Συναγερμός έχει σημάνει στην Κρήτη για τη δραματική μείωση της στάθμης του νερού στα φράγματα του νησιού που, σύμφωνα με αρμόδιους φορείς, ξεπερνά κατά τον μήνα Νοέμβριο το 70%, με τα αποθεματικά στο νησί – εφόσον δεν βρέξει – να επαρκούν σε ορισμένους δήμους έως και το τέλος του χρόνου, δηλαδή το πολύ για 5 ακόμα εβδομάδες.
Από τα 13 φράγματα της Κρήτης, εκείνο που φαίνεται να βρίσκεται σε χαμηλότερη στάθμη (στο 16%) είναι το φράγμα του Αποσελέμη από όπου υδροδοτούνται με πόσιμο νερό οι δήμοι Ηρακλείου, Χερσονήσου και Αγίου Νικολάου, ενώ αντίστοιχα την ίδια περίοδο πέρυσι η στάθμη του νερού βρισκόταν στα 15-17 εκατ. κυβικά, την ώρα που φέτος βρίσκεται μόλις στα 4 εκατ. κυβικά, όταν η συνολική χωρητικότητα του φράγματος φτάνει τα 25,3 εκατ. κυβικά νερό. Πίσω από την έλλειψη νερού στο νησί όλοι βλέπουν την κατακόρυφη αύξηση της κατανάλωσης κατά τους θερινούς μήνες, καθώς επίσης και την κλιματική κρίση (ξηρασία, ανομβρία).
Εν όψει της κρισιμότητας της κατάστασης, ήδη στην Περιφέρεια, όπου αναγνωρίζουν ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα, γίνονται συζητήσεις για πιθανή επιβολή «κόφτη» στις γεωτρήσεις, σε περίπτωση που δεν εκδηλωθούν οι βροχές για τις οποίες όλοι προσεύχονται. Από τις τέσσερις περιφερειακές ενότητες, εκείνη που λέγεται ότι βρίσκεται σε δυσμενέστερη θέση από πλευράς αποθεματικών νερού είναι το Λασίθι, καθώς επηρεάζεται λιγότερο από τα καιρικά συστήματα.
Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο υπό τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη, αποφασίστηκε να περάσει η ευθύνη για τα νερά της Κρήτης (ύδρευση, άρδευση, αντιπλημμυρικά έργα) σε έναν κεντρικό φορέα, τον ΟΑΚ, προκειμένου να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή διαχείριση. Εντός του επόμενου μήνα, ο ΟΑΚ θα έχει καταθέσει στην ομάδα των ολλανδών μελετητών που ανέλαβαν και τη Θεσσαλία το σχέδιο (ύψους 2 δισ. ευρώ) διαχείρισης όλων των έργων που αφορούν τα νερά της Κρήτης, ώστε να προκύψει ένα μεγάλο master plan για το νησί, για το οποίο θα αναζητηθεί ακολούθως χρηματοδοτικό εργαλείο. Οπως αναφέρει στα «ΝΕΑ» ο Αρης Παπαδογιάννης, διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΚ: «Σε όλα τα φράγματα της Κρήτης τα νερά έχουν μειωθεί. Δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε. Η επάρκεια στο φράγμα Αποσελέμη μπορεί να εξυπηρετήσει μέχρι τέλος του χρόνου».
Σε επιφυλακή
Σε κατάσταση επιφυλακής για την επάρκεια του νερού είναι και η Περιφέρεια Κρήτης. «Ανησυχία για τη μείωση της στάθμης του νερού υπάρχει. Πιστεύω ότι μέσα στον Δεκέμβριο θα έρθει ο χειμώνας και θα βρέξει. Αρμόδια δεν είναι η Περιφέρεια αλλά υπάρχει από όλους αγωνία για το ότι πρέπει να γεμίσουν τα φράγματα. Ειδικά του Αποσελέμη από όπου υδροδοτούνται το Ηράκλειο, η Χερσόνησος και ο Αγιος Νικόλαος» σημειώνει ο περιφερειάρχης Κρήτης και προσθέτει: «Πάντα πρέπει να υπάρχει μέριμνα κεντρική και για τον έλεγχο της ύδρευσης και για την άρδευση, ώστε να μην υπάρχει υπερκατανάλωση. Πιστεύω, από ό,τι διαβάζουμε, πως ο χειμώνας θα είναι καλός».
Παρακολουθώντας τις εξελίξεις, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Λεκάνης Απορροής και Παρακτίου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Ουρανία Τζωράκη, επισημαίνει: «Αναλύοντας τις βροχοπτώσεις στο φράγμα του Αποσελέμη στον Μετεωρολογικό Σταθμό Μαλίων Ηρακλείου, παρατηρούμε ότι τους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο 2021 είχε σημειωθεί βροχόπτωση ύψους μόνο 31,7 mm, ενώ, στη συνέχεια, ο Δεκέμβριος του 2021 αποδείχθηκε μήνας βροχερός (179,4 mm ύψος βροχής). Κατά το έτος 2022 παρατηρήθηκε τους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο σημαντική βροχόπτωση ύψους 97,8 mm κι έπειτα ο Δεκέμβριος αποδείχθηκε πολύ ξηρός (με μόνο 8,4 mm βροχόπτωση). Τους αντίστοιχους μήνες (Οκτώβριο – Νοέμβριο) του 2023 το ύψος βροχόπτωσης φτάνει μόνο στα 23,2 mm. Φέτος ευελπιστούμε σε μια χρονιά βροχερή».