Αχ, ο χειμώνας. Η εποχή του ουίσκι, των ψητών και των γλυκών, των ηλεκτρικών κουβερτών και των… ζεστών κρασιών με μπαχαρικά. Πολύ λιγότερο ειδυλλιακή εποχή για να σηκωθείτε αξημέρωτα για να πάτε στο γυμναστήριο, να πάτε για τρέξιμο μέσα στο σκοτάδι ή ακόμα και για έναν περίπατο το μεσημέρι αν έξω κάνει πολύ κρύο. Και τα στοιχεία επιβεβαιώνουν αυτό που πιθανώς υποψιάζεστε: τον χειμώνα, τείνουμε να κάνουμε τις προπονήσεις μας λίγο πιο σύντομες και να περνάμε περισσότερο χρόνο αραχτοί στον καναπέ.
Είμαστε, λοιπόν, εμείς οι περιστασιακοί ασκούμενοι καταδικασμένοι να αράζουμε τους πιο κρύους ή βροχερούς μήνες ή μήπως υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσουμε την… απαλεψιά; Και μήπως υπάρχει κάτι στην πλέον παγωμένη εποχή του χρόνου (θεωρητικά τουλάχιστον, γιατί με την κλιματική αλλαγή κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος) που μπορεί να κάνει πραγματικά τη διατήρηση της φυσικής μας κατάστασης πιο εύκολη;
Αντικαταθλιπτικό
Πρώτα απ’ όλα: ναι, είναι χρήσιμο να καταβάλλετε προσπάθεια κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ακόμη και αν δεν σας απασχολούν οι κοιλιακοί σας ή ο χρόνος σας στο δεκάρι ή στον μαραθώνιο. Η εποχική συναισθηματική διαταραχή, η οποία φαίνεται να επηρεάζει τις γυναίκες περισσότερο από τους άνδρες, μπορεί να επηρεάζει όχι μόνο τη διάθεση αλλά και την υγεία γενικότερα, αν και δεν είναι απολύτως σαφές το γιατί. Η άσκηση φαίνεται να την ανακουφίζει, με μια πρόσφατη μελέτη να υποδεικνύει ότι οι άνθρωποι που κάνουν αρκετές ώρες σωματικής δραστηριότητας την εβδομάδα έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν κατάθλιψη, ακόμη και μετά τη συνεκτίμηση του γενετικού κινδύνου. Δεν είναι πανάκεια, αλλά η άσκηση μπορεί να βοηθήσει.
Σωματικά οφέλη
Υπάρχουν οφέλη από την προπόνηση σε κρύο καιρό; Αυτό είναι πιο δύσκολο. Για χρόνια, υποτίθεται ότι τα σώματα καίνε περισσότερες θερμίδες στο κρύο για να διατηρηθούν ζεστά – μια διαδικασία γνωστή ως θερμογένεση – ενώ πιθανώς βοηθούν επίσης το λευκό λίπος του σώματος να αποκτήσει τις ιδιότητες του καφέ λίπους, το οποίο λειτουργεί ως καύσιμο για τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος. Αλλά το πόσο ωφέλιμες είναι αυτές οι διαδικασίες είναι ανοιχτό σε ερμηνείες: πολλές μελέτες για τη θερμογένεση και το καφέ λίπος υποβάλλουν τους εθελοντές τους σε ώρες στο κρύο κάθε φορά, και είναι απίθανο ότι ένα γρήγορο τρέξιμο θα κάψει σημαντικό αριθμό θερμίδων. Υπάρχουν επίσης πρόσφατα στοιχεία που δείχνουν ότι η προπόνηση στο κρύο μπορεί να επηρεάσει τις ορμόνες που διέπουν τη ρύθμιση της όρεξης – κάνοντας πιθανό να θέλετε να φάτε περισσότερο έπειτα από μια προπόνηση στο κρύο παρά ύστερα από διαλειμματικές μέσα στη ζέστη του καλοκαιριού. Εχει επίσης (επιτέλους) διαπιστωθεί ότι, ναι, είναι ελαφρώς πιο πιθανό να κρυολογήσετε όταν ο καιρός είναι κρύος – μια μελέτη που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος δείχνει ότι η άμυνα των ρινικών κυττάρων είναι ασθενέστερη όταν τα κύτταρα είναι κρύα, καθιστώντας τα λιγότερο ικανά να καταπολεμήσουν τους ιούς.
