Τα φώτα της δημοσιότητας τράβηξαν όπως πάντα οι ηγέτες. Όλοι μιλούν για τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν. Την τρίτη και πλέον σημαντική για το 2023. Μία συνάντηση που με βάση και τη Διακήρυξη των Αθηνών που υπέγραψαν ο πρωθυπουργός και ο τούρκος πρόεδρος επιχειρεί να φέρει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε μία κανονικότητα.
Σε δεύτερο πλάνο πέρασαν οι υπουργοί που τον ακολουθούσαν με κάποιους να ξεχωρίζουν και μόνο σαν ονόματα που είναι γνωστά στην Ελλάδα λόγω χαρτοφυλακίου. Οπως ο υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Μπουράκ Ακτσαπάρ, ο υπουργός Αμυνας, Γιασάρ Γκιουλέρ και ο υπουργός Εσωτερικών, Αλί Γερλίκαγια.
Υπήρξαν ωστόσο και μία σειρά «υπηρεσιακών» που ακολούθησαν τον Ερντογάν από την Αγκυρα, ή εργάστηκαν στην πρεσβεία, για να καταστεί εφικτό Μητσοτάκης και Ερντογάν να κάνουν ανακοινώσεις σε ζητήματα που στο παρελθόν αποτελούσαν εστίες κρίσεων και σήμερα έχουν γίνει τα βασικά πεδία οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Οι άνθρωποι που έμειναν στη σκιά και έκαναν τη δύσκολη δουλειά είναι πολλοί, ωστόσο ξεχωρίζουν 11 από αυτούς.
Ο Ατίλα Τόρος, διευθυντής Διαχείρισης Μεταναστευτικού, ο Αρίφ Τσετίν, διοικητής της τουρκικής Χωροφυλακής, ο Αχμέτ Κεντίρ, διοικητής της τουρκικής Ακτοφυλακής, ο Ερόλ Αϊγιλντίζ, γενικός διευθυντής της Αστυνομίας, ο καθηγητής Εργκιούν Γιολτζού, επικεφαλής σύμβουλος του ΥΠΕΣ, ο Σεζέρ Ισίκτας, επικεφαλής Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σχέσεων, ο Ονούρ Κατμερτζί, σύμβουλος και επιτετραμμένος της τουρκικής πρεσβείας στην Αθήνα, οι σύμβουλοι για τη συνεργασία στην ασφάλεια και εσωτερικών υποθέσεων στην τουρκική πρεσβεία, Ουιγκάρ Ελμαστασί και Ταϊφούν Σαργκίν, ήταν στο τραπέζι που συζήτησε το Μεταναστευτικό. Σε αυτούς που είχαν ρόλο στην προετοιμασία αλλά έμειναν στη σκιά της επίσκεψης, ο τούρκος πρέσβης στην Αθήνα, Τσαγατάι Ερτζιγές και ο διευθυντής επικοινωνίας του Ερντογάν, Φαχρετίν Αλτούν. Επισημαίνεται ότι ο τελευταίος υπήρξε στο παρελθόν ο άνθρωπος που συντόνισε την επικοινωνιακή πολιτική απέναντι στην Ελλάδα και σήμερα διαχειρίζεται τη μεταστροφή της εικόνας που είχε δημιουργηθεί.
Το Μεταναστευτικό αποτέλεσε μία από τις σοβαρότερες εστίες κρίσεις, επί του πεδίου στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας το 2020. Η προσφυγική – μεταναστευτική κρίση στον Εβρο ήταν η αρχή σε μία χρονιά που η ένταση μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας χτύπησε «κόκκινο», με το θέμα να φτάνει μέχρι τις Βρυξέλλες και να σημαίνει συναγερμό στα θεσμικά όργανα της ΕΕ αλλά και στα κράτη – μέλη που δεν ήθελαν η κρίση να πάρει διαστάσεις και να «απειλήσει» και άλλους πέραν των ελληνικών συνόρων. Το ζήτημα με δύο πολέμους σε εξέλιξη στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή και δεκάδες εστίες κρίσεων, παραμένει ως «απειλή» για τις χώρες της Ευρώπης, που θέλουν πάση θυσία να αποφύγουν ένα νέο προσφυγικό – μεταναστευτικό κύμα. Και η Τουρκία είναι μία από τις χώρες που μπορεί να δώσει λύσεις.
Ο Ερντογάν ήρθε στην Αθήνα αποφασισμένος να δώσει το Μεταναστευτικό στην Ευρώπη. Η λύση δε στις Βρυξέλλες θα δοθεί από την Αγκυρα μέσω Ελλάδας. Και ο Ερντογάν έχει τους λόγους του για αυτή την επιλογή. Με δεδομένο ότι η Ευρώπη είναι διασπασμένη και δεν μπορεί να βρει διαύλους συνεννόησης, στο συγκεκριμένο ζήτημα, η Αθήνα είναι ο ιδανικός συνομιλητής. Ο Μητσοτάκης για τον Ερντογάν μπορεί να αποτελέσει τον απευθείας δίαυλο προς την ΕΕ, καθώς η Ελλάδα συγκαταλέγεται και στις χώρες πρώτης υποδοχής. Η Ελλάδα άλλωστε ήταν η χώρα μέσω της οποίας ξέσπασε η κρίση του Μεταναστευτικού, όσον αφορά τις ροές από την Τουρκία. Και μία λύση που θα οργανωθεί μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας που πλέον θα συνεργαστούν για την αντιμετώπιση του φαινομένου και όχι για αλληλοκατηγορίες είναι ένας ισχυρός διπλωματικός συμβολισμός.
Το μεγάλο ζήτημα
Το Μεταναστευτικό είναι ένα μεγάλο ζήτημα και για την Τουρκία. Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» η Αγκυρα, όπως ξεκαθάρισε ο Φιντάν στους συνομιλητές του στην Αθήνα, είναι αποφασισμένη να πάψει να είναι χώρα «transit», ενδιάμεσος σταθμός. Και έχει ήδη αρχίσει να λειτουργεί προς αυτή την κατεύθυνση, αφού υπάρχει ήδη εντολή στα τουρκικά αεροδρόμια όποιος θεωρείται ότι μπαίνει στη χώρα για να περάσει στη συνέχεια στην Ευρώπη να υποχρεώνεται σε άμεση επιστροφή, με απαγόρευση εισόδου στην Τουρκία.
Το τραπέζι στο οποίο κάθισαν Γιάννης Οικονόμου, Δημήτρης Καιρίδης, Χρήστος Στυλιανίδης και Αλί Γερλίκαγια, χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα πιο ενδιαφέροντα, σε αυτό το πλαίσιο. Με τον Τόρος να χαρακτηρίζεται ο άνθρωπος – κλειδί στο Μεταναστευτικό, αφού είναι στη θέση αυτή επί σειρά ετών. Γνωστός στους τούρκους υπηρεσιακούς και ο Στυλιανίδης, τόσο από τη θητεία του ως επίτροπος στην ΕΕ, όσο και ως υπουργός Πολιτικής Προστασίας στην Ελλάδα, αφού βρέθηκε στο πεδίο των σεισμών τον Φεβρουάριο και συνεργάστηκε μαζί τους.
