Την ώρα που στη Βουλή συνεχιζόταν η τροπολογία για το Ασφαλιστικό και η σύγκρουση του Αδωνη Γεωργιάδη με τον Κυριάκο Βελόπουλο είχε ανάψει για την τροπολογία που αφορούσε τους παράτυπους μετανάστες, ένα «πράσινο» φαινόμενο παρατηρήθηκε στην Ολομέλεια: ενώ οι δύο πολιτικοί επί της ουσίας διεκδικούσαν να κερδίσουν ή να διατηρήσουν ένα κομμάτι δεξιών ψηφοφόρων, στα λόγια μετρούσαν την πασοκική τους τριβή.
Ως πασόκο του Ανδρέα Παπανδρέου και του πατριωτικού κόμματος κατηγόρησε ο υπουργός Εργασίας τον πρόεδρο της Ελληνικής Λύσης, ως κυβερνητικό συνδαιτημόνα «σημιτικών» τον χαρακτήρισε ο Βελόπουλος. Αν ακόμα και για τις αντιδράσεις σε μια τέτοια τροπολογία γίνεται επίκληση στο «παλιό ΠΑΣΟΚ, το ορθόδοξο» μήπως τελικά όλοι είναι, με κάποιον τρόπο, ΠΑΣΟΚ;
Το φαινόμενο παρατηρήθηκε και τα προηγούμενα χρόνια, όταν το κόμμα βρισκόταν σε μονοψήφια ποσοστά, κυρίως επειδή μερικά από τα πιο γνωστά στελέχη του είχαν διαχυθεί στα αριστερά και τα δεξιά του.
Υπό μια έννοια, είναι λογικό: όταν ένα κόμμα σε κομβικά σημεία της Μεταπολίτευσης προωθεί δομικές αλλαγές για την πορεία μιας χώρας, τα σημεία αναφοράς επιτρέπουν ταυτίσεις με ευρύτερο φάσμα ψηφοφόρων, που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο κάποτε βρέθηκε στο πράσινο στρατόπεδο. Οπως και τη μνημονιακή περίοδο έτσι και τώρα η συζήτηση για το ΠΑΣΟΚ αφορά κυρίως δύο περιόδους – την περίοδο του Ανδρέα Παπανδρέου και αυτήν του Κώστα Σημίτη.
Για τα επόμενα του ΠΑΣΟΚ όχι μόνο κανείς δεν διεκδικεί την πολιτική συνέχεια. Αντιθέτως, όλοι διαχωρίζουν σαφώς τη θέση τους: κανείς δεν θέλει στην πλάτη του τις μνημονιακές επιλογές στις αρχές της περασμένης δεκαετίας.
Αυτό έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό, σηκώνοντας το γάντι στον Νίκο Ανδρουλάκη και στην επίθεση που έκανε στις γαλάζιες επιλογές πίσω από τη χρεοκοπία της χώρας, χρησιμοποιώντας το και ως διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα δύο κόμματα.
Δεδομένο που καθόλου δεν ενοχλεί τη Χαριλάου Τρικούπη, που βγάζει από πάνω της την κατηγορία του «ακολουθήματος» είτε της ΝΔ είτε του ΣΥΡΙΖΑ.
Απαντώντας στον Μητσοτάκη, τα πασοκικά στελέχη έκαναν λόγο για «παραχάραξη της Ιστορίας», επισημαίνοντας τις ευθύνες των κυβερνήσεων Καραμανλή για την κρίση χρέους που αναγκάστηκε να διαχειριστεί η τελευταία κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ. Σημειώνοντας, παράλληλα, την παρουσία στα κυβερνητικά έδρανα προσώπων που βρίσκονταν στις κρατικές δομές και στο υπουργικό συμβούλιο επί Γιώργου Παπανδρέου.
Η βασική διαφορά
Αυτή είναι η βασική διαφορά των ΠΑΣΟΚ εντός ΠΑΣΟΚ και των ΠΑΣΟΚ εκτός του κόμματος – η συνεπής παρουσία στο ίδιο κομματικό πλαίσιο λειτουργεί συσπειρωτικά για όσους νεότερους έμειναν στον χώρο και στα δύσκολα χρόνια, διευκολύνει τον Ανδρουλάκη να μιλάει για ιστορική δικαίωση, παρά τα λάθη που κατά καιρούς έγιναν.
Και έχει σημασία τώρα, γιατί το ΠΑΣΟΚ χρησιμοποιήθηκε ως φυτώριο και πλέον αναδεικνύει στελέχη που μένουν σε αυτό – η κατοχύρωση του διψήφιου ποσοστού, καθώς και η δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις κάνουν τον στόχο της ολικής επαναφοράς να μοιάζει πιο κοντινός από ποτέ.
Μόνο αν ο παραδοσιακός μεταπολιτευτικός δικομματισμός επανέλθει σε γνώριμα επίπεδα, υπάρχει πιθανότητα οι αναφορές «εκτός» να κοπάσουν. Ως τότε, όλοι θα συνεχίσουν να είναι ΠΑΣΟΚ – γιατί, εκτός από την πολιτική του παρουσία, η επιβίωσή του βασίστηκε και στο αποτύπωμα ενός αναγνωρίσιμου brand. Και ήρθε με κόστος.