοκληρώνεται το τελευταίο 15ήμερο του Ιουνίου και καθώς δεν υπάρχει εκλογικός κύκλος το 2024, η επόμενη φάση των αυξήσεων λόγω προϋπηρεσίας για τους παλαιούς εργαζομένους ξεκινά από τον Ιούλιο του 2024 και μετά, δηλαδή μετά την αύξηση του κατώτατου μισθού. Οσοι μισθωτοί θεμελιώνουν τριετία, εξαετία ή εννιαετία μετά την αύξηση του κατώτατου θα λάβουν αύξηση από 82 έως 246 ευρώ.
Επτά ερωτήσεις – απαντήσεις
Ποια προϋπηρεσία αναγνωρίζεται;
Για την εφαρμογή των παραπάνω, των οποίων η αναστολή αίρεται, ισχύουν τα εξής:
- Η προϋπηρεσία κάθε εργαζομένου που είχε προσληφθεί πριν από τις 14/2/2012, όπως η προϋπηρεσία αυτή είχε διαμορφωθεί στις 14/2/2012, οπότε και ανεστάλη η συμπλήρωσή της, συνεχίζει να συμπληρώνεται μετά την 1/1/2024.
- Η προϋπηρεσία κάθε εργαζομένου που προσλήφθηκε μετά τις 14/2/2012 ξεκινά να συμπληρώνεται μετά την 1/1/2024.
Ποιος ο ρόλος των συλλογικών συμβάσεων εργασίας;
Ο τρόπος απόδειξης της προϋπηρεσίας, που διανύθηκε ή θα διανυθεί, εξαρτάται από το περιεχόμενο των περί προϋπηρεσίας διατάξεων της Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας, στην οποία εκ της φύσεως της εργασίας υπάγεται ο μισθωτός και η οποία μπορεί να ρυθμίζει ειδικότερα τα ζητήματα της αναγνώρισης και προσμέτρησης της προηγούμενης εργασιακής εμπειρίας. Εάν δεν ρυθμίζεται διαφορετικά από ένα τέτοιο κείμενο Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας, ως προϋπηρεσία αναγνωρίζεται αυτή που διανύθηκε στον ίδιο ή σε άλλο εργοδότη, στην ίδια ειδικότητα.
Ποιες είναι οι αυξήσεις βάσει προϋπηρεσίας για τους αμειβόμενους με τον κατώτατο μισθό;
Για όσους εργαζομένους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τις 14/2/2012 και μετά την 1/1/2024. Η προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται ως εξής:
- Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις τριετίες και συνολικά σε 30% για προϋπηρεσία εννέα ετών και άνω.
- Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία δεκαοκτώ ετών και άνω.
Τι ισχύει για όσους έχουν συμβάσεις μερικής απασχόλησης;
Ο χρόνος εργασίας που έχει διανυθεί έως τις 14/2/2012 (ή θα διανυθεί από 1/1/2024 και μετά) με καθεστώς μερικής απασχόλησης λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος προϋπηρεσίας, με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται υπόψη και για τον συγκρίσιμο εργαζόμενο, δηλαδή τον αντίστοιχο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης. Για τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας αυτής, μερική απασχόληση που αντιστοιχεί στον κανονικό (νόμιμο ή συμβατικό) ημερήσιο χρόνο αντιστοιχεί σε μία ημέρα προϋπηρεσίας.
Τι ισχύει για όσους καλύπτονται από συλλογική σύμβαση και τι για όσους δεν καλύπτονται;
- Για μισθωτό που προσελήφθη είτε πριν από τις 14/2/2012 είτε μετά και δεσμεύεται σήμερα από Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που βρίσκεται σε ισχύ, θα προσμετρηθεί η προϋπηρεσία πριν από τις 14/2/2012 και μετά την 1/1/2024.
- Για μισθωτό που προσελήφθη είτε πριν από τις 14/2/2012 είτε μετά και δεν δεσμεύεται σήμερα από ισχύουσα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, θα προσμετρηθεί η προϋπηρεσία πριν από τις 14/2/2012 και μετά την 1/1/2024, σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα.
Τι προβλέπεται για όσους έχουν μισθό πάνω από τον κατώτατο;
Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν από την εφαρμογή των παραπάνω συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς.
Τι ισχύει για την προϋπηρεσία μεταξύ 2012-2023;
Για το χρονικό διάστημα από τις 14/2/2012 έως και τις 31/12/2023 καμία αξίωση δεν γεννάται, ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως αναφέρονται παραπάνω, ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τις 14/2/2012 έως και τις 31/12/2023.