Χορός δισεκατομμυρίων στις ευρωπαϊκές οθόνες

Σχεδόν 21 δισεκατομμύρια ευρώ ξόδεψαν οι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί και οι μεγάλες πλατφόρμες ροής στην Ευρώπη το 2022 για την παραγωγή πρωτότυπου τηλεοπτικού περιεχομένου. Σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Οπτικοακουστικού Παρατηρητηρίου, οργανισμού του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Στρασβούργο, ακολουθώντας τη διεθνή τάση των τελευταίων χρόνων που θέλει τον πολλαπλασιασμό των επενδύσεων σε νέες σειρές, ταινίες, εκπομπές και σόου για την τηλεόραση, οι ευρωπαίοι πάροχοι έσπασαν ρεκόρ χρημάτων που δαπάνησαν σε νέα προγράμματα.

Συγκεκριμένα, το 2022 έκλεισε με την ετήσια δαπάνη περιεχομένου να κυμαίνεται στα 20,8 δισεκατομμύρια ευρώ, ένα ποσό που όχι μόνο σήμανε την ανάκαμψη της βιομηχανίας μετά την κρίση του κορωνοϊού, αλλά έβαλε πολύ ψηλά τον πήχη των παραγωγών της τελευταίας δεκαετίας, σε σχέση με τα 13,5 δισεκατομμύρια ευρώ που ήταν ο αντίστοιχος προϋπολογισμός για το 2012.

Το παράδοξο στοιχείο το οποίο αναδεικνύει η έρευνα είναι ότι από το 2015 οι δαπάνες για πρωτότυπο ευρωπαϊκό περιεχόμενο αυξήθηκαν ταχύτερα απ’ ό,τι τα έσοδα του αντίστοιχου οπτικοακουστικού τομέα, με τις δαπάνες για την απόκτηση των δικαιωμάτων για τις αθλητικές μεταδόσεις να οδηγούν το ράλι των ανατιμήσεων.

Αυτή η φαινομενική αποσύνδεση μπορεί να εξηγηθεί από τις ισορροπίες που έχουν αρχίσει να διαφαίνονται ανάμεσα στην παραγωγή πρωτότυπου περιεχομένου και την αγορά δικαιωμάτων προβολής, από τον αγώνα που δίνουν ορισμένοι παίκτες της αγοράς ώστε να επιβιώσουν αλλά και από τη σύνδεση των συνδρομητικών on demand εφαρμογών με άλλες υπηρεσίες.

Εστιάζοντας μόνο στο streaming, με βάση τις επιδόσεις του και τα διαρκώς αυξανόμενα ποσά που οι υπεύθυνοι των μεγάλων πλατφορμών διέθεσαν για πρωτότυπο ευρωπαϊκό περιεχόμενο, φαίνεται πως η πανδημία δεν το επηρέασε.

Αντίθετα, άλλαξε τους κανόνες του παιχνιδιού για τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς, οι οποίοι βλέποντας την επέλαση του streaming αύξησαν τις επενδύσεις τους σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με το 2015, τις εποχές δηλαδή προ streaming.

Ακόμα κι έτσι, ωστόσο, η περίοδος των παχιών αγελάδων για τους νέες παίκτες δεν φαίνεται να διαρκεί για πάντα.

Τα οικονομικά προβλήματα που βρίσκονται στο κατώφλι του ΗΒΟ και της Walt Disney Company τους έκαναν ήδη να ανακοινώσουν πως την περίοδο 2022-2023 οι επενδύσεις τους σε μη αμερικανικές παραγωγές θα περιοριστούν, αλλάζοντας ξανά τα δεδομένα της αγοράς.

Πριν από το ψαλίδι, λοιπόν, στο περιεχόμενο, το 2022 οι πλατφόρμες ροής ήταν υπεύθυνες για το 24% των χρημάτων που «έπεσαν» σε ευρωπαϊκές παραγωγές, έναν αριθμό – ρεκόρ για τα δεδομένα της δεκαετίας. Από το 2015, οπότε οι νέες τηλεοπτικές προτάσεις ήταν προνόμιο των ευρωπαϊκών ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών σε ποσοστό 100%, χρόνο με τον χρόνο η παρείσφρηση του streaming έριξε τις συγκεκριμένες επιδόσεις, για να φτάσουμε στο 2022 οι παραδοσιακοί φορείς να κρατούν πλέον το 76% των δαπανών. Το 24% της δαπάνης των streamers ισούται με 4,9 δισεκατομμύρια ευρώ, τη στιγμή που οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί έδωσαν 7,2 δισεκατομμύρια και οι ιδιωτικοί 8,6 δισεκατομμύρια ευρώ.

ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ ΤΟ NETFLIX.

Αν θέλουμε να δούμε ακόμα καλύτερα την κατάσταση με τις επενδύσεις των streamers στην Ευρώπη, οφείλουμε να αναζητήσουμε την πηγή τους.

Πρωταθλητής εδώ στα έξοδα για νέες παραγωγές εντός των συνόρων της Γηραιάς Ηπείρου αναδεικνύεται το Netflix, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 45% των παγκόσμιων δαπανών του 2022 για ευρωπαϊκό πρωτότυπο περιεχόμενο.

