Καταστροφή

Ο ουκρανός συγγραφέας Αντρέι Κούρκοφ έλεγε τις προάλλες ότι μετά τη ρωσική εισβολή στη χώρα του δεν μπορεί πια να γράψει λογοτεχνία. Το ίδιο νιώθει η βραβευμένη (και πολυμεταφρασμένη στην Ελλάδα) ισραηλινή συγγραφέας Τσερούγια Σάλεβ. «Ακόμη και το βιβλίο που έγραφα το έχω αφήσει στην ίδια σελίδα», λέει στο περιοδικό L’Obs. «Οι δύο επιθέσεις δεν είναι ασφαλώς συγκρίσιμες, αλλά την 7η Οκτωβρίου ένιωσα όπως είχα νιώσει στην επίθεση αυτοκτονίας του 2004 όπου σκοτώθηκαν δέκα άνθρωποι κι εγώ τραυματίστηκα βαριά. Οταν βλέπεις τον θάνατο κατά πρόσωπο δεν μπορείς να επιστρέψεις στην πρότερη κατάσταση. Δεν ξέρεις πώς να προσαρμοστείς ξανά στον κόσμο. Χρειάστηκα πολύ χρόνο για να μπορέσω να ξαναοδηγήσω ή να περπατήσω δίπλα σε ένα λεωφορείο».

Kάθε μέρα, διαβάζω σε ένα ρεπορτάζ της Wall Street Journal από το Μπερντίσι της ανατολικής Ουκρανίας, ρώσοι πεζικάριοι εξαπολύουν επιθέσεις για να σπάσουν τις γραμμές των Ουκρανών που εμποδίζουν την προέλασή τους προς την Αβντιίβκα. «Ερχονται σαν ζόμπι», λέει ένας ουκρανός φαντάρος. «Μερικοί φέρουν προβολείς, που είναι η χαρά του πολυβολητή. Τους σταματάμε, αλλά έρχονται άλλοι. Και σιγά – σιγά καταλαμβάνουν τις θέσεις μας».

Μέχρι το 2000, η Σάλεβ έμενε στην Ιερουσαλήμ. Αλλά όταν άρχισε να κτίζεται το τείχος που χώρισε στα δύο την πόλη, μετακόμισε στη Χάιφα, σύμβολο της ελπίδας, της ειρήνης και της αρμονικής συνύπαρξης των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων. Την ελπίδα αυτή, τη διατηρεί ακόμη και σήμερα. «Βλέπω Αράβισσες και Εβραίες να καθαρίζουν μαζί τα συλλογικά αντιαεροπορικά καταφύγια και ζεσταίνεται η καρδιά μου», λέει στο γαλλικό περιοδικό.

Ακούω καμιά φορά ότι οι Ελληνες και οι Τούρκοι δεν μπορούν να κάνουν διάλογο, είτε λόγω του βάρους της Ιστορίας είτε εξαιτίας των τακτικών ξεσπασμάτων του Ερντογάν, και δεν ξέρω αν πρέπει να βάλω τα γέλια ή τα κλάματα.

To μεγαλύτερο πλήγμα που υπέστη το Ισραήλ την 7^η Οκτωβρίου δεν ήταν ο αριθμός των νεκρών από τις επιθέσεις της Χαμάς, γράφει ο Μαρκ Μαζάουερ στους Financial Times. Ηταν η αμφισβήτηση της βασικής ιδέας του σιωνιστικού ονείρου: ότι ένα εβραϊκό κράτος είναι το ασφαλέστερο σπίτι για τους Εβραίους. Οταν ο ισραηλινός πρεσβευτής στον ΟΗΕ φόρεσε στο πέτο του το άστρο του Δαυίδ, έκανε μια αδιανόητη σύγκριση ανάμεσα στο Τρίτο Ράιχ, το βιομηχανικά και στρατιωτικά πιο ανεπτυγμένο ευρωπαϊκό κράτος της εποχής, με τη Χαμάς, μια οργάνωση που διοικεί ένα μικρό πυκνοκατοικημένο έδαφος. Και μόνο το γεγονός αυτό δείχνει την κρίση εμπιστοσύνης στην οποία έχει βυθιστεί το Ισραήλ.

Σήμερα αρχίζει η απελευθέρωση των πρώτων ομήρων από τη Χαμάς, θα εκτυλιχθούν σπαρακτικές στιγμές με τις οικογένειές τους. Προφανώς θα τους συναντήσει και ο Νετανιάχου. «Πρέπει να απαλλαγούμε από αυτόν τον άνθρωπο», λέει η Σάλεβ. «Μας οδήγησε στην καταστροφή».