Συνεχίζονται οι αντιδράσεις, μία μέρα μετά το «διπλωματικό φάουλ» του Ρίσι Σούνακ ο οποίος σε μια πρωτοφανή κίνηση ακύρωσε την τελευταία στιγμή, επίσημη, προγραμματισμένη συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογό του, όταν μάλιστα εκείνος είχε ήδη φτάσει στη Βρετανία.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν έκρυψε την ενόχλησή του αποδίδοντας την ακύρωση σε δυσφορία του Βρετανού πρωθυπουργού για όσα ο ίδιος είχε πει στο BBC μία ημέρα πριν, αναφορικά με «κλοπή» των Γλυπτών του Παρθενώνα και την παρομοίωσή τους με μια Μόνα Λίζα κομμένη στα δύο.
Η Αθήνα πάντως περιορίζει το ζήτημα στο πρόσωπο του Σούνακ θεωρώντας πως η ακύρωση της συνάντησης ήταν «ατομική αρνητική συμπεριφορά του Βρετανού πρωθυπουργού»
Υπάρχουν όμως και βαθύτερα αίτια, σύμφωνα και με αναλύσεις από BBC και Financial Times, που μιλούν για πολιτικές σκοπιμότητες ενόψει των εκλογών σε λίγους μήνες στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Αθήνα πάντως – όπως ξεκαθάρισε ο Παύλος Μαρινάκης– θεωρεί πως η ακύρωση της συνάντησης ήταν ατομική αρνητική συμπεριφορά του Βρετανού πρωθυπουργού. «Ο λόγος ήταν οι αναφορές του πρωθυπουργού και η έκφραση της πάγιας ελληνικής θέσης για τα γλυπτά», υποστήριξε και ο διευθυντής του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού, Δημήτρης Τσιόδρας.
«Ήταν θυμωμένος ο Κυριάκος Μητσοτάκης»
«Ήταν θυμωμένος (σ.σ. ο πρωθυπουργός). Η Ελλάδα είναι μια περήφανη χώρα, έχει μια μεγάλη ιστορία. Ο Μητσοτάκης εκπροσωπεί αυτήν τη χώρα, αυτόν τον λαό. Δεν μπορείς να του λες ότι ‘κοίταξε να δεις, δε θα γίνει αυτό και δες τον αναπληρωτή πρωθυπουργό’. Εμείς θα συνεχίσουμε να θέτουμε το ζήτημα της επανένωσης των γλυπτών και της επιστροφής στην Αθήνα», είπε μιλώντας στην «Κοινωνία Ώρα MEGA», ο κ. Τσιόδρας.
«Νομίζω ότι πρόκειται για ένα βρετανικό φάουλ. Ο πρωθυπουργός θέτει το ζήτημα της επιστροφής των γλυπτών σε κάθε ευκαιρία, το έχει θέσει στο παρελθόν, το έθεσε και την Κυριακή στη συνέντευξη που έδωσε στο BBC και είχε πει ότι τα γλυπτά πρέπει να επιστρέψουν στην Αθήνα. Είναι πάγια ελληνική θέση την οποία εξέφρασε με πάρα πολύ μεγάλη σαφήνεια», πρόσθεσε.
«Τον κ. Σούνακ ενόχλησε ότι μεταστρέφεται η βρετανική κοινή γνώμη σχετικά με τα γλυπτά»
«Επειδή δεν επρόκειτο για επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού, δεν υπήρχε μια ατζέντα. Προφανώς γίνεται κουβέντα ανάμεσα στα διπλωματικά γραφεία σχετικά με τα θέματα τα οποία θα τεθούν. Εμείς ήμασταν καθαροί ότι θα τεθεί και το ζήτημα των γλυπτών. Είναι κάτι το οποίο τα τελευταία χρόνια το θέτουμε μετ’ επιτάσεως, βλέπετε ότι έχει κερδίσει momentum γιατί, ενώ ήταν ένα θέμα το οποίο είχε πάει λίγο στην άκρη, έχει έρθει δυναμικά στο προσκήνιο, η βρετανική κοινή γνώμη έχει αρχίσει και μεταστρέφεται. Προφανώς αυτό ενόχλησε τον κ. Σούνακ», είπε ο Δημήτρης Τσιόδρας.
