Σφοδρές αντιδράσεις προκάλεσε η ακύρωση από τη Ντάουνινγκ Στρίτ της προγραμματισμένης για σήμερα, συνάντησης του Ρίσι Σούνακ με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, την τελευταία στιγμή.
Ο ίδιος ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν έκρυψε την ενόχληση του αποδίδοντας την ακύρωση σε δυσφορία του Βρετανού πρωθυπουργού για όσα ο ίδιος είχε πει στο BBC μία ημέρα πριν για τα γλυπτά του Παρθενώνα, τα οποία όπως τόνισε ανήκουν στη χώρα μας και εκλάπησαν.
«Θα φαίνονταν καλύτερα στο Μουσείο της Ακρόπολης. Δεν είναι ζήτημα επιστροφής, τα Γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα και εκλάπησαν. Για εμάς είναι ζήτημα επανένωσης, πού μπορείς να θαυμάσεις καλύτερα αυτά τα σημαντικά μνημεία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης. Και διερωτήθηκε: «Αν κόβαμε μισή τη Μόνα Λίζα και η μισή ήταν στο Λούβρο, τι θα συνέβαινε;».
Επισήμως η βρετανική πλευρά επικαλέστηκε αλλαγή προγράμματος του κ. Σούνακ, και πρότεινε να συναντηθεί ο κ. Μητσοτάκης με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Βρετανίας. Πρόταση που απέρριψε όμως η ελληνική πλευρά, η οποία θεώρησε ως δεδομένο πως ο Βρετανός πρωθυπουργός δεν ήθελε να τεθεί στη συνάντηση το θέμα των γλυπτών του Παρθενώνα.
Ο στριμωγμένος πολιτικά Σούνακ
Σύμφωνα με το BBC, ανώτερη πηγή των Συντηρητικών δήλωσε: «Ήταν αδύνατον να γίνει αυτή η συνάντηση μετά τα σχόλια (σ.σ.: του Κυρ. Μητσοτάκη) για τα Ελγίνεια μάρμαρα».
«Η θέση μας είναι ξεκάθαρη», πρόσθεσε. «Τα Ελγίνεια μάρμαρα αποτελούν μέρος της μόνιμης συλλογής του Βρετανικού Μουσείου και ανήκουν εδώ. Είναι απερίσκεπτο για οποιονδήποτε Βρετανό πολιτικό να υπονοεί ότι αυτό μπορεί να γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης».
Ο Σούνακ που πρόσφατα προχώρησε σε έναν ανασχηματισμό ανάγκης, είναι στριμωγμένος πολιτικά και στις δημοσκοπήσεις βρίσκεται σχεδόν 17 μονάδες πίσω από τον ηγέτη των Εργατικών Κιρ Στάρμερ.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το ραντεβού Σούνακ-Μητσοτάκη ακυρώθηκε την ώρα που ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντούσε τον κ. Στάρμερ, ο οποίος είναι υπέρ της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα. Είχε μάλιστα αναφέρει ότι ήταν ανοιχτός σε μια συμφωνία δανεισμού, που θα επέτρεπε τον επαναπατρισμό σημαντικού μέρους των γλυπτών.
Υπό αυτό το πρίσμα, η απόφαση Σούνακ να ακυρώσει τη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, πιθανολογείται ότι σχετίζεται με την προσπάθεια του να συσπειρώσει το συντηρητικό κοινό στην Μεγάλη Βρετανία ενόψει των εκλογών στη χώρα που είναι προγραμματισμένες για το 2024.
Ο Ρίσι Σούνακ εδώ και καιρό είχε δείξει τις προθέσεις του όσον αφορά στα Γλυπτά και στο ενδεχόμενο επιστροφής τους στην Ελλάδα. Από την περασμένη Άνοιξη διαμήνυε ότι δεν υπάρχει περίπτωση τα Γλυπτά να πάρουν την θέση τους στο Μουσείο της Ακρόπολης καθώς όπως υποστήριζε αποτελούν νόμιμη ιδιοκτησία του Βρετανικού Μουσείου.
Ενόχληση Μητσοτάκη
Στην Αθήνα, κυβερνητικές πηγές συνέδεαν ευθέως τον λόγο ακύρωσης της συμφωνημένης συνάντησης με τις θέσεις που εξέφρασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σχετικά με τη διεκδίκηση της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Αρμόδιες πηγές σχολίασαν ότι η ελληνική πλευρά δεν θα πάψει να διατυπώνει τα επιχειρήματα της. Ανέφεραν μάλιστα με νόημα ότι η πολιτιστική διπλωματία – συζητήσεις και διαπραγματεύσεις – γίνονται με το Βρετανικό Μουσείο.
Η ελληνική πλευρά εξέλαβε την ξαφνική ακύρωση του τετ α τετ ως «πολιτικά απρεπή» κίνηση, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να δηλώνει ενοχλημένος.
«Εκφράζω την ενόχλησή μου για το γεγονός ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός ακύρωσε την προγραμματισμένη μας συνάντηση λίγες ώρες πριν αυτή πραγματοποιηθεί» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Ελλάδα και Βρετανία ενώνονται από παραδοσιακούς δεσμούς φιλίας και το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων είναι εξαιρετικά ευρύ.
Οι θέσεις της Ελλάδος για το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι γνωστές. Ήλπιζα να έχω την ευκαιρία να τις συζητήσω και με τον Βρετανό ομόλογό μου, μαζί με τις μεγάλες προκλήσεις της διεθνούς συγκυρίας: Γάζα, Ουκρανία, Κλιματική κρίση, μετανάστευση.
Όποιος πιστεύει στην ορθότητα και το δίκαιο των θέσεών του δεν φοβάται ποτέ την αντιπαράθεση επιχειρημάτων», σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Αντιδράσεις από ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ
«Απαράδεκτη» χαρακτήρισε την απόφαση Σούνακ, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Στέφανος Κασσελάκης.
«Η υπόθεση των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι ζήτημα που υπερβαίνει το πρόσωπο του εκάστοτε Έλληνα Πρωθυπουργού και τις κομματικές αντιπαραθέσεις. Είναι εθνική υπόθεση που αφορά την Ιστορία ενός ολόκληρου λαού. Και ηθικό ζήτημα που αφορά την ξεδιάντροπη κλοπή πολιτισμικού πλούτου από τον φυσικό του χώρο. Απαιτούμε, λοιπόν, σεβασμό από όλους στους θεσμούς και στα δίκαιά μας», σημείωσε.
Τη στάση του Ρίσι Σούνακ, στηλίτευσε και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρης Μάντζος.
«Η αιφνίδια ακύρωση της συνάντησης του Βρετανού Πρωθυπουργό με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας συνιστά ενέργεια απαράδεκτη και εντελώς αντίθετη σε κάθε έννοια διπλωματίας. Η επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, ενός παγκοσμίου εμβέλειας μνημείου, αποτελεί οικουμενικό αίτημα. Σε κάθε περίπτωση είναι αναγκαία η αναλυτική ενημέρωση από την Κυβέρνηση, δεδομένων των κατά καιρούς διαρροών περί επικείμενης επίτευξης συμφωνίας».