Την πρώτη φορά που επί διακυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη επιβλήθηκε επισήμως κομματική πειθαρχία στους βουλευτές της ΝΔ υπήρξε ο πρώτος τριγμός στο οικοδόμημα της κυβερνώσας παράταξης. Ούτε οι πέντε απουσίες ούτε το ένα «παρών» της χθεσινής ονομαστικής ψηφοφορίας στην τροπολογία για τους μετανάστες-εργάτες αφορούσαν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 158. Την αφορούσε ωστόσο το ένα από τα συνολικά 32 «όχι», τα οποία προήλθαν κατά τα άλλα από το δεξιότερο/ακροδεξιό φάσμα (Ελληνική Λύση, Σπαρτιάτες, Νίκη), καθώς ο Αντώνης Σαμαράς δεν πρόκρινε την αποχή αλλά καταψήφισε, όπως προεξοφλούσαν πρόσωπα που συνομίλησαν μαζί του τα τελευταία 24ωρα.
Με τον τρόπο αυτόν ο πρώην πρωθυπουργός, εξαιρούμενος από τον «κανόνα» της πειθαρχίας, κλιμάκωσε την αντίδραση και επισφράγισε την ευθεία αμφισβήτησή του στην κυβερνητική πρωτοβουλία, ολοκληρώνοντας το προηγούμενο διπλό «χτύπημα» προς το Μαξίμου – αρχικά τη δήλωση με την οποία ζητούσε απόσυρση της «λανθασμένης» τροπολογίας και έπειτα την καθαρή βολή από συνεργάτες του για κυβερνητική ανακολουθία λόγου και πράξεων. Επρόκειτο για την πιο ηχηρή διαφοροποίηση του μεσσήνιου πολιτικού από επιλογές του Μητσοτάκη, έπειτα από τις προσφάτως διατυπωμένες αντιθέσεις του για τον διάλογο με την Τουρκία και για τον γάμο και την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών.
«Ο,τι είχα χρέος να πω, το είπα. Και όποιος θέλει να καταλάβει κατάλαβε» είπε ο ίδιος σε δημοσιογράφους έξω από την αίθουσα της Ολομέλειας και, ερωτηθείς εάν αναμένεται νέο «όχι», θύμισε ότι έχει ταχθεί κατά του νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια, που η κυβέρνηση τοποθετεί εντός της τετραετίας, αν όχι εντός του 2024, κατά τις πληροφορίες.
Βουλευτές στο μικροσκόπιο
Μπορεί η επιβολή κομματικής πειθαρχίας να απέδωσε για το Μαξίμου, δεδομένου ότι απέτρεψε οποιονδήποτε άλλον εκ των διαφωνούντων, επιφυλακτικών ή αιφνιδιασμένων της Κοινοβουλευτικής Ομάδας να στοιχιστεί με το «όχι» του Σαμαρά στην ψηφοφορία και μπορεί να επιδιώκεται αποδραματοποίηση του κλίματος, ωστόσο όλα μπαίνουν στο μικροσκόπιο. Οσο κι αν από τα «κεντρικά» γυρνούν αλλού τη δημόσια συζήτηση (αυτό θα κάνει και προσωπικά ο Μητσοτάκης σήμερα αξιοποιώντας τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου), δεν προσπερνούν τις εσωκομματικές αναταράξεις. Και όσο κι αν επιδιώκεται να υποβαθμιστεί το ερώτημα αν απειλείται ζήτημα γαλάζιας συνοχής, κυβερνητικοί και βουλευτές επεξεργάζονται το ξαφνικό… βραχυκύκλωμα στη ΝΔ.
