Η έμπνευση μπορεί να πηγάζει από ποικίλες πτυχές της ζωής: από μια vintage κούκλα ή, ίσως, από ένα έργο κλασικής μουσικής. Στην περίπτωση του σκηνοθέτη Γιώργου Λάνθιμου, πηγάζει, πρωτίστως, από την χαρισματική και πολυτάλαντη Έμα Στόουν.
Η τελευταία του ταινία, Poor Things, εξιστορεί τη φαντασμαγορική ψυχολογική εξέλιξη της Μπέλα Μπάξτερ, μιας γυναίκας που ενσαρκώνει η Στόουν, στην οποία έχει εμφυτευτεί χειρουργικά ο εγκέφαλος ενός μωρού, του οποίου η φυσιογνωμία μοιάζει με τον Δρ Φρανκενστάιν.
«Είναι ατρόμητη»
Η Στόουν και ο Λάνθιμος είχαν μια «ακαριαία» σχέση όταν συνεργάστηκαν το 2018 στο The Favourite, την βραβευμένη με Όσκαρ ταινία του Λάνθιμου με θέμα τις αναμετρήσεις για την εξουσία στην αυλή της βασίλισσας Άννας. «Δεν υπάρχει απολύτως τίποτα που να μην μπορεί να κάνει η Έμα», είχε πει τότε ο Λάνθιμος στη δημοσιογράφο Lynn Hirschberg. «Είναι ατρόμητη».
Η ταινία Poor Things, η οποία απέσπασε το Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ Βενετίας τον Σεπτέμβριο, υποβάλλει σε δοκιμασία αυτό το άφοβο πνεύμα. Η Στόουν, ως Μπέλα, προχωρά όπως θα έκανε ένα παιδί: πρώτα κατακτά σταδιακά την κίνηση και στη συνέχεια τη γλώσσα. Καθώς το μυαλό της Μπέλα συνεχίζει να ωριμάζει, γίνεται έντονα ανεξάρτητη και σεξουαλικά τολμηρή.
Στην πραγματικότητα, το Bleat έχει παρουσιαστεί μόνο δύο φορές: στην Αθήνα, όπου ζει ο Λάνθιμος και όπου τραβήχτηκαν οι φωτογραφίες και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης
Οι αλλαγές είναι ταχείες και απρόσμενες, και η Στόουν είναι σαγηνευτική. «Πάνω απ’ όλα, αυτή η ταινία είναι ο κεντρικός χαρακτήρας της Μπέλα, αυτού του απίθανου πλάσματος, και δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς την Έμα Στόουν, ένα άλλο απίθανο πλάσμα», δήλωσε ο Λάνθιμος κατά την παραλαβή του Χρυσού Λέοντα. «Αυτή η ταινία είναι εκείνη – η Στόουν – , τόσο μπροστά όσο και πίσω από την κάμερα».
«Το Bleat δημιουργήθηκε ως μια ζωντανή περφόρμανς»
Μετά την ολοκλήρωση του Poor Things, ο Λάνθιμος και η Στόουν γύρισαν άλλη μια ταινία μαζί, με τον πρόχειρο τίτλο And, στη Νέα Ορλεάνη. Αλλά προτού ξεκινήσει κάποια από αυτές τις ταινίες, ο Λάνθιμος είχε ρωτήσει τη Stone αν θα την ενδιέφερε ένα πρότζεκτ με τίτλο Bleat, το οποίο θα εξελισσόταν στην Ελλάδα. «Είπα αμέσως ναι», θυμάται η Στόουν. «Όπως συμβαίνει πάντα».
Όπως εξιστορεί η Lynn Hirschberg: «Λόγω της απεργίας της SAG-AFTRA, δεν μπορούσαν να συζητήσουν για το Poor Things – ο Λάνθιμος και η Στόουν – ή για οποιαδήποτε άλλη ταινία τους. Μπορούσαν, ωστόσο, να μιλήσουν για το Bleat και τη φωτογράφιση που δημιούργησαν για το W.
Το Bleat πήρε «απαλλαγή» από την SAG-AFTRA, καθώς δεν κυκλοφορεί από κανένα από τα στούντιο που εναντιώνονται στους όρους του συνδικάτου. Στην πραγματικότητα, το Bleat έχει παρουσιαστεί μόνο δύο φορές: στην Αθήνα, όπου ζει ο Λάνθιμος και όπου τραβήχτηκαν οι φωτογραφίες και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης.
«Το Bleat δημιουργήθηκε ως μια ζωντανή περφόρμανς», εξήγησε ο Λάνθιμος. «Θα παρουσιάζεται αποκλειστικά με τη μία και μοναδική κόπια που φτιάξαμε και θα συνοδεύεται πάντα από μια ορχήστρα που θα παίζει ζωντανή μουσική».
«Υπάρχει κάτι υπέροχο στο να μπορείς να μιλήσεις μόνο με τα μάτια και το σώμα σου»
Η ιδέα για το πρότζεκτ ανήκει στον διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιώργο Κουμεντάκη, ο οποίος καλλιεργεί ένα συνεχές πρόγραμμα για τη δημιουργία συνεργασιών μεταξύ καλλιτεχνών και συνθετών, και την Ελίνα Κουντούρη, διευθύντρια του ιδρύματος τέχνης ΝΕΟΝ. «Μου άρεσε η ιδέα να φέρουμε σε επαφή δύο διαφορετικά είδη τέχνης», δήλωσε ο Λάνθιμος.
Η ταινία μικρού μήκους, η οποία είναι εντελώς βουβή, γυρίστηκε σε ασπρόμαυρο φιλμ στην Τήνο, ένα νησί βραχώδες και έρημο. «Ήταν χειμώνας και δεν υπήρχε κανένας εκεί – ούτε και τουρίστες», είπε ο Λάνθιμος. Η Στόουν ερμηνεύει μια χήρα που πενθεί, της οποίας ο σύζυγος αναστήθηκε από τους νεκρούς- υπάρχει μια κατσίκα που μοιάζει σαν να είναι επισκέπτης από έναν άλλο κόσμο.
«Η κατσίκα είναι το πρωταγωνιστικό πρόσωπο», είπε χαριτολογώντας η Στόουν. Στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, είπε στο κοινό ότι θα ευχόταν όλες οι ταινίες της να ήταν βουβές. «Μου αρέσει η σιωπή. Είναι ωραίο πράγμα να μην έχεις καμία πίεση να χρησιμοποιείς τα λόγια για να επικοινωνήσεις. Υπάρχει κάτι υπέροχο στο να μπορείς να μιλήσεις μόνο με τα μάτια και το σώμα σου», δήλωσε η ηθοποιός.
Για να γιορτάσει το Bleat, ο Λάνθιμος φαντάστηκε μια ασπρόμαυρη φωτογράφιση για το W που θα λάμβανε χώρα στην Αθήνα. «Αγαπώ τις αντιφάσεις που συναντά κανείς στην πόλη: το κράμα του πολύ μοντέρνου και μάλλον άσχημου δίπλα στο πολύ όμορφο. Θελήσαμε να κάνουμε έναν συνδυασμό από απέραντα τοπία και οικεία πορτραίτα. Και θέλαμε να διηγηθούμε μια μικρή ιστορία».
Στις φωτογραφίες, η Στόουν, που φορά ρούχα από το οίκο μόδας Louis Vuitton, τον οποίο εκπροσωπεί, πραγματοποιεί μια περιήγηση σε μέρη με αντιθέσεις. Έχει μαζί της ένα παιδί, το οποίο μπορεί να είναι ή να μην είναι κούκλα σε φυσικό μέγεθος. «Ποιος είπε ότι είναι κούκλα;»! αναφώνησε η Στόουν, με περιπαικτική οργή. «Το όνομα της είναι μυστικό γιατί είναι πολύ ντροπαλή και αυτός είναι ο πρώτος της ρόλος. Τη βρήκαμε…. Ήταν τέλεια!».
