Χαμηλά στην κατάταξη του προγράμματος PISA (2022) η Ελλάδα που κατατάσσεται στην ομάδα των χωρών που σημειώνουν χαμηλότερες επιδόσεις από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ στα Μαθηματικά, την Κατανόηση Κειμένου και τις Φυσικές Επιστήμες. Συγκεκριμένα, κατατάσσεται στην 44η θέση στα Μαθηματικά με επίδοση 430, στην 41η θέση στην Κατανόηση Κειμένου με επίδοση 438 και στην 44η θέση στις Φυσικές Επιστήμες με επίδοση 441.
Για πρώτη φορά από το 2000 που ξεκίνησε το PISA, ο τελευταίος κύκλος δεν διήρκησε τρία χρόνια, αλλά διευρύνθηκε κατά ένα έτος, λόγω της πανδημίας. Στην κύρια έρευνα «PISA 2022» έλαβαν μέρος περίπου 690.000 μαθητές από 81 χώρες (38 χώρες- μέλη του ΟΟΣΑ και 43 επιπλέον χώρες) εκπροσωπώντας περίπου 29 εκατομμύρια 15χρονων μαθητών.
Η Σιγκαπούρη πέτυχε σημαντικά υψηλότερες επιδόσεις από όλες τις υπόλοιπες συμμετέχουσες χώρες και στα τρία γνωστικά αντικείμενα. Στα Μαθηματικά, έξι Ασιατικές χώρες: η Σιγκαπούρη, το Μακάο (Κίνα), η Ταϊπέι (Κίνα), το Χονγκ Κονγκ, η Ιαπωνία και η Κορέα, πέτυχαν τις υψηλότερες επιδόσεις από όλες τις συμμετέχουσες χώρες. Από τις χώρες της Ευρώπης, τις υψηλότερες επιδόσεις πέτυχαν: η Εσθονία, η Ελβετία και η Ολλανδία.
Τα αποτελέσματα του «PISA 2022» δείχνουν ότι στις περισσότερες χώρες σημειώθηκε μια σημαντική πτώση στις επιδόσεις στα Μαθηματικά και την Κατανόηση Κειμένου σε σχέση με το 2018. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου στις χώρες του ΟΟΣΑ σημειώθηκε, κατά μέσο όρο, πτώση 15 μονάδων στα Μαθηματικά και 10 μονάδων στην Κατανόηση Κειμένου. Η εντυπωσιακή αυτή πτώση, η οποία είναι πρωτόγνωρη για το PISA, οφείλεται αναμφίβολα κατά έναν μεγάλο βαθμό στην πανδημία και την επίδρασή της στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι όλων των χωρών που συμμετείχαν.
Μεγαλύτερη πτώση από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ
Στην Ελλάδα, η πτώση της βαθμολογίας είναι μεγαλύτερη από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Πιο συγκεκριμένα, η βαθμολογία για τα Μαθηματικά είναι χαμηλότερη κατά 21 μονάδες και για την Κατανόηση Κειμένου κατά 19 μονάδες, σε σχέση με το 2018. Όμως, υπάρχει πτώση 11 μονάδων και στις Φυσικές Επιστήμες.
Η διαφορά στις επιδόσεις στα Μαθηματικά η οποία σχετίζεται με το φύλο παρέμεινε σταθερή μεταξύ του 2018 και 2022 στις περισσότερες χώρες/οικονομίες (στις 57 από τις 72 που έχουν συγκρίσιμα δεδομένα).
Το πρόγραμμα συγκεντρώνει πολλούς πολέμους που το χαρακτηρίζουν ως ένα εργαλείο ιεραρχικής κατάταξης των χωρών μελών του ΟΟΣΑ
Αντίθετα, η διαφορά μεγάλωσε σε 11 χώρες/οικονομίες και μειώθηκε σε τέσσερις. Στην Ελλάδα η διαφορά μεταξύ κοριτσιών και αγοριών είναι 6 μονάδες, με τα αγόρια να σημειώνουν τη υψηλότερη επίδοση.
Στις χώρες του ΟΟΣΑ, οι γηγενείς μαθητές πέτυχαν, κατά μέσο όρο, υψηλότερες επιδόσεις κατά 29 μονάδες στα Μαθηματικά από τους μαθητές με μεταναστευτικό υπόβαθρο. Η διαφορά αυτή αντιστοιχεί περίπου σε ένα έτος φοίτησης στο σχολείο, όμως δεν είναι στατιστικά σημαντική. Η διαφορά αυτή μειώθηκε στις 5 μονάδες υπέρ των γηγενών, μετά τον συνυπολογισμό της επίδρασης του κοινωνικο-οικονομικού περιβάλλοντος και της γλώσσας που μιλούν οι μαθητές στο σπίτι τους.
Το πρόγραμμα συγκεντρώνει πολλούς πολέμους που το χαρακτηρίζουν ως ένα εργαλείο ιεραρχικής κατάταξης των χωρών μελών του ΟΟΣΑ (και άλλων) ανάλογα με τη μέτρηση των ακαδημαϊκών επιδόσεων των 15χρονων μαθητών. Τα αποτελέσματα έχουν αρχίσει να επηρεάζουν βαθιά τις εκπαιδευτικές πρακτικές πολλών χωρών, ενώ ακριβώς στη βάση των αποτελεσμάτων κράτη αναμορφώνουν τα εκπαιδευτικά τους συστήματα, ελπίζοντας να βελτιώσουν τη θέση τους στην κατάταξη.