Αναζήτηση
Ο Τζακ Κέρουακ έψαχνε την έμπνευση του στο αλκοόλ, ο Τόμας Στερνς Έλιοτ πίστευε στη δημιουργικότητα που του χάριζε το πράσινο χρώμα ενώ ο Φρίντριχ Σίλερ για κάποιο λόγο απέδιδε μόνο αφού πρώτα είχε μυρίσει χαλασμένα μήλα!
Τι είναι αυτό το διαφορετικό, το παράξενο, το σκοτεινό πολλές φορές που κουβαλούν οι δημιουργικοί άνθρωποι του χθες και του σήμερα με αποτέλεσμα να έχει εδραιωθεί ούτε λίγο ούτε πολύ η άποψη ότι οι πραγματικά ταλαντούχοι άνθρωποι και οι διάνοιες από όποιο χώρο κι αν προέρχονται πρέπει να ακροβατούν μεταξύ λογικής και παράνοιας για να είναι πραγματικά ξεχωριστοί;
Πρόκειται για επίκτητες συνήθειες ή απλά για μια ακατανίκητη ορμή μέσα τους που τους οδηγεί εκτός από την επαγγελματική επιτυχία σε προσωπικές επιλογές που ξαφνιάζουν και προβληματίζουν όλους τους υπολοίπους; Μεταξύ των πιο παράξενων, σχετικά άγνωστων, ιστοριών που έχουν ακουστεί για μερικούς από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους της επιστήμης, των γραμμάτων και των τεχνών είναι οι ακόλουθες.
Πλάσματα της συνήθειας
Για τους συγγραφείς λένε ότι είναι πλάσματα της συνήθειας που ακολουθούν σε κάθε νέα τους λογοτεχνική προσπάθεια κατά γράμμα όσα έκαναν τη πρώτη φορά που η επιτυχία τους χτύπησε τη πόρτα.
Ουδείς γνωρίζει αν η αλήθεια υπερνικά το ψέμα σε αυτή τη χιλιοειπωμένη άποψη, το βέβαιο πάντως είναι ότι η Αγκάθα Κρίστι των μεγάλων αστυνομικών επιτυχιών ποτέ της δεν κάθισε σε ένα γραφείο για να γράψει κάποιο από τα 66 βιβλία μυστηρίων που φέρουν την υπογραφή της ή μια από τις 14 συλλογές με μικρές ιστορίες που εξέδωσε στη διάρκεια της καριέρας της. Όπως είχε αποκαλύψει κάποτε η ίδια έγραφε όπου της ερχόταν η έμπνευση στη κουζίνα ακόμα και στο μπάνιο, απλά είχε τη μανία να καθαρογράφει τις σημειώσεις της στην αγαπημένη της γραφομηχανή την οποία σπάνια αποχωριζόταν.
Μάλιστα, όπως λένε αυτοί που έχουν μελετήσει το έργο της, ποτέ δεν ξεκινούσε ένα βιβλίο έχοντας από πριν ξεκάθαρη τη πλοκή του στο μυαλό της αλλά η αρχή γινόταν με τη καταγραφή του φόνου προς εξιχνίαση και όλων των μακάβριων λεπτομερειών του που χρησιμοποιούσε στη συνέχεια σαν καμβά για να ζωγραφίσει τους χαρακτήρες της και να αποφασίσει τη κατάληξη τους.
Τα επιρρήματα κλέβουν τις λεπτομέρειες, σύμφωνα με τον Στίβεν Κινγκ
Χωρίς επιρρήματα
Ο Στίβεν Κινγκ από την άλλη πλευρά, παρά τη διαφορετικότητα στη θεματική, πολλές φορές και στο στυλ, των βιβλίων του, είναι ένας άνθρωπος που γράφει καθημερινά ακόμα και στις διακοπές του 2000 λέξεις προτού επιτρέψει στον εαυτό του την ενασχόληση με άλλες εργασίες ή τους δικούς του ανθρώπους. Και μάλιστα αυτές οι λέξεις δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να έχουν επιρρήματα ανάμεσα τους, καθώς όπως εξηγεί ο ίδιος στο βιβλίο του «On Writing: A Memoir of the Craft» τα επιρρήματα κλέβουν τις λεπτομέρειες και την αξία του συγκεκριμένου από τις προτάσεις ενός κειμένου.
Κι αν αυτή η εμμονή φαντάζει περίεργη, τι να πει κανείς για την ανάγκη ενός ακόμα πολυδιαβασμένου συγγραφέα, του πολύ παλαιότερου Κάρολου Ντίκενς, ο οποίος δεν μπορούσε να γράψει ούτε λέξη αν αισθανόταν ότι τα μαλλιά του είχαν χαλάσει ή δεν είχαν δηλαδή το σχήμα και την υφή που ο ίδιος επιθυμούσε. Όπως λέγεται μάλιστα δεν έγραφε ποτέ ο ίδιος τα έργα του, απασχολημένος καθώς ήταν να στρώνει συνέχεια τη κόμη του, αλλά βηματίζοντας πάνω κάτω υπαγόρευε το περιεχόμενο τους στον βοηθό του με τον οποίο στη συνέχεια παιδεύονταν για ώρες πάνω στην επιλογή των λέξεων ή τη σειρά τους μέχρι ότου να μείνει ο ίδιος ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα και να προχωρήσει παρακάτω.
