Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν μπλόκαρε χθες ένα πακέτο βοήθειας 50 δισ. ευρώ της ΕΕ για την Ουκρανία, λίγες ώρες αφότου οι ηγέτες των άλλων 26 κρατών-μελών παρέκαμψαν την αντίθεσή του και συμφώνησαν να ξεκινήσουν συνομιλίες με το Κίεβο για μελλοντική ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Είχαν προηγηθεί θυελλώδεις συζητήσεις και έτσι ο Ορμπαν αποφάσισε την ώρα που οι ηγέτες ψήφιζαν για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία και τη Μολδαβία, να αποχωρήσει χωρίς να ασκήσει βέτο.
Ηταν μια ιδέα, όπως γράφουν οι «Financial Times», του γερμανού καγκελάριου Ολαφ Σολτς, για να βρεθεί λύση στο αδιέξοδο. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ αλλά και πολλοί ηγέτες έκαναν λόγο για «ιστορική απόφαση», που στέλνει σαφές μήνυμα στη Μόσχα.
Μερικές ώρες αργότερα όμως, ο ούγγρος πρωθυπουργός – με ένα φιλικό νεύμα προς τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, του οποίου είναι ο μόνος σύμμαχος στην ΕΕ – αρνήθηκε να δώσει το πράσινο φως για τη χρηματοδότηση που θα βοηθήσει την κυβέρνηση του Κιέβου τα επόμενα χρόνια.
Τα ξημερώματα ο Ορμπαν έγραψε στην πλατφόρμα Χ «Σύνοψη της νυχτερινής βάρδιας: βέτο για τα επιπλέον χρήματα στην Ουκρανία». Δεν απέκλεισε όμως να αλλάξει στάση στο μέλλον, προσθέτοντας: «Θα επανέλθουμε στο θέμα το επόμενο έτος στο #EUCO μετά από κατάλληλη προετοιμασία».
Αυτό τόνισαν και οι άλλοι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ότι δηλαδή θα επιστρέψουν στη συζήτηση στις αρχές του επόμενου έτους προκειμένου να προσπαθήσουν να καταλήξουν σε μια συμφωνία για την οικονομική υποστήριξη που έχει μεγάλη ανάγκη το Κίεβο, ιδιαίτερα καθώς οι Ρεπουμπλικανοί στις ΗΠΑ μπλοκάρουν τα πακέτα βοήθειας προς την Ουκρανία, λόγω της κόντρα τους με τον πρόεδρο Μπάιντεν.
«Συμφωνούμε με 26 χώρες. Δεν υπάρχει συμφωνία από την Ουγγαρία αυτή τη στιγμή, αλλά είμαι πολύ σίγουρος για το επόμενο έτος», δήλωσε ο ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε.
Οι επικριτές κατηγόρησαν τον ούγγρο ηγέτη ότι κρατά όμηρο την επιβίωση του Κιέβου σε μια προσπάθεια να αναγκάσει τις Βρυξέλλες να απελευθερώσουν δισεκατομμύρια ευρώ από τα Ταμεία Συνοχής και Ανάκαμψης της ΕΕ που προορίζονταν για τη Βουδαπέστη και έχουν παγώσει λόγω μη σεβασμού κανόνων του κράτους δικαίου.
Σε αυτό που ορισμένοι θεώρησαν ως παραχώρηση της τελευταίας στιγμής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησε την Τετάρτη να ξεμπλοκάρει 10 δισεκατομμύρια ευρώ από αυτά τα κεφάλαια. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που κάνουν λόγο για εκβιασμούς του Ορμπαν, τους οποίους φαίνεται ότι σκοπεύει να συνεχίσει προκειμένου να πάρει όλο το ποσό, δηλαδή περίπου άλλα 21 δισ.
«Αν δεν θέλουμε η Ουκρανία να είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τότε το ουγγρικό Κοινοβούλιο θα το καταψηφίσει», είπε σε συνέντευξή του χθες.
«Και μέχρι να φτάσει το θέμα στα εθνικά Κοινοβούλια, είναι μια πολύ, πολύ μακρά διαδικασία. Υπάρχουν περίπου 75 περιπτώσεις που η ουγγρική κυβέρνηση μπορεί να τη σταματήσει».
Οι ελληνικές προτάσεις. Στο επόμενο ραντεβού κορυφής, πιθανότατα στο τέλος Ιανουαρίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προτάξει τους δύο τομείς προτεραιότητας της Αθήνας σχετικά με τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Η ελληνική πλευρά κρίνει ως ισορροπημένη την επικαιροποιημένη πρόταση για την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, που προβλέπει ενίσχυση των ταμείων για τη μετανάστευση κατά 2 δισ. ευρώ και του αποθεματικού αλληλεγγύης κατά 1,5 δισ.
Οπως μετέφερε ο Μητσοτάκης στους ομολόγους του, για την Ελλάδα, που είναι χώρα πρώτης γραμμής και εξωτερικό σύνορο της ΕΕ, οι πόροι που προστίθενται για τη μετανάστευση είναι το ελάχιστο που μπορεί να αποδεχθεί.
Ο έλληνας πρωθυπουργός είχε βγει μπροστά τον περασμένο Σεπτέμβριο και Οκτώβριο για τη διεκδίκηση περισσότερου χρήματος και στο ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης, ενώ ζητείται επιπλέον εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από το έλλειμμα.
Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, καταγράφεται ικανοποίηση, καθώς έπρεπε, κατά τον Μητσοτάκη, να σταλεί «ξεκάθαρο μήνυμα» ότι το μέλλον της «είναι εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας».
Για τα Δυτικά Βαλκάνια οι Ευρωπαίοι ζητούν επιτάχυνση της διαδικασίας. Εξελίξεις αναμένονται σύντομα σε ό,τι αφορά την Αλβανία.