Στις προσεχείς ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου και σε εθνικά δημοψηφίσματα και όχι – προς το παρόν – στις εθνικές εκλογές θα εφαρμοστεί το σύστημα της επιστολικής ψήφου εντός και εκτός επικράτειας.
Η Ελλάδα γίνεται, λοιπόν, η 15η χώρα της Ευρώπης που εντάσσει στο εκλογικό της σύστημα την επιστολική ψήφο και ένα από τα περίπου 50 κράτη σε όλο τον κόσμο που ακολουθούν εδώ και δεκαετίες τη μορφή αυτή εκλογικής συμμετοχής.
Η επιστολική ψήφος απευθύνεται σε όλους του εκλογείς εντός και εκτός ελληνικών συνόρων.
Ειδικά για τους έλληνες ομογενείς, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των αποδήμων, θα μπορούν πλέον να ψηφίσουν από τον τόπο κατοικίας τους, χωρίς να χρειαστεί να διανύσουν ακόμη και εκατοντάδες χιλιόμετρα, για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Μάλιστα, επισημαίνεται πως οι έλληνες ομογενείς θα ψηφίσουν αποκλειστικά και μόνο με επιστολική ψήφο, καθώς στις ευρωεκλογές δεν θα στηθούν εκλογικά τμήματα στις χώρες του εξωτερικού.
Παράλληλα, όμως, στόχος του νέου σχεδίου νόμου του υπουργείου Εσωτερικών είναι να διευκολυνθούν και τα άτομα με προβλήματα πρόσβασης εντός της επικράτειας, όπως είναι τα ΑμεΑ, ασθενείς, ηλικιωμένοι, φοιτητές, εργαζόμενοι.
«Με την καθιέρωση για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μας της επιστολικής ψήφου, αίρονται όλα τα πραγματικά/πρακτικά εμπόδια συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία, για όλους όσοι έχουν δικαίωμα ψήφου, όπου και αν ζουν και όπου και αν βρίσκονται, την ημέρα των ευρωεκλογών, στην Ελλάδα ή το εξωτερικό», δήλωσε η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως.
Οπως επεσήμανε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, μελετήσαμε πρακτικές που εφαρμόζουν άλλα κράτη, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Αυστραλία, που εφαρμόζουν την επιστολική ψήφο πολλά χρόνια.
Πρόκειται για απλή διαδικασία, σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, με τους εκλογείς να πρέπει να ακολουθήσουν απλά βήματα:
Στην ηλεκτρονική πύλη που θα δημιουργηθεί για την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου, ο εκλογέας κάνοντας χρήση των κωδικών του καταχωρεί την αίτησή του και συμπληρώνει τη διεύθυνση στην οποία θέλει να του αποσταλεί σε φάκελο το εκλογικό υλικό.
Η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων λήγει 40 ημέρες πριν απ’ τη διενέργεια των εκλογών, ήτοι γύρω στις 28 Απριλίου.
Μέχρι τότε ο εκλογέας μπορεί να τροποποιήσει τη διεύθυνση παραλαβής ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο, καθώς και να ακυρώσει την αίτησή του.
Το αργότερο 20 μέρες πριν απ’ τις εκλογές αποστέλλεται ο φάκελος από το υπουργείο Εσωτερικών.
Η αποστολή γίνεται χωρίς χρέωση του παραλήπτη και με υποχρέωση παραλαβής είτε από τον εκλογέα είτε από τρίτο πρόσωπο που έχει ρητά εξουσιοδοτηθεί για την παραλαβή του.
Ο φάκελος περιέχει έναν φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου, έναν φάκελο ψηφοφορίας, το ψηφοδέλτιο, ένα έντυπο οδηγιών και κατάλογο υποψηφίων κι ένα έντυπο – υπεύθυνη δήλωση. Ολοι οι φάκελοι έχουν γνώρισμα γνησιότητας.
Στην πρώτη σελίδα του νέου τύπου ψηφοδελτίου ο εκλογέας επιλέγει το κόμμα ή τον συνασπισμό κομμάτων που επιθυμεί.
Στη δεύτερη σελίδα επιλέγει τους υποψηφίους ευρωβουλευτές του συνδυασμού που έχει προτιμήσει.
Στον αναλυτικό κατάλογο των υποψηφίων όλων των συνδυασμών που ανακηρύχθηκαν, κάθε υποψήφιος έχει έναν αύξοντα αριθμό από το 1 έως το 42.
Ο εκλογέας επιλέγει έως 4 υποψηφίους, στους οποίους θέλει να εκφράσει την προτίμησή του, κυκλώνοντας τους αριθμούς των υποψηφίων που επιθυμεί και βάζει το ψηφοδέλτιο στον ειδικό φάκελο ψηφοφορίας και τον κλείνει.
Ο φάκελος ψηφοφορίας, η αίτηση – υπεύθυνη δήλωση και το αποδεικτικό ταυτότητας (φωτοτυπία της ταυτότητας ή του ελληνικού διαβατηρίου ή ελληνικού διπλώματος οδήγησης, ασχέτως αν είναι σε ισχύ ή όχι) μπαίνουν μέσα στον φάκελο επιστολικής ψήφου, τον οποίο ο εκλογέας κλείνει και αποστέλλει με – όπου είναι εφικτό – χρέωση παραλήπτη.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, οι φάκελοι θα πρέπει να φτάσουν στο σημείο συλλογής επιστολικών ψήφων έως τις 5 το απόγευμα την παραμονή των εκλογών.
Τους φακέλους θα τους παραλαμβάνει η τριμελής Ειδική Επιτροπή Συλλογής Επιστολικής Ψήφου, κι αφού κάνει τον έλεγχο, θα τοποθετεί τον φάκελο της επιστροφής εκλογικής ψήφου στην ειδική κάλπη του εκλογικού τμήματος που ανήκει ο εκλογέας.
Στην περίπτωση που εκλογείς εντός της επικράτειας, οι οποίοι εγγράφηκαν στους εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου, τελικά είτε δεν απέστειλαν επιστολική ψήφο είτε δεν το έκαναν εντός προθεσμίας, θα έχουν τη δυνατότητα μετά τις 11 το πρωί της Κυριακής των εκλογών να ψηφίσουν με φυσική παρουσία.
Κι αυτό γιατί ο δικαστικός αντιπρόσωπος στο εκλογικό τμήμα που είναι εγγεγραμμένοι θα ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου.