Ολα ξεκίνησαν ένα αυγουστιάτικο βράδυ του 2020 από μια πυρκαγιά στην κουζίνα ενός διαμερίσματος, στον πρώτο όροφο ενός κτιρίου στις Βρυξέλλες. Οι αστυνομικοί που έσπευσαν επί τόπου διαπίστωσαν γρήγορα πως δεν είχε τραυματιστεί κανείς. Παρατήρησαν επίσης πως το διαμέρισμα, που είχε νοικιαστεί στο όνομα μιας κολομβιανής υπηκόου, ήταν υπερβολικά σπαρτιάτικο. Στην πραγματικότητα, έμοιαζε περισσότερο με χημικό εργαστήριο: στην κουζίνα, τρεις φούρνοι μικροκυμάτων είχαν παραμείνει άθικτοι παρά την πυρκαγιά· στο πάτωμα, εκεί όπου είχε ξεκινήσει η φωτιά, υπήρχαν δοχεία γεμάτα διαλύτες.
Στο μεταξύ, οι τέσσερις επιζώντες, που είχαν βρει καταφύγιο στον επάνω όροφο, δεν έμοιαζαν καθόλου ανακουφισμένοι. Σύντομα, οι αστυνομικοί παρατήρησαν πως τα δάχτυλα του ενός, ενός 50χρονου άνδρα αλβανικής καταγωγής, ήταν καλυμμένα με μία λευκή κολλώδη σκόνη. Και δεν έμοιαζε σε τίποτα με ζαχαροπλάστη.
Δύο ζευγάρια
Οι αρχές κατέσχεσαν εκείνο το βράδυ 12 κιλά κοκαΐνης «εξαιρετικής καθαρότητας». Διαπίστωσαν πως οι ένοικοι του διαμερίσματος-παράνομου εργαστηρίου παρασκευής κοκαΐνης ήταν δύο ζευγάρια, όπως επίσης ότι οι δύο άνδρες, αμφότεροι αλβανικής καταγωγής, «είχαν παντρευτεί εσκεμμένα Κολομβιανές ώστε να ενισχύσουν τη θέση τους στο εμπόριο ναρκωτικών ουσιών και να συνδεθούν έτσι με τη χώρα παραγωγό της κοκαΐνης, την Κολομβία».
Η έρευνα που ξεκίνησε διήρκεσε δύο ολόκληρα χρόνια, οδηγώντας τους αστυνομικούς στα ίχνη ναρκεμπόρων που είχαν άμεση σχέση με τη Λατινική Αμερική, αλλά επιχειρούσαν επίσης στο Μαρόκο, την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Σουηδία…
Συνολικά 125 άνθρωποι, 15 διαφορετικών εθνικοτήτων, δικάζονται από τη Δευτέρα στο δικαστήριο-μπούνκερ Justitia που έχει εγκατασταθεί στο πρώην αρχηγείο του ΝΑΤΟ, στην περιφέρεια των Βρυξελλών – το Βέλγιο, η έδρα των περισσότερων ευρωπαϊκών θεσμών, έχει γίνει ένας σημαντικός κόμβος για το εμπόριο ναρκωτικών στην Ευρώπη.
Κατηγορούνται για εμπόριο ναρκωτικών και όπλων, εκβιασμούς, βασανιστήρια και απόπειρες δολοφονιών. Ανάμεσά τους είναι και μεγάλα αλλά και μικρά ψάρια, «μπράβοι, υπεύθυνοι υλικοτεχνικής υποστήριξης, άτομα που παραλάμβαναν τα φορτία, άλλοι που μίσθωσαν τις υπηρεσίες τους κάποια δεδομένη στιγμή, άλλοι που πρότειναν κάποιον εκτελεστή ή μια συμμορία με σκοπό τον εκφοβισμό κάποιου».
Είναι μία από τις μεγαλύτερες δίκες που έχουν γίνει ποτέ στο Βέλγιο, όχι μόνο λόγω της κλίμακάς της αλλά και επειδή θα δοκιμάσει τις τολμηρές μεθόδους των ερευνητών, το χακάρισμα υπηρεσιών κρυπτογραφημένης επικοινωνίας και την ακόλουθη απόσπαση τεράστιων όγκων δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν ως αποδεικτικά στοιχεία για την απαγγελία κατηγοριών σε δίκτυα εμπορίας ναρκωτικών με πλοκάμια σε όλη την Ευρώπη.
Οι κρυπτογραφημένες εφαρμογές
Τον Ιούνιο του 2021 γάλλοι αστυνομικοί κατάφεραν να «σπάσουν» δύο κρυπτογραφημένες εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων, την EncroChat και τη Sky ECC, που θεωρούνταν για καιρό απαραβίαστες. Επεσαν έτσι πάνω σε ένα χρυσωρυχείο πληροφοριών, τις οποίες μοιράστηκαν κατόπιν με τους βέλγους ομολόγους τους. Πολλές υποθέσεις κατέγραψαν τότε τεράστια πρόοδο – σύμφωνα με τη Europol, χάρη στο υλικό αυτό έχουν γίνει στην Ευρώπη και τον κόσμο περισσότερες από 6.500 συλλήψεις.
Μία από αυτές τις υποθέσεις είναι που εκδικάζεται επί του παρόντος στις Βρυξέλλες, με τρεις ακροάσεις εβδομαδιαίως. Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον πέντε μήνες για να ολοκληρωθεί η δίκη, το υλικό που πρέπει να εξεταστεί άλλωστε γεμίζει 328 κιβώτια, είναι περισσότερες από 1,5 εκατομμύριο σελίδες.
Θεωρείται βέβαιο πως οι συνήγοροι των κατηγορούμενων θα προσπαθήσουν να πείσουν τους δικαστές ότι το υλικό που προέκυψε από το χακάρισμα των δύο κρυπτογραφημένων εφαρμογών αποκτήθηκε παράνομα και δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό.
Σε μία αντίστοιχη υπόθεση, ολλανδικό δικαστήριο αναγνώρισε μια «πιθανή σοβαρή παραβίαση της ιδιωτικότητας», προσθέτοντας όμως ότι τα δεδομένα προέρχονταν από μια ομάδα χρηστών για τους οποίους υπήρχαν υποψίες ότι ήταν «συμμετέχοντες στο οργανωμένο έγκλημα», άρα η παραβίαση της ιδιωτικότητας ήταν νομικά δικαιολογημένη. Αντίστοιχες αποφάσεις έλαβαν και άλλα δικαστήρια, στη Νορβηγία και στη Γερμανία – η προσφυγή δύο βρετανών κρατουμένων στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναμένεται να διευθετήσει οριστικά τη διαμάχη.
