Οι ευρωπαίοι πολίτες θεωρούν πολύ σημαντική τη συμμετοχή της χώρας τους στην ΕΕ, σε ορισμένες χώρες όμως το ενδιαφέρον τους για τις ευρωεκλογές είναι ακόμη χαμηλό αν το συγκρίνουμε με τον μέσο όρο ή με την Ελλάδα. Αυτό επισημαίνει ο γενικός διευθυντής επικοινωνίας του Ευρωκοινοβουλίου Ζάουμε Ντουκ Γκιλιότ, μιλώντας στα «ΝΕΑ».
Συναντήσαμε τον ευρωπαίο αξιωματούχο στο Ευρωκοινοβούλιο με αφορμή την παρουσίαση του πρώτου Ευρωβαρόμετρου ενόψει των επικείμενων ευρωπαϊκών εκλογών, που θα διεξαχθούν 6-9 Ιουνίου 2024.
Γιατί είναι σημαντικό το Ευρωβαρόμετρο αυτό;
Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον ήταν να διαπιστώσουμε πώς αισθάνονται οι πολίτες όσον αφορά τη ζωή τους, το πολιτικό τοπίο, για το τι κάνει η ΕΕ, το επίπεδο εμπιστοσύνης στους θεσμούς, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επίσης μας ενδιέφερε σημαντικά να δούμε ποιες είναι οι προτεραιότητές τους, οι ανησυχίες τους, πόσο έτοιμοι είναι να ψηφίσουν στις επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές.
Οι απαντήσεις των πολιτών διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Ποια ζητήματα θεωρείτε πιο ανησυχητικά;
Σε ορισμένες χώρες το ενδιαφέρον των πολιτών στις ευρωεκλογές είναι ακόμη χαμηλό αν το συγκρίνουμε με τον μέσο όρο ή με την Ελλάδα, που είναι ένα κράτος – μέλος όπου το επίπεδο του ενδιαφέροντος (σ.σ.: 75%) έχει αυξηθεί σημαντικά. Βλέπουμε επίσης ότι πολλοί πολίτες φοβούνται ακόμη για το μέλλον, για την οικονομία, για τον τρόπο ζωής τους.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουν ότι μέρος των δυσκολιών τους μπορεί να επιλυθεί σε εθνικό επίπεδο, αλλά ένα μέρος αυτών θα αντιμετωπιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα εξαρτηθεί μεταξύ άλλων από τα αποτελέσματα των ευρωπαϊκών εκλογών.
Θα επηρεάσουν την εκλογική στρατηγική των υποψηφίων τα αποτελέσματα αυτά;
Είναι χρήσιμα για τους υποψηφίους για να γνωρίζουν ποιες είναι οι πραγματικές ανησυχίες και προτεραιότητες των πολιτών ανά χώρα, διότι συνήθως οι πληροφορίες που λαμβάνουν είτε διαβάζοντας τα μίντια είτε από πολιτικές συζητήσεις αφορούν τις ανησυχίες και προτεραιότητες των πολιτών σε συγκεκριμένο ζήτημα. Το Ευρωβαρόμετρο είναι μια καλή πηγή πληροφόρησης για τους πολιτικούς που θέλουν να ασχοληθούν με τα πραγματικά και κυριότερα προβλήματα και προτεραιότητες των πολιτών.
Ευθυγραμμίζονται οι αποφάσεις και τα θέματα που προτάσσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τα αποτελέσματα;
Ορισμένες φορές οι ανησυχίες των πολιτών μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο σε εθνικό επίπεδο. Δύο μεγάλες προτεραιότητες για τους πολίτες γενικά είναι η καταπολέμηση της φτώχειας (σ.σ.: 59% των Ελλήνων) και της υγείας (σ.σ.: 50% των Ελλήνων). Στην αντιμετώπιση της φτώχειας η ΕΕ μπορεί να είναι χρήσιμη με διάφορα προγράμματα, παρέχοντας χρηματοδότηση στα κράτη – μέλη. Είναι κάτι το οποίο έχουμε δει. Οσον αφορά το ζήτημα της υγείας, δεν υπάρχει πραγματική αρμοδιότητα της ΕΕ, αλλά μάθαμε πολλά στη διάρκεια της Covid και αυτός είναι ο λόγος ίσως που μόλις γίνει αναθεώρηση των Συνθηκών, ενδεχομένως να αποτελέσει η υγεία μία από τις νέες ευρωπαϊκές πολιτικές.
Ποια είναι η άποψή σας σχετικά με το ερώτημα που θέσατε στους πολίτες για το μέλλον της ΕΕ; Εντοπίζετε αισιοδοξία ή το αντίθετο;
Αν συγκρίνουμε τις απαντήσεις με πέντε χρόνια νωρίτερα, η εικόνα είναι τελείως διαφορετική. Πριν από πέντε χρόνια υπήρχαν ορισμένες χώρες όπου η κοινωνία ήταν εξαιρετικά διχασμένη και θα μπορούσε κανείς να φανταστεί πιθανώς μια πλειοψηφία πολιτών σε κάποια στιγμή να αποφασίζουν να εξέλθουν από την ΕΕ. Είδαμε τι έγινε με τη Μεγάλη Βρετανία. Πέντε χρόνια αργότερα δεν βλέπουμε κάτι τέτοιο. Τα ποσοστά αποδοχής της συμμετοχής στην ΕΕ από τους πολίτες είναι αρκετά υψηλά λίγο – πολύ παντού (σ.σ.: 72% των Ευρωπαίων).
Ομως σε εθνικό επίπεδο βλέπουμε σε αρκετές χώρες ενίσχυση των ακροδεξιών κομμάτων…
Ισως τα κόμματα αυτά προσαρμόζονται στην πραγματικότητα. Είναι ίσως τα ίδια κόμματα που πριν από πέντε χρόνια έκαναν εκστρατεία για έξοδο της χώρας τους από την ΕΕ. Τώρα πολλά από αυτά έχουν εγκαταλείψει τη ρητορική αυτή και προτάσσουν άλλες πολιτικές, αλλά όχι έξοδο από την ΕΕ.