Οποιος έχει ζήσει ποτέ (και δεθεί πολύ, γιατί δυστυχώς αυτό δεν είναι δεδομένο…) με σκύλο, γνωρίζει καλά τον πόνο που προκαλεί ο χαμός του. Αρκετοί άνθρωποι μάλιστα αποφεύγουν να υιοθετήσουν κάποιον σκύλο, για αυτόν ακριβώς τον λόγο. Τα τελευταία χρόνια, λοιπόν, επιστήμονες προσπαθούν να αναπτύξουν φάρμακα που παρατείνουν το προσδόκιμο ζωής του πιο πιστού φίλου του ανθρώπου, διατηρώντας τους παράλληλα περισσότερο υγιείς καθώς γερνούν.
Ενα από αυτά έκανε πρόσφατα ένα σημαντικό βήμα προς την κυκλοφορία του: είναι γνωστό προς το παρόν μόνο με την κωδική ονομασία LOY-001, παρασκευάζεται από μία αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας ονόματι Loyal, αφορά τις μεγαλύτερες φυλές σκύλων και μόλις ξεπέρασε ένα βασικό ρυθμιστικό εμπόδιο αφού, σύμφωνα με την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), τα δεδομένα που παρείχε η εταιρεία «δείχνουν με επαρκή τρόπο πως υπάρχει εύλογη προσδοκία αποτελεσματικότητας».
Ο λόγος που το ελπιδοφόρο αυτό φάρμακο, που θα χορηγείται εφόσον εγκριθεί από τον κτηνίατρο κάθε τρεις με έξι μήνες, αφορά μόνο τους σκύλους μεγέθους L και XL είναι πως το μέσο προσδόκιμο ζωής για τις συγκεκριμένες φυλές είναι ακόμα και το μισό σε σύγκριση με τα μικρότερα σκυλιά.
Οι Μεγάλοι Δανοί και τα Νιουφάουντλαντ, για παράδειγμα, ζουν συνήθως επτά με οκτώ χρόνια, ενώ τα Τσιουάουα ή τα μίνι Κανίς μπορεί να ζήσουν ακόμα και 20 χρόνια. Το LOY-001 είναι σχεδιασμένο ώστε να μειώνει τα επίπεδα μιας αυξητικής ορμόνης, της IGF-1, που πιστεύεται ότι αφαιρεί χρόνια από τις μεγάλες και τις γιγάντιες φυλές σκύλων. Αν η FDA εγκρίνει τα δεδομένα παραγωγής και ασφαλείας της Loyal, πιθανόν να χορηγήσει εντός του 2026 «διευρυμένη υπό όρους έγκριση», που σημαίνει ότι η εταιρεία θα μπορέσει να το διαθέσει στην αγορά ακόμα και αν δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι τότε μία μεγάλη κλινική δοκιμή.
Καθυστερώντας τη γήρανση
Οπως δήλωσε η Σελίν Χάλιουα, ιδρύτρια και διευθύντρια σύμβουλος της Loyal, στόχος είναι η παράταση του προσδόκιμου ζωής κατά τουλάχιστον έναν χρόνο. «Για να είμαστε ξεκάθαροι», επεσήμανε η Χάλιουα στο Axios, «δεν φτιάχνουμε αθάνατα σκυλιά, ελπίζουμε ωστόσο να καθυστερήσουμε τη γήρανση, που σημαίνει ότι το κατοικίδιο θα είναι υγιές για μεγαλύτερο διάστημα. Και αυτό είναι θεμελιώδες για όλη τη βιολογία αυτού που κάνουμε».
Δεν είναι πάντως το μόνο φάρμακο αυτού του είδους που βρίσκεται στα σκαριά. Επί του παρόντος, η ίδια αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας «στρατολογεί» σκύλους για μία κλινική δοκιμή ενός άλλου υποψήφιου φαρμάκου, του LOY-002. Παράλληλα, το Dog Aging Project, ένα πρόγραμμα συνδεόμενο με το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, πραγματοποιεί επί του παρόντος μία κλινική δοκιμή σε σκύλους της ραπαμυκίνης, ενός φαρμάκου που έχει δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στα ποντίκια όσον αφορά την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και την καθυστέρηση των διαταραχών που σχετίζονται με την ηλικία.
Τα ηθικά ζητήματα
Οπως σημειώνουν ωστόσο οι «New York Times», ακόμα και αν κυκλοφορήσουν φάρμακα που θα τηρούν τις υποσχέσεις τους, εγείρονται κάποια ηθικά ζητήματα. «Αν οι σκύλοι ζουν περισσότερο, θα έχουμε τους πόρους και την αφοσίωση να τους προσφέρουμε τις ζωές που αξίζουν;», αναρωτιέται η δρ Αν Κουέιν, κτηνίατρος και ειδικός στην κτηνιατρική δεοντολογία στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ. «Και αν αρχίσουμε να βλέπουμε περισσότερα σκυλιά να ζουν περισσότερο από τους ιδιοκτήτες τους;».
Η ίδια θεωρεί πως η μεταρρύθμιση των πρακτικών εκτροφής που έχουν συντελέσει στην παρουσία προβλημάτων υγείας τα οποία μειώνουν το προσδόκιμο ζωής σε πολλούς σκύλους και η επέκταση της πρόσβασης στη βασική κτηνιατρική φροντίδα ίσως να είναι ένας καλύτερος τρόπος βελτίωσης της ζωής των σκύλων. «Μπορούμε να σώσουμε πολλά “σκυλίσια χρόνια” διασφαλίζοντας ότι όσο το δυνατόν περισσότεροι σκύλοι έχουν πρόσβαση σε αυτή τη φροντίδα». Στο μεταξύ, ας μην ξεχνάμε πως ειδικά εδώ στην Ελλάδα χιλιάδες αδέσποτα ψάχνουν ένα σπίτι να ζήσουν με αξιοπρέπεια.