Υπάρχουν άλλωστε δύο διαπιστώσεις. Η πρώτη είναι ότι διαμορφώθηκε μια άτυπη ομάδα βουλευτών που βγήκαν ανοικτά υπέρ των αντιρρήσεων Σαμαρά, παρότι υπέκυψαν στην κομματική γραμμή (και μπροστά στις «αυτονόητες επιπτώσεις» από τυχόν παραβίασή της). Μαζί με τους έξι – δημοσίως – διαφωνούντες υπάρχουν και άλλοι βουλευτές που στις ιδιωτικές συνομιλίες τους εκφράζουν προβληματισμό για το «μήνυμα» της επίμαχης ρύθμισης. Η δεύτερη διαπίστωση αφορά το γεγονός ότι η στάση του πρώην πρωθυπουργού στο θέμα ερμηνεύτηκε ως «μετωπική» αντίδραση, δίνοντας την εικόνα ότι χαράσσει γραμμή εσωκομματικής αντιπολίτευσης.
Παρασκήνιο στη Βουλή
Πάντως συνομιλητές του δεν εξεπλάγησαν από τον τρόπο με τον οποίο κινήθηκε, εκτιμώντας ότι «δεν θα κρυβόταν» από τις «καθαρές θέσεις» του. Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», υπήρξαν και χθες (όπως και την ημέρα ψήφισης του Προϋπολογισμού) βουλευτές που πέρασαν από το γραφείο του Σαμαρά στο ισόγειο της Βουλής για σύντομη συζήτηση. Ανάμεσά τους ήταν χθες στελέχη που τοποθετήθηκαν δημοσίως για το Μεταναστευτικό είτε με αιχμές είτε με «πυρά», όπως ο Θάνος Πλεύρης, ο Μίλτος Χρυσομάλλης, ο Ανδρέας Κατσανιώτης, ο Κώστας Καραγκούνης και άλλοι που δεν εξέφρασαν επιφυλάξεις, όπως ο Τάσος Δημοσχάκης. Πηγές με γνώση του παρασκηνίου όμως εκτιμούν με ασφάλεια ότι ο Σαμαράς δεν δίνει (οποιαδήποτε) «γραμμή».
Η κυβέρνηση ωστόσο εξετάζει αν και τι «βάθος» μπορεί να υπάρχει από το περιβάλλον εσωκομματικής έντασης, καθώς μοιραία δίνουν ευρύτερα πολιτικές διαστάσεις οι εξελίξεις στο πενθήμερο από την κατάθεση μέχρι την ψήφιση της τροπολογίας. Κυβερνητικοί παράγοντες παραδέχονται εκ των υστέρων ότι θα έπρεπε να υπάρχει πληρέστερη ζύμωση με την Κοινοβουλευτική Ομάδα για το έτσι κι αλλιώς «δύσκολο» κεφάλαιο του Μεταναστευτικού, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν μικρή η ενόχληση στο Μαξίμου. Και αυτό επειδή θεωρήθηκε ότι ο Σαμαράς σήκωσε πολύ ψηλά τους τόνους ενώ δεν πείστηκε ούτε από διευκρινίσεις προς καθησυχασμό των ανησυχιών στην παραδοσιακή βάση της ΝΔ.
Με λίγα λόγια, το θέμα θεωρείται «λήξαν» για το Μαξίμου αλλά πρόσωπα του περιβάλλοντος Μητσοτάκης εκτίμησαν ως υπέρμετρη την αντίδραση Σαμαρά, όπως και όσων βουλευτών επιμένουν σε επιφυλάξεις, με αποτέλεσμα να συντηρείται δημοσίως σκηνικό αντιπαράθεσης. Πλεύρης, Καραγκούνης και Κατσανιώτης τοποθετήθηκαν αρνητικά μέσα από συνεντεύξεις τους για την ουσία της τροπολογίας, ενώ το ίδιο έκαναν ο Χαράλαμπος Αθανασίου, ο Στράτος Σιμόπουλος και ο Χρυσομάλλης από την Ολομέλεια της Βουλής. Αλλη μία διάσταση για το κλίμα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα έδωσαν όμως και τα «καρφιά» του Νικήτα Κακλαμάνη, όχι για τον σκοπό ή την αποτελεσματικότητα της τροπολογίας, αλλά για τον χειρισμό του θέματος από «υπουργούς και συμβούλους» του Μητσοτάκη.
