«Θα περάσει, δεν έχω αμφιβολία, με πολλές φωνές και ουρλιαχτά, αλλά στο τέλος θα περάσει», είχε προβλέψει από νωρίς χθες ο επικεφαλής των αντιπολιτευόμενων Εργατικών στη Βρετανία, ο Κιθ Στάρμερ, αναφερόμενος στη δεύτερη ανάγνωση επί του αμφιλεγόμενου «Νομοσχεδίου για την Ασφάλεια της Ρουάντας», που προαναγγελλόταν ως «η μεγαλύτερη κοινοβουλευτική δοκιμασία» για τον Ρίσι Σούνακ από τις αρχές της πρωθυπουργικής του θητείας, πριν από περίπου 13 μήνες. Ο Στάρμερ δικαιώθηκε.
Το νομοσχέδιο που ανασταίνει το σχέδιο της κυβέρνησης να στέλνονται στη Ρουάντα οι αιτούντες άσυλο οι οποίοι φτάνουν στη Βρετανία με πλοιάρια μέσω Μάγχης πέρασε αργά χθες με 313 ψήφους υπέρ (οι Τόρις διαθέτουν 350 βουλευτές) έναντι 269 ψήφων κατά. Η δεξιότερη πτέρυγα των Συντηρητικών είχε ήδη δηλώσει την πρόθεσή της να απόσχει, διατηρώντας το δικαίωμα να καταψηφίσει το νομοσχέδιο στην τρίτη ανάγνωση, αν δεν τροποποιηθεί με τρόπο που να την ικανοποιεί. Η κεντρώα πτέρυγα, ωστόσο, είχε ξεκαθαρίσει πως θα στηρίξει το νομοσχέδιο μόνο αν δεν σκληρύνει περαιτέρω. Που σημαίνει ότι ο Σούνακ πήρε απλώς χθες μια παράταση. «Το τσίρκο ξανάρχισε στο Ουέστμινστερ», συνόψισε την κατάσταση ο Κιθ Στάρμερ, αναφερόμενος στις διχόνοιες των Τόρις.
Η δέσμευση
Ο Ρίσι Σούνακ έχει δεσμευτεί να πατάξει την παράτυπη μετανάστευση και το σχέδιο της Ρουάντας βρίσκεται στο επίκεντρο της κυβερνητικής στρατηγικής. Ενα πρώτο αεροσκάφος που θα μετέφερε αιτούντες άσυλο στη Ρουάντα έπρεπε κανονικά να απογειωθεί τον Ιούνιο του 2022, η πτήση όμως ακυρώθηκε την τελευταία στιγμή με εντολή δικαστή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Μέσα Νοεμβρίου, το βρετανικό Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε ομόφωνα πως η Ρουάντα δεν είναι ασφαλής χώρα, αφού υπάρχει εκεί «πραγματικός κίνδυνος» επαναπροώθησης των αιτούντων άσυλο προς τις χώρες καταγωγής τους, και πως το σχέδιο παραβιάζει το βρετανικό και το διεθνές δίκαιο.
Νέα διμερής συνθήκη που υπέγραψε η Βρετανία με τη Ρουάντα δεσμεύει την τελευταία να μην επαναπροωθήσει κανέναν από τους αιτούντες άσυλο που θα στείλει εκεί η Βρετανία αλλά να τους χορηγεί είτε καθεστώς πρόσφυγα είτε δικαίωμα μακροχρόνιας παραμονής – η Βρετανία τής έχει ήδη χορηγήσει για τον σκοπό αυτό 240 εκατομμύρια στερλίνες.
«Ασφαλής χώρα»
Παράλληλα, το νομοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση Σούνακ κηρύττει τη Ρουάντα «ασφαλή χώρα», προβλέπει τη μη εφαρμογή στις απελάσεις ορισμένων τμημάτων της βρετανικής νομοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και διαβεβαιώνει πως «οι υπουργοί θα έχουν το δικαίωμα να αποφασίζουν αν θα συμμορφώνονται ή όχι στα μέτρα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».
Δεν μιλάει όμως για απόσυρση του Λονδίνου από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και άλλες διεθνείς συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτός ήταν ο λόγος που παραιτήθηκε την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Μετανάστευσης, Ρόμπερτ Τζένρικ, και που εξεγέρθηκε η δεξιότερη πτέρυγα των Τόρις. Ο Σούνακ επέμενε πως αν δεχόταν τις αξιώσεις της, η Ρουάντα θα αποχωρούσε από το σχέδιο.
Η Ντάουνινγκ Στριτ άφησε ωστόσο χθες να εννοηθεί πως μπορεί να υπάρξουν ορισμένες επιμέρους αλλαγές στη νομοθετική πορεία – κινδυνεύει, πάντως, έτσι, να χάσει τη στήριξη των κεντρώων βουλευτών του κόμματος. Ακόμα και αν ο Σούνακ εξασφαλίσει τις απαραίτητες ψήφους, το νομοσχέδιο μπορεί να κολλήσει κατόπιν στη Βουλή των Λόρδων, και να μην καταστεί νόμος του κράτους πριν από τις εκλογές της επόμενης χρονιάς.
Στο μεταξύ, οι Τόρις υπολείπονται στις δημοσκοπήσεις των Εργατικών κατά 20 μονάδες. Και χθεσινή δημοσκόπηση της Ipsos έδειξε πως μόλις ένα 10% των ψηφοφόρων θεωρεί ότι έχει διαχειριστεί καλά το Μεταναστευτικό.