Μια μέρα μετά τη μακρά σύσκεψη των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που πρόσκεινται στην Εφη Αχτσιόγλου, διαπιστώνει κανείς ότι ακόμα υπάρχει προβληματισμός για τα επόμενα βήματα και, ιδίως, αν είναι σωστό να φύγουν και να συγκροτήσουν μια νέα πολιτική ομάδα στον χώρο της Αριστεράς ή αν πρέπει να περιμένουν ως οργανωμένη ομάδα μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, είτε στηριζόμενοι στην ανοχή της νέας ηγεσίας είτε αναγκάζοντάς την να τους δείξει τον δρόμο της εξόδου (αν αποφασιστεί αυτή η λύση, είναι βέβαιο ότι ο καταστατικός τρόπος θα βρεθεί).
Αν βρεθεί εκτός η ομάδα Αχτσιόγλου, σημαίνει ότι παραιτείται από τη διεκδίκηση ενός στρωμένου κόμματος, με δεδομένα περιουσιακά στοιχεία, οργανωμένα ΜΜΕ και κρατική επιχορήγηση. Το σχήμα που θα προκύψει, για να αποκτήσει υπόσταση κοινοβουλευτικής ομάδας, για να αποκτήσει δηλαδή συνοχή, χρειάζεται δέκα βουλευτές. Αυτή τη στιγμή όλοι κι όλοι είναι η αρχηγός κι άλλοι έξι: Νάσος Ηλιόπουλος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, Αλέξης Χαρίτσης, Θεανώ Φωτίου, Σία Αναγνωστοπούλου, Μερόπη Τζούφη. Από μόνοι τους, κοινοβουλευτικά δεν μετράνε. Ας προσθέσουν και τους δύο του Τσακαλώτου. Χρειάζονται κι άλλους. Μήπως πάλι μπορούν να παίξουν ρόλο στην κοινωνία, να συναντήσουν τις μάζες (που είναι το όνειρο κάθε Αριστεράς) και να αποκτήσουν υπόσταση κόμματος που θα γίνει υπολογίσιμο σε εύλογο χρονικό διάστημα;
Νομίζω ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, για διάφορους λόγους. Ενας σοβαρός λόγος είναι επειδή προέρχονται από ένα κόμμα σε αποδρομή, για την οποία είναι σοβαρή και η δική τους συμβολή. Δεύτερος λόγος: κανένας και καμία δεν έχουν ιδιαίτερο προσωπικό πολιτικό εκτόπισμα. Προσωπικά, ορισμένες ή ορισμένοι έχουν ήττες που είναι ενδεικτικές του ελλείμματος απήχησης, άλλες ή άλλοι λογίζονται ως άχρωμο και υποτονικό πολιτικό προσωπικό. Ο Νάσος Ηλιόπουλος, π.χ., καταγράφηκε με πολύ χαμηλό ποσοστό στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019: 16,98% στον πρώτο γύρο το λες και ποσοστό προφητικό των όσων ακολούθησαν – ενώ ήταν προφανώς αδύναμη η παρουσία του στη θέση του εκπροσώπου Τύπου, γι’ αυτό και ο Αλέξης Τσίπρας τον είχε αντικαταστήσει με την Πόπη Τσαπανίδου. Η Θεανώ Φωτίου έγινε ευρύτερα γνωστή κυρίως για τα γεμιστά της – και επ’ ουδενί για τις πολιτικές της παρεμβάσεις. Ο Δημήτρης Τζανακόπουλος έχει μείνει στην κοινή συνείδηση ως ευέξαπτος – σε μια δουλειά που απαιτεί ψύχραιμους.
