Αυτό ήταν λοιπόν; Αυτό ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ, η μετεξέλιξη του Συνασπισμού και του ΚΚΕ Εσωτερικού, του πιο «κομψού» (ας μου επιτραπεί, για σήμερα τουλάχιστον, αυτός ο αδόκιμος, πολιτικά, όρος) κόμματος της Μεταπολίτευσης; Και να εξηγήσω πάραυτα τι εννοώ «κομψό». Υπήρξε η παράταξη με τη λιγότερη τοξικότητα, με τη λιγότερη κομματίλα. Το αναγνωρίζαμε ακόμη και εμείς που δεν την ψηφίζαμε, άλλωστε οι περισσότερες φίλες και φίλοι μας «Ρηγούδες» και «Ρηγάδες» ήταν (χρειάζεται να πω ότι ο «Ρήγας Φεραίος» ήταν η οργάνωση νεολαίας του ΚΚΕ Εσωτερικού;).
Θυμάμαι τη φίλη και συνάδελφο Ρούλα Γεωργακοπούλου να μου λέει πως το βράδυ των εκλογών του 1981, τότε που το Εσωτερικό δεν είχε εκλέξει βουλευτή, στα γραφεία του κόμματος τα «παιδιά» του Ρήγα έκλαιγαν – κυριολεκτικά. Τους πλησίασε λοιπόν ο Κύρκος, τους «την είπε» και τους παρότρυνε να πάρουν τις σημαίες τους, να βγουν στους δρόμους και να γιορτάσουν, μαζί με τους Πασόκους, την ήττα της Δεξιάς. Ακόμη και την εποχή της απόλυτης πασοκοκρατίας, όταν κάναμε γκάλοπ στις δικές μας παρέες, το Εσωτερικό «έβγαζε» αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Επειτα ήταν και οι αστικοί μύθοι της εποχής. Οτι, για παράδειγμα, οι «Ρηγούδες» ήταν τα ωραιότερα κορίτσια τότε. Και όντως ήταν. Οχι τόσο «ταγάρια» όσο οι Κνίτισσες, όχι τόσο «μανταμίτσες» όσο οι Οννεδίτισες ούτε όμως και κουλέρ λοκάλ όπως οι περισσότερες Πασπίτισσες. Ηταν κοσμοπολίτισσες, εναλλακτικές, με ένα αισθητικό στυλ που σήμερα θα λέγαμε boho chic. Οταν, για παράδειγμα, οι άλλες αριστερές κρατούσαν, αντί για τσάντες, ταγάρια, εκείνες έκαναν μόδα τις περίφημες καλαθούνες που, έκτοτε, κάθε τόσο επανέρχονται ως τάση. Οσο για τα αγόρια, το σύνθημα «Κάθε σέξι νέος είναι Πανιώνιος κι ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος» τα λέει όλα – υπήρχε ενός είδους ταύτιση του Πανιώνιου με τον Ρήγα ως η μικρή ομάδα με τη μεγάλη ιστορία που έκανε την έκπληξη. Ασε που άκουγαν και τις ωραιότερες μουσικές (τα «ξένα» και η ροκ δεν ήταν απαγορευμένα γι’ αυτούς όπως για τους Κνίτες). Ή μας τραβούσαν στις ωραιότερες παραστάσεις.
Αυτά όμως ανήκουν σε μια εποχή που σώζονταν, έστω και μικροποσότητες, πολιτικής αθωότητας. Μια εποχή που οι νέοι είχαν περισσότερα όνειρα και λιγότερο θυμό σε σχέση με σήμερα. Ή μπορεί, απλώς, να μεγαλώσαμε και να χάσαμε τη δική μας αθωότητα. Από το 1999 η ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος αποτελεί πλέον παρελθόν και ο Λεωνίδας Κύρκος δεν μένει πια εδώ. Το ΚΚΕ Εσωτερικού έγινε Συνασπισμός και μετά ΣΥΡΙΖΑ. Παρακολουθήσαμε – κάπως σαν σε ζωντανή σύνδεση με την Ιστορία – την εξέλιξη ενός μικρού κόμματος σε κόμμα εξουσίας, αφού πρώτα κατάπιε αμάσητο το ΠΑΣΟΚ. Ο πολιτικός πολιτισμός έγινε κομματική τοξικότητα και ο κοσμοπολιτισμός πολιτικός αρχοντοχωριατισμός. Και από την παρότρυνση του Κύρκου να γιορτάσουν οι νεολαίοι του κόμματος μαζί με τους Πασόκους έως το «Ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν» ένας Αλέξης Τσίπρας δρόμος.
Η συγκολλητική ουσία για τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύεται ότι υπήρξε η εξουσία. Και όταν αυτή η προοπτική έγινε, στις εκλογές του Ιουνίου, κάτι σαν μακρινή οπτασία, η στάμνα ράγισε. Και χθες φαίνεται ότι έσπασε.
Τις πταίει;
Φταίει ο Κασσελάκης για τη «σπασμένη στάμνα» του ΣΥΡΙΖΑ; Φταίει ο Τσίπρας που λάκισε στα δύσκολα και επέλεξε – όπως λέγεται – τον «φίλο από την Αμερική»; Οι απαντήσεις θα αργήσουν να διαφανούν, αν διαφανούν ποτέ. Ή μάλλον αν υπάρχουν. Η περίπτωση Κασσελάκη μοιάζει σαν μια φάρσα της πραγματικότητας, σαν το σύμπαν να μας κλείνει το μάτι και να μας βροντοφωνάζει πως τίποτα δεν είναι αδύνατον. Δεν είναι φαινόμενο, διότι τα φαινόμενα είναι αυθύπαρκτα ενώ τούτος εδώ πρόκειται για το αποτέλεσμα μίας καραμπόλας συγκυριών. Θεωρώ μάλιστα ότι έδωσε ένα πολύ καλό άλλοθι για μια διάσπαση που ούτως ή άλλως θα γινόταν και μάλιστα με πιο τραυματική διαδικασία.
Ο Κασσελάκης μένει στην Κουμουνδούρου με κάτι σαν θίασο ποικιλιών γύρω του, αποτελούμενο από κομματικές μαριονέτες. Ή μαζορέτες. Εξαιρετικά θλιβερή κατάληξη να σβήνει μέσα σε ένα απολιτίκ επιθεωρησιακό σκηνικό ένα κόμμα που κάποτε λεγόταν Συνασπισμός. Και πριν ΚΚΕ Εσωτερικού. Και είχε και μια νεολαία που λεγόταν Ρήγας Φεραίος.