Το ποσοστό αυτό, αν και είναι εντυπωσιακό, είναι αρκετά μειωμένο σε σχέση με το 58% που σημειωνόταν το 2021. Μερίδιο στην αγορά εξασφάλισαν 14 άλλες πλατφόρμες ροής, κυρίως το Amazon Prime, που αύξησαν τις επενδύσεις τους σε σειρές και ταινίες.

Συγκεκριμένα, το Netflix ξόδεψε 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ, το Amazon Prime 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ, το Disney+ 500 εκατομμύρια, το Apple TV 400 εκατομμύρια, όσα και το ΗΒΟ Max, ενώ οι υπόλοιποι streamers μαζί 300 εκατομμύρια.

Οι μεγάλες πλατφόρμες δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στην επένδυση πρωτότυπου περιεχομένου με σενάριο, αν και τα συγκεκριμένα είδη προγραμμάτων τα τελευταία χρόνια δείχνουν να χάνουν τη δυναμική τους.

Περνώντας στους ιδιωτικούς ραδιοτηλεοπτικούς φορείς, εδώ η αύξηση των επενδύσεων το 2022 σε πρωτότυπο περιεχόμενο ήταν θεαματική, παρά τις παγίδες που έκρυβαν οι μεγάλες ανατιμήσεις των αθλητικών παραγωγών.

Αντίθετα, οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί έριξαν τις δαπάνες τους εξαιτίας της στασιμότητας στους πόρους τους, ενός στοιχείου που συνδέεται άμεσα με την πανδημία. Ακόμα κι έτσι, βέβαια, υπήρξαν συγκεκριμένες χώρες οι οποίες ξεχώρισαν για τα χρήματα που διέθεσαν στην τηλεοπτική αγορά.

Συγκεκριμένα, το Ηνωμένο Βασίλειο ξόδεψε 5,9 δισεκατομμύρια ευρώ λαμβάνοντας την πρώτη θέση και αντιπροσωπεύοντας το 28% των συνολικών ευρωπαϊκών δαπανών. Ακολουθούν η Γερμανία με 4 δισεκατομμύρια (19%), η Γαλλία με 3 δισεκατομμύρια (15%), η Ισπανία με 1,8 δισεκατομμύρια (9%), η Ιταλία με 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ (7%) και η Ολλανδία με 700 εκατομμύρια (3%). Αν στην εξίσωση βάλουμε τα ποσά της τελευταίας δεκαετίας 2012-2022, τότε η Ισπανία με 9% έρχεται στην κορυφή των χωρών με τη μεγαλύτερη αύξηση δαπάνης κι ακολουθούν οι Δανία (8%), Πολωνία (7%), Ηνωμένο Βασίλειο (5%), Γαλλία (4%) και Σουηδία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία (3%).

ΟΙ ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΕΠΕΝΔΥΟΥΝ.

Ως προς τις επενδύσεις ανά χώρα στο streaming, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ισπανία είναι οι πρωταθλήτριες αφού μαζί αντιπροσωπεύουν το 37% των παγκόσμιων δαπανών των streamers για ευρωπαϊκό πρωτότυπο περιεχόμενο, όπως οι σειρές «The Crown», «Sex Education», «Elite» και «Cathedral of the Sea».

Συγκεκριμένα, στο Ηνωμένο Βασίλειο έπεσαν 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ για παραγωγές το 2022 και στην Ισπανία 900 εκατομμύρια.

Στον αντίποδα βρίσκονται η Γερμανία, η Ολλανδία και η Πολωνία που δείχνουν αδύναμες να εξασφαλίσουν επενδύσεις από τις πλατφόρμες ροής, έχοντας μόλις 100 εκατομμύρια ευρώ δυναμικό σε παραγωγές.

Στη Δανία και την Ολλανδία, οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς παραμένουν οι κύριοι επενδυτές περιεχομένου τη στιγμή που στην Ιταλία, την Πολωνία και τη Γαλλία την αγορά κρίνουν τα χρήματα των ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών. Εύφορη κοιλάδα για το streaming παραμένει η Ισπανία, χώρα – προορισμός των μεγάλων πλατφορμών ροής για γυρίσματα.

Το πρωτότυπο περιεχόμενο στην ευρωπαϊκή οπτικοακουστική βιομηχανία το 2022 αντιπροσώπευε το 35% της αγοράς, ήτοι 15,9 δισεκατομμύρια ευρώ.

Μεγάλες επενδύσεις κλήθηκαν επίσης οι οργανισμοί να κάνουν για την αγορά των δικαιωμάτων αθλητικών προγραμμάτων (12,6 δισεκατομμύρια ευρώ – 28%), την αγορά δικαιωμάτων μετάδοσης ταινιών και σειρών (11,9 δισεκατομμύρια ευρώ – 26%) και λοιπών προγραμμάτων (5 δισεκατομμύρια ευρώ – 11%).

Ειδικά οι δαπάνες για τα αθλητικά δικαιώματα αυξήθηκαν περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία προγράμματος, με μεγάλες διοργανώσεις όπως το UEFA Champions League να δείχνουν τον δρόμο της ακρίβειας.

Τα συγκεκριμένα δικαιώματα απασχόλησαν ιδιαίτερα τους ιδιωτικούς ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς αφού αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο κομμάτι των δαπανών τους, ενώ στους δημόσιους έχουν μικρό μερίδιο. Οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς αφιερώνουν μεγαλύτερο μέρος των δαπανών τους σε πρωτότυπο περιεχόμενο.