Συνολικά, όλη αυτή η ομάδα πάσχει από έλλειμμα ταυτότητας. Συγκροτείται από αριστερούς, αλλά τι είδους αριστερούς; Κουκουεδογενείς δεν είναι, την ανανεωτική παράδοση δεν μπορούν να την επικαλεστούν, σοσιαλδημοκράτες δεν είναι, άρα τι είναι; Ριζοσπάστες; Κινηματικοί; Αριστερίζοντες; Ολοι οι χώροι έχουν καλυφθεί – κι οι συγκεκριμένοι πολιτικοί τη μόνη ιστορική και ιδεολογική ταυτότητα που μπορούν να επικαλεστούν είναι η ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά την έχει άλλος.
Ο παρορμητικός Δημήτρης Τζανακόπουλος είναι εξαρχής υπέρ της λύσης της εξόδου. Να φύγουν από τον ΣΥΡΙΖΑ και να φτιάξουν νέο σχήμα, με πανελλαδικές οργανώσεις. Φιλικά τον συμβουλεύω να το ξανασκεφτεί. Αν αυτή η ομάδα βρεθεί εκτός «του μαντριού» πολύ σύντομα θα περιθωριοποιηθεί. Χωρίς αίγλη, χωρίς συνεκτικό πολιτικό αφήγημα (δεν απέκτησαν σε μεγάλο κόμμα, θα αποκτήσουν τώρα;), με ισχνή ιστορία, χωρίς ΜΜΕ θα εξαχνωθούν. Αν έχουν κάποια ελπίδα, αυτή είναι να κάνουν την καρδιά τους πέτρα και να μείνουν στον ΣΥΡΙΖΑ, προσευχόμενοι να πάει τελείως χάλια ο Κασσελάκης στις ευρωεκλογές. Εξω κάνει κρύο και είναι πολύ αφιλόξενα, δύσκολη εποχή για πολιτικά άστεγους της Αριστεράς.
Αλλά πάλι κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει κανέναν να γίνει ιδανικός αυτόχειρας.
Είμαστε ακόμα ζωντανοί
Η δήλωση παρουσίας στο πολιτικό προσκήνιο του Ανδρέα Λοβέρδου, αυτή τη στιγμή, επιβεβαιώνει μόνο τον ίδιο. Η ταυτότητα που προβάλλει είναι σαφής: μεταρρυθμιστικό πολιτικό Κέντρο, οπαδός μεταρρυθμίσεων που έπρεπε χρόνια να έχουν γίνει (ανέφερε τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων), προσεκτικός με τους μετανάστες όχι τόσο λόγω του πολιτικού κόστους αλλά λόγω της πολιτιστικής τους σκευής και της αδυναμίας μέρους τους να ενταχτεί στην κοινωνία με τους κανόνες της, έμφαση στην ασφάλεια του δημόσιου χώρου. Ιδεολογικές και πολιτικές θέσεις που κινούνται στον αντίποδα των πολιτικών του ΠΑΣΟΚ, το οποίο φαίνεται ότι προσπαθεί να καλύψει το κενό της έκλειψης του ΣΥΡΙΖΑ της διαμαρτυρίας.
Ο ηττημένος από τον Νίκο Ανδρουλάκη πρώην υπουργός και βουλευτής του ΠΑΣΟΚ είναι συνεπής με τον εαυτό του. Το πολιτικό προφίλ που προβάλλει, εμφανέστατα, δεν είναι προφίλ δημιουργίας κόμματος. Ο,τι υποστηρίζει είναι, σε γενικές γραμμές, οι θέσεις της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Συνεπώς, η δήλωση πολιτικής ταυτότητας μπορεί να ερμηνευτεί μονοσήμαντα: είναι παρών και, αν ο Πρωθυπουργός το ζητήσει, μπορεί να δραστηριοποιηθεί πολιτικά στους μεταρρυθμιστικούς στόχους Μητσοτάκη. Μπορεί να μην είναι πολύ γοητευτική δήλωση, αλλά έχει σαφήνεια και καθαρότητα. Είμαι αυτός που είμαι.
Κι είμαστε ακόμα ζωντανοί.