Στην ταινία Minority Report ο Τομ Κρουζ χρησιμοποιεί έναν εξελιγμένο αλγόριθμο προκειμένου να εντοπίζει τους εγκληματίες πριν κάνουν το έγκλημα. Αυτή η συνθήκη έθετε ένα ηθικό και νομικό δίλημμα: πώς μπορείς να συλλάβεις κάποιον για ένα έγκλημα που πρόκειται να κάνει και μάλιστα χωρίς τις απαραίτητες αποδείξεις; Τέλος πάντων, ο Τομ Κρουζ είναι στις ταινίες άνθρωπος της δράσης και δεν διατηρεί αντίστοιχους προβληματισμούς.
Διατηρεί όμως η Ευρωπαϊκή Ενωση. Και στο κανονιστικό πλαίσιο, που θέτει για τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, ορίζει ρητά ότι δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν σε πρακτικές πρόβλεψης εγκληματικών πράξεων. Επίσης απαγορεύει ρητώς τη χρήση τους σε συστήματα κοινωνικής βαθμολόγησης των ανθρώπων, όπως κάνουν στην Κίνα. Αλλωστε μια βόλτα να κάνεις σε ελληνικό χωριό και έχεις στη διάθεσή σου το πρωτότυπο.
Ωστόσο στην περίπτωση του εγκλήματος μπήκε ένας αστερίσκος για την τρομοκρατία. Και τώρα πείτε μου με το χέρι στην καρδιά: πιστεύετε ότι οι ευρωπαϊκές Αρχές ασφαλείας, φανερές ή μυστικές, δεν θα χρησιμοποιήσουν αντίστοιχες εφαρμογές για την πρόληψη εγκληματικών πράξεων; Ναι, θα το πουν «κακόβουλο λογισμικό» όπως χαρακτηρίσαμε και εμείς το Predator. Και θα απαγορεύσουν διά ροπάλου τη χρήση του. Αλλά θα το χρησιμοποιούν.
Κάθε μέρα ο καθένας μας αφήνει ψηφιακά ίχνη. Κάνει αγορές, επισκέπτεται ιστοσελίδες, αλληλεπιδρά στα social media εκφράζοντας, πέρα από τις θέσεις του, τα συναισθήματά του. Είναι τόσο πολλά τα στοιχεία που δημιουργούμε ώστε φτάνουν για να ταΐσουν τον πιο απαιτητικό αλγόριθμο. Ακόμα και σήμερα, αν είσαι ενεργός στα social, ο αλγόριθμος σε ξέρει καλύτερα και από τον εαυτό σου.
Εν προκειμένω, λοιπόν, οι ευρωπαϊκές αξίες είναι ο φερετζές. Διότι αν Ρώσοι, Κινέζοι και, φυσικά, Αμερικανοί δουλεύουν με τέτοια εργαλεία ανάλυσης και παρακολούθησης, η Ευρώπη δεν θα μείνει με σταυρωμένα χέρια. Ούτε θα περιορίσει τους ορίζοντες των δικών της εταιρειών. Το πολύ να δίνει τις δουλειές σε τρίτες χώρες ώστε να μην τραυματίζεται πολύ το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Αφήστε που ακούγεται ελαφρώς κωμικό να απαγορεύεις κάτι που έρχεται, όταν δεν μας λες τι ακριβώς χρησιμοποιείς τώρα.