Κι αν οι παραπάνω εμμονές του έκαναν πολλούς από τους μετέπειτα αναλυτές του έργου του να μιλήσουν για έναν δημιουργό με προφανή ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, απορίας άξιο είναι που οι επιμελητές κειμένων της εποχής δεν σκότωσαν εν ψυχρώ τον Έντγκαρ Άλαν Πόε ο οποίος είχε το κακό συνήθειο να γράφει τα έργα του σε συνεχόμενες σελίδες που κολλούσε μεταξύ τους με βουλοκέρι οδηγώντας τους προαναφερθέντες στα όρια της παράνοιας.
Το ασυνείδητο και η γυναικεία υστερία
Το σκοτάδι των έργων του, που οι σύγχρονοι του έβρισκαν στη καλύτερη περίπτωση απλά ανησυχητική, επέτεινε η αδυναμία που είχε στη γάτα του την οποία εκτός του ότι κουβαλούσε σχεδόν παντού αποκαλούσε και «λογοτεχνικό φύλακα» του. Οι συγγραφείς σαφώς και δεν διεκδικούν την αποκλειστικότητα στις παραξενιές, τις εμμονές ή ακόμα και τους παραλογισμούς, όσον αφορά τη δημιουργική διαδικασία των έργων τους, αφού πολλοί παλιοί και νέοι διάσημοι άνδρες και γυναίκες από όλους τους χώρους της επιστήμης, των γραμμάτων και των τεχνών πέρασαν στην ιστορία πέραν των επαγγελματικών επιτευγμάτων τους και για τις προσωπικές ιδιαιτερότητες τους.
Για παράδειγμα ο Σίγκμουντ Φρόυντ μελέτησε το ασυνείδητο και τη γυναικεία υστερία μέσα στο πνιγηρό περιβάλλον του καπνού που προκαλούσαν τα τσιγάρα που κάπνιζε το ένα μετά το άλλο, ενώ στον τίτλο του ως θεμελιωτή της ψυχαναλυτικής σχολής στον τομέα της ψυχολογίας οι κακές γλώσσες λένε ότι βοήθησε και η αγάπη τους προς τη κοκαΐνη. Οι εξαρτήσεις του Σίγκμουντ Φρόυντ μπορεί να ήταν εξαιρετικά βλαβερές για την υγεία του, οι συνήθειες του Άλμπερτ Αϊνστάιν ωστόσο ήταν πολύ περίεργες για το περιβάλλον του που δεν μπόρεσε ποτέ να έρθει σε συνεννόηση με αυτόν τον λίγο αργό νεαρό που έμελλε να εξελιχθεί στον σημαντικότερο ίσως επιστήμονα του 20ου αιώνα.
Ο θεμελιωτής της θεωρίας της σχετικότητας είχε οδηγήσει πολλές φορές τον σοφέρ του στα όρια της υπομονής του καθώς του ζητούσε να σταματήσει το αμάξι για να βρει μια ακρίδα και να τη φάει, ενώ τον μελαγχολούσε η συνήθεια του να παίζει βιολί στις βόλτες που πήγαινε για να παρακολουθήσει τα πουλιά χωρίς να σταματά ούτε στιγμή να κλαίει με αναφιλητά.
Ο Νίκολα Τέσλα μισούσε τα κοσμήματα και ιδιαίτερα τις πέρλες
Αλάτι στη σούπα
Εξίσου σημαντικός στην ιστορία της επιστήμης και ο Νίκολα Τέσλα ο οποίος είχε προβληματίσει επίσης τον περίγυρο του τη περίοδο των μεγάλων εφευρέσεων του επειδή είχε τη μανία να δουλεύει συνεχόμενα από τις 3 τη νύχτα μέχρι τις 11 το επόμενο βράδυ με αποτέλεσμα να παθαίνει συχνά νευρικούς κλονισμούς λόγω υπερκόπωσης. Κι αν αυτή η συνήθεια του, που δεν εγκατέλειψε ποτέ τα 38 χρόνια του εφευρετικού έργου του, αποδεικνύει κατά πολλούς απλά τη μεγάλη αγάπη του για την επιστήμη, η απέχθεια του προς τις χοντρές γυναίκες ή τα κοσμήματα, κυρίως τις πέρλες, ήταν αυτή που του χάρισε το προσωνύμιο του πιο εκκεντρικού φυσικού στην ανθρώπινη ιστορία.
Τελευταίος αλλά όχι κατώτερος όλων των προηγουμένων, ο Τόμας Έντισον ο περισσότερο παραγωγικός εφευρέτης της σύγχρονης εποχής, ο οποίος έγραψε ιστορία και με την μέθοδο πρόσληψης των υποψήφιων συνεργατών του, τους οποίους όπως λέγεται έδιωχνε κακήν κακώς αν πρόσθεταν αλάτι στη σούπα που τους προσέφερε θεωρώντας ότι σε αυτή τη περίπτωση ήταν άνθρωποι που έπαιρναν πολλά πράγματα ως δεδομένα κι εκείνος ήθελε μόνο ανοιχτόμυαλούς στο πλευρό του.
Ίσως όλα τα παραπάνω έχει συνοψίσει με το καλύτερο δυνατό τρόπο ο σατυρικός δημοσιογράφος και συγγραφέας Κουρτ Τουχόλσκυ όταν έγραψε ότι «το πλεονέκτημα του να είσαι έξυπνος είναι ότι μπορείς πολύ εύκολα να κάνεις τον χαζό. Το αντίθετο είναι εκείνο που παρουσιάζει δυσκολίες»…
