Ενας βούλγαρος μεγαλέμπορος όπλων που επέζησε από δύο ρωσικές απόπειρες δολοφονίας έχει σημάνει τον κώδωνα του κινδύνου για μια εκστρατεία δολιοφθοράς που λέει ότι η Μόσχα διεξάγει εδώ και χρόνια, καθώς προσπαθεί να διακόψει τις κρίσιμες προμήθειες όπλων στην Ουκρανία.
Ο Εμιλιάν Γκεμπρέφ, του οποίου η εταιρεία Emco έχει μεγάλο μέρος της βουλγαρικής παραγωγής σφαιρών και οβίδων αρμάτων μάχης σοβιετικών προδιαγραφών που αποστέλλονται στο Κίεβο, δήλωσε στους «Financial Times» ότι ρώσοι σαμποτέρ είχαν βάλει στο στόχαστρο τα εργοστάσια και τις αποθήκες του. «Οι ρωσικές απειλές σημαίνουν ότι μια νέα σειρά μέτρων θα πρέπει να ληφθούν σε εθνικό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο συμμαχίας», σχολίασε απαντώντας σε ερωτήσεις, γραπτώς. Αναφέρεται στο ΝΑΤΟ, του οποίου η Βουλγαρία είναι μέλος από το 2004.
Προσπάθησαν να τον σκοτώσουν
Ο κατασκευαστής όπλων είπε ότι οι πράκτορες της GRU, της ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, που προσπάθησαν να τον σκοτώσουν δύο φορές το 2015 «προφανώς ενήργησαν κατόπιν εντολών από πολύ υψηλό επίπεδο στη Μόσχα». Ωστόσο, πρόσθεσε ότι παραμένει ασαφές γιατί η Ρωσία «θα χρησιμοποιούσε ανατρεπτικές μεθόδους σε αμυντικές τοποθεσίες και εναντίον πολιτών στο έδαφος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ». Κανένας ρώσος πράκτορας δεν συνελήφθη ούτε διώχθηκε σε σχέση με την εις βάρος του απόπειρα δηλητηρίασης ούτε για τις εκρήξεις στις εγκαταστάσεις της εταιρείας του – μια αποτυχία την οποία ο Γκεμπρέφ αποδίδει στην επιρροή της Μόσχας στην κυβέρνηση της Βουλγαρίας.
Ρωσική ανάμειξη
Η ρωσική ανάμειξη, η οποία επεκτείνεται επίσης σε πολιτικά κόμματα και μέσα ενημέρωσης, απειλεί την αυξανόμενη φιλοδοξία της Βουλγαρίας να αυξήσει την παραγωγή όπλων και πυρομαχικών της σοβιετικής εποχής που χρησιμοποιούνται από την Ουκρανία και πελάτες σε όλο τον αναπτυσσόμενο κόσμο, σύμφωνα με αναλυτές και κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Το βαλκανικό έθνος των 7 εκατομμυρίων – ένας από τους στενότερους συμμάχους της Μόσχας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου – παρέμεινε μια βασική περιοχή επιχειρήσεων για ρώσους πράκτορες, σύμφωνα με τον Γκεμπρέφ και άλλους. Θεωρούν ότι η διείσδυση είναι ιδιαίτερα έντονη στις δικαστικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες ασφαλείας της χώρας.
Ο Γκεμπρέφ δηλητηριάστηκε δύο φορές το 2015 με έναν νευροτοξικό παράγοντα παρόμοιο με το novichok – μια ουσία που χρησιμοποιήθηκε τρία χρόνια αργότερα στην απόπειρα δολοφονίας εναντίον του πρώην αξιωματικού των πληροφοριών της Ρωσίας Σεργκέι Σκριπάλ σε βρετανικό έδαφος. Κατάφερε να επιβιώσει και οι βούλγαροι εισαγγελείς ερεύνησαν τρεις πράκτορες της GRU που θεωρούνται ύποπτοι, όμως το 2020 οι διαδικασίες ανεστάλησαν.
Η Emco στοχοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2011, όταν μια έκρηξη έπληξε μία από τις αποθήκες της στην Κεντρική Βουλγαρία. Ο Γκεμπρέφ είπε ότι αυτή ήταν η πρώτη πράξη δολιοφθοράς εναντίον των εργοστασίων. Αλλα περιστατικά περιελάμβαναν μια έκρηξη το 2022 και μια μεγάλη πυρκαγιά φέτος στις εγκαταστάσεις Emco στην Ανατολική Βουλγαρία.