Το σύνθημα «Αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι» δεν μου άρεσε ποτέ. Πρώτον, διότι δεν είμαι ούτε αλήτης ούτε ρουφιάνος – αλλά αυτό φυσικά το λέω εγώ. Δεύτερον, και σημαντικότερο, διότι οι γενικεύσεις είναι άδικες και επικίνδυνες. Αδικες, αφού κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις δεν μπορεί να στιγματίζουν έναν ολόκληρο κλάδο. Επικίνδυνες, αφού έχει συμβεί επανειλημμένα να δέχονται επιθέσεις δημοσιογράφοι ή φωτορεπόρτερ σε διαδηλώσεις μόνο και μόνο επειδή κάνουν τη δουλειά τους.
Παρ’ όλα αυτά, είτε συνοδεύεται από κοσμητικά επίθετα είτε όχι, η κακή μας εικόνα στην κοινή γνώμη είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός. Και αποτελεί ένα φαινόμενο που δεν μπορεί να μας αφήνει αδιάφορους. Δεν είναι αρκετό δηλαδή να δηλώνουμε τίμιοι, έγκυροι και ανεξάρτητοι. Πρέπει να μας προβληματίζει το γεγονός ότι τα μέσα ενημέρωσης καταλαμβάνουν σταθερά στις δημοσκοπήσεις μια από τις τελευταίες θέσεις στην εμπιστοσύνη των πολιτών.
Στους ελεύθερους επαγγελματίες δεν αρέσει να τους λένε φοροφυγάδες. Η γενίκευση είναι κι εδώ άδικη: το ότι πολλοί από τους μεγαλογιατρούς και τους μεγαλοδικηγόρους φοροδιαφεύγουν δεν μπορεί να παρασύρει και τους βιοπαλαιστές που αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα και κινδυνεύουν με τον νέο νόμο να φορολογηθούν για εισοδήματα που δεν έχουν. Υπάρχουν όμως δύο προβλήματα. Το ένα έχει να κάνει με τους αριθμούς: το 54% των αμιγώς ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνουν μηδενικό εισόδημα, το 37% των αυτοαπασχολούμενων πληρώνουν μηδενικό φόρο εισοδήματος, το 85% των ελεύθερων επαγγελματιών πληρώνουν λιγότερο φόρο από τον μέσο μισθωτό.
Το άλλο πρόβλημα έχει να κάνει με την εικόνα στην κοινή γνώμη: όλοι ξέρουμε πως η αμοιβή του γιατρού, του υδραυλικού ή του ηλεκτρολόγου εξαρτάται από το αν κόβει απόδειξη ή όχι. Κι από τη στιγμή που το όφελος από την απόδειξη αυτή είναι μικρό ή μηδενικό, προτιμάμε να πληρώνουμε μαύρα.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν μπορούν να αγνοούν αυτά τα προβλήματα, αφού τους στιγματίζουν. Επιπλέον, σε αντίθεση με τους δημοσιογράφους που στο κάτω-κάτω δεν επιβαρύνουν οικονομικά το κοινωνικό σύνολο, με τους αυτοαπασχολούμενους έχει πρόβλημα το ελληνικό κράτος, αφού εισπράττει από αυτούς το ένα τέταρτο του φόρου εισοδήματος που εισπράττουν οι άλλες χώρες της ΕΕ από την ίδια κατηγορία φορολογουμένων. Θα ερχόταν λοιπόν κάποια στιγμή που μια κυβέρνηση θα λάμβανε μέτρα. Και είναι προς τιμήν της σημερινής κυβέρνησης ότι αποφάσισε να βάλει το μαχαίρι στο κόκκαλο, αν σκεφτεί κανείς ότι το 60% των ελευθέρων επαγγελματιών ψήφισε στις τελευταίες εκλογές Νέα Δημοκρατία.
Παραμένει βέβαια το γεγονός ότι κάποιοι θα αδικηθούν. Αλλά αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ούτε με την απαίτηση να αποσυρθεί το νομοσχέδιο ούτε με την απειλή ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα εγκαταλείψουν τη Νέα Δημοκρατία. Ο υπουργός Οικονομικών έκανε κάποιες διορθώσεις. Εφόσον υπάρξουν εποικοδομητικές προτάσεις, θα κάνει κι άλλες. Αλλά η φοροδιαφυγή δεν μπορεί να παραμένει αιωνίως μια ανοιχτή πληγή.
