Ο αριθμός των πολιτών της ΕΕ στους οποίους έχει απαγορευτεί η είσοδος στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά το Brexit έχει πενταπλασιαστεί, σύμφωνα με τα στοιχεία του βρετανικού υπουργείου Εσωτερικών, που δημοσιεύει ο Guardian.
Κατά τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2019, απαγορεύθηκε σε περισσότερα από 2.200 άτομα, προερχόμενα από χώρες της ΕΕ, να περάσουν τα σύνορα – σε σύγκριση με 11.600 άτομα κατά τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2023.
Από την τελευταία χρονιά πριν από τα «λουκέτα» της Covid-19, που περιόρισαν τα ταξίδια και την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ το 2020, ο αριθμός των Γερμανών υπηκόων που απωθήθηκαν έχει πενταπλασιαστεί, από 80 στο σύνολο του 2019, σε 411 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023.
Επιπλέον, ο αριθμός των Γάλλων που απωθήθηκαν στα σύνορα αυξήθηκε από 92 σε 426 την ίδια περίοδο.
Καταστρατηγείται η συμφωνία ΕΕ – ΗΒ
Τα στοιχεία αποκαλύπτουν τον αντίκτυπο του τέλους της ελεύθερης κυκλοφορίας μετά το Brexit, αλλά θα ανανεώσουν επίσης τα ερωτήματα σχετικά με την εχθρότητα που επιδεικνύουν οι υπάλληλοι των συνοριακών δυνάμεων, δεδομένης της συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου να επιτρέπουν έξι μήνες ελεύθερο ταξίδι για όλους τους πολίτες με όριο 90 ημερών, σε περίοδο 180 ημερών για τους Βρετανούς πολίτες που ταξιδεύουν στην ηπειρωτική χώρα.
«Μου φέρθηκαν σαν να ήμουν ηλίθια, ότι έρχομαι να εργαστώ παράνομα. Ήταν τόσο αγενείς»
Η Yesica Benitez, γραφίστρια με ισπανική υπηκοότητα, διηγήθηκε στον Guardian πώς συνελήφθη στο αεροδρόμιο του Λούτον, αφού επέστρεψε στην πατρίδα της για να ανανεώσει το διαβατήριό της.
Την σταμάτησαν δύο συνοριακοί υπάλληλοι, οι οποίοι την ρώτησαν αν «έρχεται να εργαστεί παράνομα στο Ηνωμένο Βασίλειο», παρά το γεγονός ότι επέδειξε χαρτιά στα οποία αναγραφόταν «αυτό το άτομο επιτρέπεται να εργαστεί υπό τους περιορισμούς του τμήματος 4», και την συνέλαβαν.
«Ήταν τόσο αγενείς», δήλωσε η Ισπανίδα εργαζόμενη στο ΗΒ για τους Βρετανούς συνοριοφύλακες
«Τους έδειχνα τα έγγραφα και δεν με πίστευαν»
«Μου φέρθηκαν σαν να ήμουν ηλίθια, ότι έρχομαι να εργαστώ παράνομα. Μου είπαν ότι τα χαρτιά μου δεν ήταν έγκυρα και ότι δεν μπορούσα να εργαστώ. Έπρεπε να τους δείχνω συνεχώς τις λέξεις που έλεγαν ότι μου επιτρέπεται να εργαστώ», τόνισε η νεαρή Ισπανίδα.
«Ήταν τόσο αγενείς. Προφανώς, τους έδειχνα ότι γνώριζα τα δικαιώματά μου. Δεν ήμουν αγενής ή κάτι τέτοιο. Τους έλεγα ‘ζω στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εργάζομαι αυτή τη στιγμή και αυτό είναι ένα έγγραφο που λέει ότι μπορώ να εργαστώ’».
Μια γυναίκα συνοριακός υπάλληλος που δεν την πίστεψε, κάλεσε τότε έναν συνάδελφό της: «Έριξε μια ματιά στο έγγραφό μου και μου έδωσε πίσω το διαβατήριό μου και είπε ότι είμαι ελεύθερη να φύγω».
