Παραδοσιακά τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά είναι οι γιορτές που ενώνουν την ανθρωπότητα. Όμως στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα πράγματα φέτος είναι αρκετά διαφορετικά. Τα κράτη μέλη βρίσκονται μπροστά από πολύ σημαντικές αποφάσεις, τόσο στο οικονομικό, όσο και στο πολιτικό επίπεδο. Αποφάσεις που πολλές φορές δεν αντικατοπτρίζουν την ευρωπαϊκή ενότητα.
Για παράδειγμα μία απόφαση που πρόσφατα δημιούργησε προβλήματα μεταξύ των μελών ήταν η έναρξη της ενταξιακής διαδικασίας της Ουκρανίας. Για να ολοκληρωθεί, χρειάστηκε η απομάκρυνση του Βίκτορ Όρμπαν από την αίθουσα της πρόσφατης συνόδου κορυφής, προκειμένου τα υπόλοιπα κράτη μέλη να αποφασίσουν την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την Ουκρανία, πράγμα στο οποίο ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας είχε θέσει βέτο.
Οι προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ένα θέμα που το κάθε έθνος το χειρίζεται διαφορετικά, το μεταναστευτικό, όπου μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων κατέληξαν σε μία ιστορική συμφωνία που ανανεώνει τα εργαλεία αντιμετώπισης του και τέλος ο πόλεμος του Ισραήλ με την Χαμάς στη Γάζα, όπου δεν υπάρχει κοινή προσέγγιση από τις 27 χώρες – μέλη της Ε.Ε.
Τα σαράντα κύματα της υποστήριξης των Ουκρανών
Τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και οι ΗΠΑ έχουν πει πολλές φορές ότι υποστηρίζουν την Ουκρανία. Μάλιστα, κάποια ευρωπαϊκά κράτη μέλη έχουν στείλει και άρματα μάχης προκειμένου να ενισχύσουν την χώρα στην μάχη της κόντρα στη Ρωσία.
Όμως αυτή την περίοδο αντιμετωπίζει προβλήματα με την χρηματοδότηση και από τις δύο πλευρές. Από την μία πλευρά, ο Μπάιντεν δεν κατάφερε να περάσει το πακέτο στρατιωτικής βοήθειας πριν την λήξη του έτους και από την άλλη ο Όρμπαν επέβαλλε βέτο στην έγκριση του νέου προϋπολογισμού, «παγώνοντας» το πακέτο 50 δις που θα λάμβανε το Κίεβο.
Πέραν τούτων, οι Ευρωπαίοι ηγέτες άναψαν το πράσινο φως για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ουκρανίας. Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να ξεκινήσουν τον Μάρτιο, όταν θα ολοκληρωθεί η έκθεση της Κομισιον με τις απαιτούμενες αλλαγές, στις οποίες πρέπει να προχωρήσει το Κίεβο.
Η απόφαση ελήφθη από τους ηγέτες των 26 κρατών μελών με τον Ούγγρο πρωθυπουργό να αποχωρεί από την αίθουσα, πράγμα το οποίο είχε αποφασιστεί νωρίτερα και η πρωτοβουλία άνηκε στον καγκελάριο της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς.
Στην ουσία, ο καγκελάριος είπε στον Ούγγρο πρωθυπουργό, ότι αφού δεν συμφωνεί μπορεί να αποχωρήσει ώστε οι υπόλοιποι ηγέτες να αποφασίσουν ομόφωνα για την διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πλήθος προβλημάτων στο πεδίο της μετανάστευσης
Το μεταναστευτικό αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα πεδία διχογνωμίας στην ΕΕ. Παρόλα αυτά, μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις και ολονύχτιες διαβουλεύσεις, το Ευρωκοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Κομισιόν κατέληξαν σε μία νέα πολιτική συμφωνία που περιέχει πέντε ξεχωριστούς κανονισμούς της ΕΕ, που καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο θα μοιράζεται η διαχείριση των ροών ασύλου και μετανάστευσης μεταξύ των κρατών μελών, όπως επίσης και το τι θα γίνεται σε περιπτώσεις αιφνίδιας μεταναστευτικής κρίσης.
