Η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέτυχαν σημαντική πρόοδο στη μεταρρύθμιση για τη βελτίωση του συστήματος μετανάστευσης και ασύλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατείνονται οι επικεφαλής της ΕΕ, μετά από την επίτευξη μιας συμφωνίας που σκληραίνει τη στάση των κρατών-μελών στο μεταναστευτικό ζήτημα.
Προοδευτικές δυνάμεις της πολιτικής, αλληλέγγυοι, ακτιβιστές κι εργαζόμενοι στον συγκεκριμένο τομέα ανησυχούν γι’ αυτήν την εξέλιξη και κάνουν λόγο για μια συμφωνία που ικανοποιεί τα αιτήματα της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς.
Πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις που δρουν στο πεδίο του Μεταναστευτικού, όπως η Διεθνής Αμνηστία, η Oxfam, η Caritas και η Save the Children επικρίνει την εν λόγω μεταρρύθμιση, λέγοντας ότι θα δημιουργήσει ένα «σκληρό σύστημα» που εκτός των άλλων θα είναι ανεφάρμοστο.
«Καμία ζωή δεν θα σωθεί με τη σημερινή απόφαση. Αυτή η συμφωνία είναι μια ιστορική αποτυχία και μια υπόκλιση στα δεξιά κόμματα της Ευρώπης», σημειώνει η φιλανθρωπική οργάνωση Sea-Watch, με τη δήλωσή της να υποστηρίζεται από περισσότερες από δώδεκα μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Η συμφωνία για μετανάστευση περιέχει αυστηρότερους κανόνες που επιτρέπουν την ταχύτερη απέλαση και έχει προκαλέσει αυστηρότατη κριτική από αριστερούς πολιτικούς, νομικούς και ομάδες που τάσσονται υπέρ της μετανάστευσης.
«Καμία ζωή δεν θα σωθεί με τη σημερινή απόφαση», τονίζει η φιλανθρωπική οργάνωση Sea-Watch
Νew Υork Τimes: «Για να κατευναστεί η Ακροδεξιά»
Σε δημοσίευμά τους, οι Νew Υork Τimes τονίζουν μεταξύ άλλων ότι «η συμφωνία έχει ως στόχο να μειώσει τις πιέσεις που ασκεί η Ακροδεξιά εν μέσω αυξανόμενου αντιμεταναστευτικού αισθήματος στην Ευρώπη – και όχι μόνον.
Οι ευρωπαϊκές χώρες υπέγραψαν μια συμφωνία την Τετάρτη, προκειμένου ν’ αναθεωρήσουν το κοινό τους σύστημα μετανάστευσης, μια συμφωνία που ολοκληρώθηκε μετά από χρόνια και στοχεύει στην άμβλυνση της αυξανόμενη πίεσης από τα ανερχόμενα ακροδεξιά πολιτικά κόμματα σε όλη την ήπειρο».
«Για τις ψήφους η συμφωνία»
«Το σχέδιο, που ονομάζεται Σύμφωνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μετανάστευση και το άσυλο, χρειάστηκε τρία χρόνια διαπραγματεύσεων κι επιτεύχθηκε επειδή τελικά προέκυψε ένα συνονθύλευμα συμβιβασμών.
Με το αντιμεταναστευτικό αίσθημα να διογκώνεται και να οδηγεί μια στροφή προς τα δεξιά στην Ευρώπη, αλλά και πέρα από αυτήν, οι διαπραγματευτές δέχονταν πίεση να οριστικοποιήσουν τη συμφωνία πριν από τις εκλογές αυτού του καλοκαιριού στα 27 κράτη-μέλη», επισημαίνουν.
Διευκολύνει την απέλαση
«Η συμφωνία στοχεύει στη διευκόλυνση της απέλασης των αιτούντων άσυλο που δεν καταφέρνουν να το λάβουν, καθώς και να περιορίσει την είσοδο των μεταναστών στην ΕΕ.
Επιδιώκει επίσης να δώσει στις κυβερνήσεις μεγαλύτερη αίσθηση ελέγχου στα σύνορά τους, ενώ παράλληλα ενισχύει τον ρόλο της ΕΕ στη διαχείριση της μετανάστευσης – αντιμετωπίζοντάς την ως ευρωπαϊκό ζήτημα και όχι μόνον ως εθνικό», υπογραμμίζουν.
Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό, μεταξύ άλλων, τα άτομα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να εισέλθουν στην ΕΕ θα υπόκεινται σε διαδικασία προκαταρκτικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένης της ταυτοποίησης, συλλογής βιομετρικών δεδομένων, ελέγχων υγείας και ασφάλειας, για έως και επτά ημέρες.
Οι ειδικές ανάγκες των παιδιών θα λαμβάνονται υπ’ όψιν και κάθε κράτος-μέλος θα έχει έναν ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης για να διασφαλίζει τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Χατίρια στους συντηρητικούς
Για να καταλήξουν σε συμφωνία, οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έπρεπε να δώσουν έδαφος στα αιτήματα των κρατών-μελών να κάνουν το καθεστώς πιο περιοριστικό. Ορισμένες από τις τεχνικές λεπτομέρειες της συμβιβαστικής συμφωνίας θα πρέπει ακόμα να διευθετηθούν, γράφουν οι Financial Times.