«Η επιστροφή των Γλυπτών δεν είναι θέμα μόνο της βρετανικής κυβέρνησης»
Σύμφωνα με τον διευθυντή του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού:
«Ενημερώθηκε η ελληνική αντιπροσωπεία ότι λόγω αλλαγής του προγράμματος του κ. Σούνακ δεν μπορεί να γίνει η συνάντηση. Δεν υπάρχει αμφισβήτηση επ’ αυτού ότι ο λόγος ήταν οι αναφορές του πρωθυπουργού και η έκφραση της πάγιας ελληνικής θέσης για τα γλυπτά. Εμείς θα θέταμε το ζήτημα των γλυπτών, ήταν σαφές. (…) Επειδή έχεις μια διαφορετική θέση, δε σημαίνει ότι δεν κάνεις μια συνάντηση. Κάνεις τη συνάντηση, ανταλλάσσεις επιχειρήματα. Από εκεί και πέρα το τι θα γίνει με την επιστροφή των γλυπτών δεν είναι θέμα μόνο της σημερινής κυβέρνησης της Βρετανίας».
Για τις πάγιες ελληνικές θέσεις σχετικά με τα γλυπτά του Παρθενώνα και την επιστροφή τους στην Αθήνα, αλλά και την προσπάθεια που γίνεται από την ελληνική κυβέρνηση, ο κ. Τσιόδρας τόνισε:
«Έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια εδώ και αρκετό καιρό. Είναι μια εθνική προσπάθεια η οποία χρειάζεται μεγάλη σοβαρότητα, πράγμα το οποίο γίνεται. Συνεχίζονται οι συζητήσεις με το Βρετανικό μουσείο για την επανένωση των μαρμάρων στην Αθήνα. Δε νομίζω ότι σταματάει η προσπάθεια εδώ. Υπάρχουν πάρα πολλοί στην Βρετανία πλέον που λένε ότι τα μάρμαρα πρέπει να επιστρέψουν στην Αθήνα. Δεν ήταν το ίδιο πριν από κάποια χρόνια. Όλη η προσπάθεια που έχει γίνει τα προηγούμενα 4 χρόνια, σιγά σιγά κερδίζει έδαφος στην Βρετανία».
«Ατομική αρνητική συμπεριφορά του Βρετανού πρωθυπουργού»
Στο ίδιο μήκος κύματος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, σχολίασε στον Σκάι πως «δεν είναι κάτι που συνηθίζεται. Ψάχνουμε να βρούμε προηγούμενο και δεν βρίσκουμε», προσθέτοντας ότι «εικάζουμε το προφανές, ότι ενοχλήθηκε για τις δηλώσεις με τις πάγιες θέσεις της χώρας για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα».
Σημείωσε πάντως πως «εμείς δεν θέλουμε να αναβαθμίσουμε το ζήτημα με μια χώρα που έχουμε καλές σχέσεις. Για τα γλυπτά, η διαπραγμάτευση είναι μεταξύ του ελληνικού κράτους και του βρετανικού μουσείου και αποτελεί μια διαδικασία που εξελίσσεται και σε καμία περίπτωση δε θέλουμε να θεωρηθεί γενικευμένη κρίση» σημείωσε και συμπλήρωσε ότι το γεγονός καταγράφεται «ως μια ατομική συμπεριφορά του Βρετανού πρωθυπουργού, αρνητική».
Στην ερώτηση, εάν υπάρχει κάτι παραπάνω στη στάση αυτή και αφορά και άλλα ζητήματα απάντησε: «νομίζω ότι η αιτία είναι το ζήτημα αυτό» και κατέληξε ότι «η χώρα θα συνεχίσει να εκφράζει τις πάγιες θέσεις της».
Το επίσημο σχόλιο της Ντάουνινγκ Στριτ
Επίσημα η Ντάουνινγκ Στριτ τοποθετήθηκε με μια λιτή δήλωση στο γιατί ο Βρετανός πρωθυπουργός ακύρωσε την συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογο του Κυριάκο Μητσοτάκη που ήταν προγραμματισμένη να γίνει σήμερα το μεσημέρι, χωρίς καμία αναφορά στο θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα
«Η σχέση Ηνωμένου Βασιλείου-Ελλάδας είναι εξαιρετικά σημαντική. Από τη συνεργασία μας στο ΝΑΤΟ και στην αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων όπως η παράνομη μετανάστευση, μέχρι τις κοινές προσπάθειες για την επίλυση της κρίσης στη Μέση Ανατολή και του πολέμου στην Ουκρανία. Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης ήταν διαθέσιμος να συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό για να συζητήσουν αυτά τα σημαντικά θέματα» ήταν η επίσημη αντίδραση της Ντάουνινγκ Στριτ.
Θέμα στα διεθνή ΜΜΕ
Η πρωτοφανής διπλωματικά κίνηση του Ρίσι Σούνακ, σχολιάστηκε και από τα διεθνή ΜΜΕ.