Οι κανονισμοί αυτοί αφορούν όλα τα στάδια της διαχείρισης του ασύλου και της μετανάστευσης: «από τον έλεγχο των παράτυπων μεταναστών κατά την άφιξή τους στην ΕΕ, τη λήψη βιομετρικών δεδομένων, τις διαδικασίες υποβολής και διεκπεραίωσης των αιτήσεων ασύλου, τους κανόνες για τον καθορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για τη διεκπεραίωση μιας αίτησης ασύλου, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών και τον τρόπο χειρισμού καταστάσεων κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων εργαλειοποίησης των μεταναστών».
Διχασμός και στο μεσανατολικό
Μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου από τη Χαμάς, οι περισσότερες χώρες της ΕΕ τάχθηκαν υπέρ του Ισραήλ, ως προς το δικαίωμα του να αμύνεται. Με τις επιθέσεις των Ισραηλινών στη Γάζα να διαρκούν όλο και περισσότερο, οι Ευρωπαίοι άρχισαν να συζητούν αν θα ζητήσουν ανθρωπιστική παύση προκειμένου να βοηθήσουν τον άμαχο πληθυσμό. Η ευρωπαϊκή αμφιθυμία έχει αποτελέσει αντικείμενο σχολιασμού από τους εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ο βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας που δήλωσε ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί τις ζωές των Παλαιστινίων κατώτερες από των υπολοίπων.»
Στην ουσία, από τη μία πλευρά, η Γερμανία και η Ουγγαρία, θεωρούν τη αντεπίθεση του ισραηλινού στρατού ως νόμιμη αυτοάμυνα και από την άλλη πλευρά, η Ισπανία, η Ιρλανδία και το Βέλγιο επικρίνουν τις ενέργειες του Ισραήλ στην ελεγχόμενη από τη Χαμάς, Λωρίδα της Γάζας και ζητούν ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός ενόψει των πολλών θυμάτων αμάχων.
Διχογνωμίες υπάρχουν και μεταξύ των κορυφαίων εκπροσώπων των ευρωπαϊκών θεσμών. Για παράδειγμα, ο Τζόζεπ Μπορέλ και ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ, Σαρλ Μισέλ έχουν ήδη κατηγορήσει την πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φον ντερ Λάιεν, ότι βλάπτει τα συμφέροντα της ΕΕ και ότι επιδεινώνει τις εντάσεις, καθώς έχει υιοθετήσει μία φιλική στάση προς το Ισραήλ.
Προβλήματα και στην χρήση των ευρωπαϊκών πόρων
Στην τελευταία σύνοδο κορυφής, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν μεταξύ άλλων και για την αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανέφερε στις δηλώσεις του, ότι 26 από τις 27 χώρες της Ε.Ε. συμφώνησαν επί σχετικής πρότασης, με την Ουγγαρία να βάζει βέτο στον προϋπολογισμό, όπως είχε αναφέρει από την αρχή.
Το ζήτημα της αναθεώρησης παραπέμπεται σε συνεδρίαση που θα πραγματοποιηθεί μέσα στις αρχές του νέου έτους και είναι “φλέγον”, μεταξύ άλλων επειδή απαιτεί ομοφωνία και περιλαμβάνει την παροχή νέας μεγάλης χρηματοδότησης της Ουκρανίας από την Ε.Ε., στην οποία συνεχίζει να αντιδρά έντονα η Ουγγαρία χρησιμοποιώντας το δικαίωμα αρνησικυρίας (βέτο) που έχει.
Η πρόταση ενδιάμεσης αναθεώρησης του Ευρωπαϊκού προϋπολογισμού επί της οποίας συμφώνησαν όλες οι χώρες πλην της Ουγγαρίας, περιελάμβανε οικονομική ενίσχυση 17 δισ. Ευρώ, αλλά και δάνεια εκτός προϋπολογισμού 33 δισ. Ευρώ προς την Ουκρανία.
Αντί επιλόγου, τα προβλήματα αυτά δημιουργούν ένα κλίμα που τονίζει την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να πετύχει τον τελικό της στόχο, την ένωση των κρατών μελών της σε ένα έθνος, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Ένα στόχο που ακόμη και στις παραδόσεις των κρατών για τον εορτασμό των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, φαίνεται δύσκολος στην υλοποίηση του.