«Η επίτευξη συμβιβασμού, η επίτευξη συμφωνίας, σημαίνει επίσης παραίτηση από ορισμένα σημεία», δήλωσε η Φαμπιέν Κέλερ, η βουλευτής που ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων για τις εναρμονισμένες διαδικασίες ασύλου.
Αντιδράσεις
Ενώ η συμφωνία χαρακτηρίζεται ως ιστορική από αρκετούς συντηρητικούς πολιτικούς και νομικούς, οι πολιτικοί και νομικοί με αριστερό προσανατολισμό είναι κάθε άλλο παρά θετικοί απέναντι στην εν λόγω μεταρρύθμιση, γράφει η Deutsche Welle.
«Οι διαπραγματευτές συμφώνησαν να υπονομεύσουν το δικαίωμα αίτησης ασύλου», δήλωσε ο Γερμανός βουλευτής της ΕΕ Ντάμιαν Μποσελάγκερ, μέλος των Ευρωπαίων Πρασίνων.
«Αυτό το νέο σύστημα θα διασφαλίσει ότι θα έχουμε στρατόπεδα φυλακών στα σύνορά μας και δεν θα έπρεπε ποτέ να γίνει αποδεκτό», συμπλήρωσε ο Μποσελάγκερ.
Στην Ελλάδα, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δήλωσε αντίθετο με μέτρα που προβλέπονται στη συμφωνία. Η ευρωπαϊκή ηγεσία αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά κατώτερη των περιστάσεων, καθώς με τη νέα Συμφωνία Μετανάστευσης και Ασύλου, στην οποία συναινεί ο κ. Μητσοτάκης, αποτυγχάνει να εξασφαλίσει πραγΗευρωπαϊκή ηγεσία αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά κατώτερη των περιστάσεων, καθώς με τη νέα Συμφωνία Μετανάστευσης και Ασύλου, στην οποία συναινεί ο κ. Μητσοτάκης, αποτυγχάνει να εξασφαλίσει πραγματική αλληλεγγύη και προστασία των χωρών πρώτης υποδοχής, ιδίως σε περιόδους κρίσης, ενώ ταυτόχρονα αποδυναμώνει το δικαίωμα στο άσυλο», τονίζει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Η αξιωματική αντιπολίτευση αναφέρει ότι «πλέον τα κράτη-μέλη θα μπορούν να πληρώνουν για να μην αναλαμβάνουν στις επικράτειές τους την ευθύνη που τους αναλογεί στο μεταναστευτικό – προσφυγικό ζήτημα». «Δηλαδή», σημειώνει, «θα γίνονται χορηγοί των χωρών πρώτης υποδοχής, που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ – όπως είναι η Ελλάδα – για να κρατάνε εκείνες τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο».
Τι αλλάζει
Ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει επιπλέον ότι «παράλληλα, περιορίστηκε σημαντικά και η διαδικασία χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας prima facie, καθώς επανήλθε η έννοια της «ανωτέρας βίας», που δίνει την δυνατότητα παρέκκλισης στα κράτη μέλη χωρίς κανέναν έλεγχο, αφήνοντας περιθώρια για μεγάλες καταχρήσεις».
Ακόμη αναφέρει ότι «δεν εξασφαλίστηκε ένα ισχυρός ευρωπαϊκός μηχανισμός επιστροφών για όσους δεν δικαιούνται άσυλο. Ούτε υπήρξε οποιαδήποτε πρόβλεψη να στηριχθούν νόμιμες και ασφαλείς οδοί μετανάστευσης, όπως προβλέπει το Σύμφωνο Μετανάστευσης του ΟΗΕ που υπεγράφη στο Μαρακές, για να μην επαναληφθούν τραγωδίες, όπως της Λαμπεντούζα και της Πύλου».
Ο ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει την «κάθετη αντίθεσή» του «στην συναίνεση της Κυβέρνησης σε αυτήν την συμφωνία» και τονίζει ότι «θα συνεχίζει να αγωνίζεται για μια ευρωπαϊκή πολιτική, που θα κατανέμει με δίκαιο και αλληλέγγυο τρόπο μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ τις ευθύνες διαχείρισης του μεταναστευτικού – προσφυγικού ζητήματος, σε συνεργασία με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης και με σεβασμό στο διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο».
Σε αυτό το πλαίσιο αναφέρει ότι «αρνούμαστε κατηγορηματικά να επικυρώσουμε τον ρόλο που πρωτοβούλως πια η Ελλάδα αποδέχεται, του φύλακα που αναλαμβάνει όλες τις ευθύνες – νομικές, επιχειρησιακές, φιλοξενίας – των υπόλοιπων κρατών-μελών, με σοβαρότατες συνέπειες για τα συμφέροντα και τις αξίες της χώρας».
