Τη δυνατότητα ανασύστασης του φακέλου οικοδομικής άδειας, για την επιτάχυνση των μεταβιβάσεων ακινήτων, με την έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας του Κτιρίου, όταν έχει βεβαιωθεί απώλεια του φακέλου από την αρμόδια ΔΟΜ, δίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος μέσω σχεδίου νόμου που έχει κατατεθεί ήδη στη Βουλή.
Πρόκειται για μια πολύ σημαντική ρύθμιση, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ Στράτο Παραδιά, αφού, όπως λέει, σε πολλές πολεοδομίες, είτε έχουν καταστραφεί ή χαθεί ή και κλαπεί φάκελοι οικοδομικών αδειών, με συνέπεια να είναι αδύνατη η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας, γεγονός που σημαίνει και μπλοκάρισμα των μεταβιβάσεων και των αγοραπωλησιών. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, για τις ιδιοκτησίες των οποίων η οικοδομική άδεια εκδόθηκε πριν από την έναρξη ισχύος τού από 8-9-1983 ΠΔ (Δ΄ 394), η ολική ή μερική ανασύσταση φακέλου οικοδομικών αδειών πραγματοποιείται με αντίγραφα των σχεδίων, όπως προσαρτήθηκαν στην πράξη σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών, αν υφίστανται, εφόσον η πραγματική κατάσταση συμφωνεί με τα σχέδια της σύστασης, τα οποία κατατίθενται στην οικεία Υπηρεσία Δόμησης (ΥΔΟΜ) και θεωρούνται από αυτήν.
Για τις ιδιοκτησίες των οποίων η οικοδομική άδεια εκδόθηκε μετά την έναρξη ισχύος του από 8-9-1983 ΠΔ, τα σχέδια της ολικής ή μερικής ανασύστασης φακέλου οικοδομικών αδειών περιλαμβάνουν το τοπογραφικό διάγραμμα, το διάγραμμα κάλυψης και την κάτοψη/κατόψεις, όπου εμφαίνεται η συγκεκριμένη ιδιοκτησία, τα οποία κατατίθενται στην οικεία ΥΔΟΜ και θεωρούνται από αυτήν.
Αλλαγή επιβλέποντος μηχανικού
Επιπλέον, με βάση τα όσα προωθούνται από το ΥΠΕΝ, δίνεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να αλλάξουν τον επιβλέποντα μηχανικό, εφόσον αυτός αρνείται να υποβάλει σχετικές δηλώσεις στο πλαίσιο της διαδικασίας ολοκλήρωσης των οικοδομικών εργασιών.
Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, αυτό γίνεται προκειμένου να σπάσει η… «ομηρεία» των ιδιοκτητών που παρατηρείται αρκετές φορές, όταν υπάρχει αντιδικία με τον μηχανικό, και να ξεμπλοκάρει η διαδικασία των έργων.
Ακόμη, όπως επισημαίνουν πηγές από το ΥΠΕΝ, προβλέπεται, στην περίπτωση που ο μηχανικός δεν θέλει να λάβει το συμφωνηθέν ποσό προκειμένου να λήξει η συνεργασία, ο ιδιοκτήτης να μπορεί να το καταθέσει στο Παρακαταθηκών και Δανείων. Και στην περίπτωση θανάτου του ιδιοκτήτη, το ποσό να επιμεριστεί στους κληρονόμους.
Αρτιότητα οικοπέδων
Ο σχεδιασμός προβλέπει επίσης πως η αρτιότητα των οικοπέδων διασφαλίζεται σε περιπτώσεις μείωσης του εμβαδού εξαιτίας αναγκαστικών απαλλοτριώσεων για τη διαπλάτυνση δημοτικών οδών, χωρίς αποζημίωση των ιδιοκτητών. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο σχετικό άρθρο «(…) Κατά κανόνα άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα εντός ορίων οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, που απομειούνται συνεπεία αναγκαστικών απαλλοτριώσεων για τη διαπλάτυνση δημοτικών οδών, χωρίς αποζημίωση των ιδιοκτητών ως προς το υπόλοιπο της απομείωσης τμήμα, θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα, ακόμα και αν δεν πληρούν τις προϋποθέσεις αρτιότητας, εφόσον μετά την απαλλοτρίωση απομένει ποσοστό τουλάχιστον 70% της αρχικής έκτασης, άλλως απαλλοτριώνονται και αποζημιώνονται στο σύνολό τους».
Ολες οι νέες χωροταξικές ρυθμίσεις που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου «Οροι δόμησης, κατασκευής, επιτρεπόμενες χρήσεις γης για κέντρα δεδομένων, χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις, αξιοποιήσεις πόρων Πράσινου Ταμείου και λοιπές περιβαλλοντικές και ενεργειακές διατάξεις», το οποίο, όπως προαναφέρθηκε, κατατέθηκε ήδη στη Βουλή.