Τι προβλέπει η συμφωνία με την ΕΕ
Η ελεύθερη είσοδος των πολιτών της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο για να εργαστούν, να ζήσουν, να σπουδάσουν ή να συνταξιοδοτηθούν έληξε την 1η Ιανουαρίου 2021 ως αποτέλεσμα του Brexit. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, επιτρέπονται βραχυπρόθεσμες επισκέψεις για τους Βρετανούς που επισκέπτονται την ΕΕ έως 90 ημέρες σε οποιαδήποτε περίοδο 180 ημερών, ενώ οι υπήκοοι της ΕΕ μπορούν να επισκέπτονται το Ηνωμένο Βασίλειο έως έξι μήνες χωρίς θεώρηση.
Ωστόσο, το καλοκαίρι του 2021 προέκυψε ότι η διακριτική ευχέρεια που είχαν οι υπάλληλοι των συνόρων να αρνούνται την είσοδο σε πολίτες της ΕΕ εφαρμοζόταν με «δρακόντειο» τρόπο, με τους επιβάτες να φυλακίζονται ή να απελαύνονται.
Πολλοί επιβάτες παραδέχθηκαν ότι είχαν μπερδευτεί σχετικά με τους κανόνες μετά το Brexit, αλλά υποβλήθηκαν σε τραυματικές και ταπεινωτικές εμπειρίες, με μια Ισπανίδα να στέλνεται στο κέντρο κράτησης μεταναστών «Yarl’s Wood» για τρεις ημέρες, μόνο και μόνο επειδή νόμιζε ότι θα μπορούσε να έρθει στο Ηνωμένο Βασίλειο για να υποβάλει αίτηση για εργασία.
Μετά από αυξανόμενη κριτική προς το υπουργείο Εσωτερικών, δόθηκαν αναθεωρημένες οδηγίες προς τη Συνοριακή Δύναμη να εκδίδει εγγύηση για τη μετανάστευση, όπου αυτό είναι απαραίτητο, αντί για κράτηση. Η μεταναστευτική εγγύηση θα επέτρεπε στους πολίτες να εισέλθουν στη χώρα, με την προϋπόθεση ότι θα έφευγαν εντός των απαιτούμενων τριών μηνών.
Συχνότερο το «μπλόκο» σε Ρουμάνους και Βούλγαρους
Τον Οκτώβριο του 2021, οι πολίτες της ΕΕ αντιμετώπισαν άλλο ένα ταξιδιωτικό εμπόδιο, αφού η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου εισήγαγε έναν κανόνα που απαιτούσε διαβατήρια αντί για ταυτότητες για τους ταξιδιώτες από την ΕΕ.
Ωστόσο, όσοι διέμεναν στο Ηνωμένο Βασίλειο με καθεστώς εγκατάστασης ή προεγκατάστασης, πριν από το Brexit, μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν την ταυτότητά τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2025.
Διπλωμάτες στις Βρυξέλλες λένε ότι είχαν επανειλημμένες αναφορές πως οι υπάλληλοι των συνόρων δεν γνώριζαν αυτή την εξαίρεση για τους πολίτες της ΕΕ που ήδη διέμεναν στη χώρα.
Η Ρουμανία εξακολουθεί να είναι η χώρα με τον υψηλότερο αριθμό πολιτών στους οποίους απαγορεύεται η είσοδος στα λιμάνια και τα αεροδρόμια. Το 2019, οι συνοριακές δυνάμεις αρνήθηκαν την είσοδο σε 1.376 Ρουμάνους. Το 2021, το έτος μετά το Brexit, ο αριθμός αυτός εκτοξεύτηκε σε λίγο κάτω από 10.000, ενώ το 2022 έπεσε λίγο κάτω από 8.000.
Η Βουλγαρία είχε τη δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση των απαγορεύσεων εισόδου από το 2019 (143), φθάνονταςσε 1.345 τον Σεπτέμβριο του 2023.
Το βρετανικό υπουργείο Εσωτερικών δήλωσε ότι «όλοι οι επιβάτες αντιμετωπίζονται με σεβασμό» και πρόσθεσε ότι «η πρώτη προτεραιότητα της Συνοριακής Δύναμης είναι να διατηρήσουμε τα σύνορά μας ασφαλή και προστατευμένα και δεν θα συμβιβαστούμε ποτέ σε αυτό».