Το Sky News αναφέρει σήμερα ότι η βρετανική κυβέρνηση συζήτησε το ενδεχόμενο να μπλοκάρει την άδεια εξαγωγής γλυπτών του Παρθενώνα, παρά το ότι πολλοί πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Το σχέδιο για προσωρινή παραχώρηση προωθεί ο Τζορτζ Όσμπορν, πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου και πρώην καγκελάριος των Τόρις. Ένας ανώτερος εκπρόσωπος των Τόρις είπε ότι ο κ. Όσμπορν επεξεργαζόταν μια «κακή συμφωνία» που καθιστά τη θέση του «ανεπίτρεπτη», προσθέτοντας ότι «πρέπει να φύγει».
Για διπλωματική διαμάχη μεταξύ της βρετανικής και της ελληνικής κυβέρνησης για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, κάνει λόγο το BBC. “Η εμφάνιση του κ. Μητσοτάκη στην Κυριακή του BBC έχει εκνευρίσει τον κ. Σούνακ” σχολιάζει το BBC και αναφέρεται σε ανώτερη πηγή των Συντηρητικών η οποία υποστήριξε: “Ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθεί αυτή η συνάντηση μετά από σχόλια (σ.σ του Κυριάκου Μητσοτάκη) σχετικά με Γλυπτά του Παρθενώνα».
“Για τον κ. Σούνιακ, η διπλωματική διαμάχη με την Ελλάδα είναι ένας ανεπιθύμητος αντιπερισπασμός σε μια εποχή που αντιμετωπίζει μια στάσιμη οικονομία και ένα ρήγμα στο Συντηρητικό Κόμμα του σχετικά με τη μεταναστευτική πολιτική” σχολιάζουν, σύμφωνα με την ertnews, οι New York Times.
Οι Financial Times, οι οποίοι αναφέρουν ότι ο “Σούνακ σνομπάρει τον κ. Μητσοτάκη” τόνισαν ότι ο Κιρ Στάρμερ, ο ηγέτης των Εργατικών, ο οποίος εκπροσωπεί την εκλογική περιφέρεια όπου βρίσκεται το Βρετανικό Μουσείο, επρόκειτο να πει στον κ. Μητσοτάκη ότι οι Εργατικοί δεν θα αλλάξουν τον νόμο σχετικά με τα Γλυπτά σε συνάντηση τη Δευτέρα.
Τι συζητήθηκε στη συνάντηση Μητσοτάκη – Στάρμερ
Σημειώνεται ότι ραντεβού Σούνακ-Μητσοτάκη ακυρώθηκε την ώρα που ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντούσε τον κ. Στάρμερ, ο οποίος δεν είναι αρνητικός στην επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα. Είχε μάλιστα αναφέρει ότι ήταν ανοιχτός σε μια συμφωνία δανεισμού, που θα επέτρεπε τον επαναπατρισμό σημαντικού μέρους των γλυπτών.
Σε ανακοίνωση πάντως του πρωθυπουργικού γραφείου για την συνάντηση δεν υπάρχει αναφορά στα Γλυπτά, τονίζεται ωστόσο ότι οι δύο πολιτικοί συζήτησαν «για τους σημαντικούς πολιτιστικούς δεσμούς ανάμεσα στις δύο χώρες».
Αναλυτικά: «Κατά τη διάρκεια της συνάντησης δόθηκε έμφαση στη σημασία των ελληνοβρετανικών σχέσεων, ενώ υπογραμμίστηκε η ανάγκη προώθησης της συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα, τη Βρετανία και στις χώρες της ΕΕ.
Ο Πρωθυπουργός και ο ηγέτης των Εργατικών συζήτησαν τις οικονομικές επιτυχίες της Ελλάδας και τις επενδύσεις σε υποδομές, καθώς ο κ. Starmer παρουσίασε το σχέδιό του για την ενίσχυση της ανάπτυξης στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Συζήτησαν ακόμα για τη σημασία στενής συνεργασίας σε ζητήματα ευρύτερης ευρωπαϊκής ασφάλειας, μετανάστευσης και δράσης για το κλίμα, καθώς και για τους σημαντικούς πολιτιστικούς δεσμούς ανάμεσα στις δύο χώρες, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης συνεισφοράς των ελληνικών κοινοτήτων στη βρετανική κοινωνία.
Επιπλέον, αντάλλαξαν απόψεις για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και συμφώνησαν στη σημασία των ανθρωπιστικών παύσεων».