Χωρίς σύγκριση
Παρ’ όλα αυτά, τα αμέτρητα οφέλη της άσκησης την καθιστούν περισσότερο από άξια να αντέξετε το πρωινό ξυπνητήρι. Πώς μπορείτε λοιπόν να το κάνετε; «Η κορυφαία συμβουλή μου θα ήταν να χρησιμοποιήσετε τις διαδρομές σας προς ή από τις διάφορες δουλειές σας για να κάνετε προπόνηση. Μπορείτε επίσης να βεβαιωθείτε ότι θα βγείτε για τρέξιμο αμέσως μόλις γυρίσετε στο σπίτι από τη δουλειά», λέει η βρετανίδα προπονήτρια τρεξίματος Χέιλι Χέμινγκς. «Αν αποσπαστεί η προσοχή μας πιάνοντας τις δουλειές του σπιτιού ή ανοίγοντας τηλεόραση, είναι απίθανο να βγούμε ξανά έξω. Θα συνιστούσα επίσης να βρείτε έναν συντρέχτη, έναν φίλο στην προπόνηση, ώστε να είστε υπόλογοι σε κάποιον και αναγκαστικά να βγείτε για τρέξιμο».
Η ασφάλεια
Αυτό βοηθά επίσης στις ανησυχίες για την ασφάλεια σχετικά με το τρέξιμο στο σκοτάδι, το οποίο μπορεί να είναι μεγαλύτερο θέμα για τις γυναίκες. «Για την κίνηση, προμηθευτείτε ένα μπλουζάκι με έντονο χρώμα ή ανακλαστικά υλικά που σας επιτρέπει να αισθάνεστε ότι σας βλέπουν και ότι είστε ασφαλείς», λέει η Χέμινγκς. «Επίσης, στέλνω μήνυμα σε κάποιον όταν πηγαίνω για τρέξιμο και όταν επιστρέφω. Τον χειμώνα μένω πάντα σε καλά φωτισμένες περιοχές, ή στο στάδιο. Τέλος, κρατήστε τη χειμερινή σας προπόνηση ρεαλιστική, ώστε να είναι πιο πιθανό να δεσμευτείτε σε αυτήν».
Εσωτερικού χώρου
Φυσικά, αν η προπόνηση σε εξωτερικούς χώρους δεν ακούγεται διασκεδαστική ακόμα και όταν είστε ντυμένοι ζεστά, υπάρχουν και άλλες επιλογές. Το περπάτημα μόλις 4.000 βημάτων την ημέρα – κάτι παραπάνω από τρία χιλιόμετρα – μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο θνησιμότητας από κάθε αιτία, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα – και κάθε επιπλέον χίλια βήματα βοηθούν. Στο άλλο άκρο του φάσματος της προσπάθειας, μια σύντομη, απότομη έκρηξη διαλειμματικής προπόνησης υψηλής έντασης μπορεί να ενισχύσει τη διάθεσή σας, ενώ παράλληλα βοηθά στη μείωση του λίπους, με μικρότερη χρονική δέσμευση από την παραδοσιακή προπόνηση. Υπάρχουν δεκάδες επιλογές στο Διαδίκτυο: αν δεν έχετε συνηθίσει να προπονείστε, μια επιλογή εισαγωγικού επιπέδου είναι η μέθοδος Timmons, ή 20 δευτερόλεπτα άσκησης υψηλής έντασης (ακόμη και τα καθίσματα ή οι γρήγορες άρσεις με βαράκια λειτουργούν), ακολουθούμενα από περίπου δύο λεπτά ενεργητικής αποκατάστασης (απλής κίνησης), που επαναλαμβάνονται μερικές φορές.
Τρέχω Tips
Η σημασία της βιταμίνης D
Mην υποτιμάτε τη σημασία της διάθεσής σας στο να σας κάνει να γυμναστείτε εξ αρχής. Υπάρχουν αρκετά ισχυρές ενδείξεις ότι η επαρκής βιταμίνη D μπορεί να επηρεάσει θετικά τη διάθεσή σας. Αν ζείτε σε μέρος όπου δεν έχετε πολύ ήλιο τον χειμώνα προμηθευτείτε ένα συμπλήρωμα – και μη φοβηθείτε να το συνοδεύσετε με ένα ζεστό ρόφημα (ή… κρασάκι με μπαχαρικά).