Μεταβατική ρύθμιση
Επιπλέον, εισάγεται μεταβατική ρύθμιση, προκειμένου να καθίσταται δυνατή η αποπεράτωση νομίμως υφιστάμενων κτισμάτων έως την εναρμόνιση του πολεοδομικού σχεδιασμού με το οικείο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο υπό ειδικές προϋποθέσεις προκειμένου να αποφευχθεί η ύπαρξη μη αποπερατωμένων κτιρίων με στοιχεία ετοιμορροπίας. Δύο είναι οι προϋποθέσεις:
α) δεν απαιτείται ειδικότερη εξειδίκευση των χρήσεων του ΓΠΣ στο οικοδομικό τετράγωνο του ρυμοτομικού σχεδίου, όπως καθορισμός κοινωφελούς ή κοινόχρηστου χώρου ή άλλη εξειδίκευση, στο οποίο βρίσκεται το υφιστάμενο κτίσμα, και
β) εξασφαλίζονται οι απαιτούμενες, κατά τις ισχύουσες σχετικές διατάξεις, θέσεις στάθμευσης για την αιτούμενη επιτρεπόμενη χρήση.
Ακόμη καθίσταται δυνατή η χορήγηση βεβαίωσης καταλληλότητας για την πολεοδόμηση περιοχών περιβαλλοντικής αναβάθμισης και ιδιωτικής πολεοδόμησης με προσαύξηση σε όμορη περιοχή μέχρι 50% εκτάσεων που έχουν εγκεκριμένη πολεοδομική μελέτη.
Καταργείται η υποχρέωση εγκατάστασης δικτύου φυσικού αερίου, δεδομένου ότι δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις για την περιβαλλοντική προστασία, διατηρείται όμως το δικαίωμα εγκατάστασης του ιδιοκτήτη. Οπως αναφέρεται στο σχέδιο νόμου, «το ΠΔ 420/1987 (A’ 187), περί εγκατάστασης δικτύων αερίων καυσίμων σε οικοδομές, καταργείται».
Καταβολή πολεοδομικής και περιβαλλοντικής εισφοράς
Για πρώτη φορά προβλέπεται η υποχρέωση καταβολής πολεοδομικής και περιβαλλοντικής εισφοράς ως αντισταθμίσματος για τη χορήγηση παρεκκλίσεων σε κτίρια της εφοδιαστικής βιομηχανίας / βιοτεχνίας και αποθήκευσης που βρίσκονται εντός εγκεκριμένων Πολεοδομικών Βιομηχανικών – Βιοτεχνικών Πάρκων (ΒΙΠΑ – ΒΙΟΠΑ) και ΒΙΠΑ – ΒΙΟΠΑ υπό εξυγίανση.
Τέλος, παρατείνονται έως τη συμπλήρωση 24 μηνών οι υφιστάμενες συμβάσεις ΙΔΟΧ για την ταχεία ολοκλήρωση των αναγκαίων αντιπλημμυρικών έργων και των έργων αποκατάστασης υποδομών, για την αντιμετώπιση των αναγκών που προέκυψαν μετά τις πυρκαγιές του ’21, από το ίδιο έμπειρο και ειδικά εκπαιδευμένο από τις δασικές υπηρεσίες προσωπικό, που είχε ασχοληθεί εξαρχής με το έργο αυτό, καθώς καθίσταται ταχύτερη και ευκολότερη η ανταπόκρισή τους στις αυξημένες ανάγκες των δασικών υπηρεσιών.
Αξιοποιούνται τα αδόμητα οικόπεδα για τη δημιουργία υπαίθριων χώρων στάθμευσης
Στον κατάλογο των ρυθμίσεων περιλαμβάνεται – και – η αξιοποίηση των αδόμητων οικοπέδων στο κέντρο της Αθήνας για τη δημιουργία υπαίθριων σταθμών στάθμευσης αυτοκινήτων, υπό ειδικές προϋποθέσεις, για την εξυπηρέτηση των αναγκών των πολιτών.
Επίσης παρατείνονται οι προθεσμίες έγκρισης των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων και των ΣΧΟΟΑΠ που βρίσκονται σε στάδιο ολοκλήρωσης και ο χρόνος ισχύος των βεβαιώσεων που απαιτούνται για τη συνέχιση των εκκρεμουσών διαδικασιών πολεοδόμησης.
Παράλληλα, αίρονται σημειακά διαδικαστικά ζητήματα που περιγράφονται στα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια και στα Σχέδια Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης. Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να γνωρίζουν πως «για τη σημειακή τροποποίηση υποβάλλεται φάκελος Περιβαλλοντικού Προελέγχου, ενώ στις περιπτώσεις σημειακής τροποποίησης ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΑΠ, τα οποία δεν έχουν υποβληθεί σε διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης (ΣΠΕ), ακολουθείται η διαδικασία φακέλου περιβαλλοντικού προελέγχου».
Με βάση τα όσα προβλέπονται από το σχέδιο νόμου, αίρονται ερμηνευτικά ζητήματα που σχετίζονται με τη λειτουργία υφιστάμενων δραστηριοτήτων που ασκούνται σε χρήσεις γης, τις οποίες ο πολεοδομικός σχεδιασμός πρώτου επιπέδου καθιστά μη συμβατές, χωρίς να προβλέπει την απομάκρυνσή τους. Η επέκταση των δραστηριοτήτων αυτών είναι δυνατή εντός του χώρου ή του γηπέδου όπου λειτουργούσαν πριν από τον καθορισμό της χρήσης γης και μέσα στα όρια του βαθμού όχλησης, όπως αυτά προσδιορίζονται βάσει της τελευταίας ισχύουσας έγκρισης ή γνωστοποίησης λειτουργίας.