Τα βαριά ονόματα ξεκίνησαν, μέρες που είναι, τις βαριές αναλύσεις. Εκ του ασφαλούς βέβαια: βλέπουν το πρόβλημα, ισχυρίζονται ότι είναι προϊόν της πολιτικής που ακολουθήθηκε και προειδοποιούν ότι θα επιδεινωθεί αν συνεχιστεί η ίδια πολιτική. Ακόμη κι έτσι, όμως, η ανάλυσή τους έχει ενδιαφέρον.
Ο βρετανός ιστορικός Νιλ Φέργκιουσον, για παράδειγμα, υποστηρίζει ότι η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν είναι αποτυχημένη. Δεν μπόρεσε να εμποδίσει τους Ταλιμπάν να καταλάβουν την εξουσία στο Αφγανιστάν, δεν μπόρεσε να εμποδίσει τον Πούτιν να εισβάλει ξανά στην Ουκρανία, δεν μπόρεσε να εμποδίσει το Ιράν να εκτοξεύει μέσω των δορυφόρων του πυραύλους κατά του Ισραήλ και πιθανότατα δεν θα μπορέσει να εμποδίσει την Κίνα να επιβάλει αποκλεισμό στην Ταϊβάν.
«Ενα από τα μεγάλα μας προβλήματα», λέει ο Φέργκιουσον σε συνέντευξή του στην El Pais, «είναι η μυωπία που μας εμποδίζει να φανταστούμε την ήττα. Δεν μπορούμε να φανταστούμε την ημέρα που θα πέσει το Κίεβο. Δεν μπορούμε να φανταστούμε τον πρόεδρο Τραμπ να ανακοινώνει το 2025 την αποχώρηση της χώρας του από το ΝΑΤΟ. Δεν μπορούμε να φανταστούμε τον Σι Τζινπίνγκ στην Ταϊπέι ύστερα από μια επιτυχημένη επέμβαση. Κι όλα αυτά μπορεί να συμβούν. Φοβάμαι ότι θα προσγειωθούμε απότομα».
To ερώτημα με αναλυτές σαν τον Φέργκιουσον ή τον Νουριέλ Ρουμπινί είναι αν εκφράζουν τις ανησυχίες τους για να χτυπήσουν καμπανάκι ή αν στην πραγματικότητα θέλουν να επαληθευτούν οι φόβοι τους για να αποδειχθεί με τι ευφυή κυνισμό ερμηνεύουν τη σκληρή πραγματικότητα. Πάρτε ακόμη τη Νίνα Χρούστσεβα, καθηγήτρια Διεθνών Θεμάτων στο New School και δισέγγονη του Νικήτα Χρουστσόφ. Η Δύση υποτίμησε για άλλη μια φορά τη Ρωσία, γράφει στο Project Syndicate. Ελεγε πως η Ρωσία είναι καταδικασμένη να χάσει. Ο Μπόρις Τζόνσον δεν άφησε τους Ουκρανούς να διαπραγματευθούν με τους Ρώσους όταν η επίθεση των τελευταίων κόλλησε. Αλλά τώρα ο πρόεδρος Μπάιντεν δεν λέει πια πως θα σταθεί δίπλα στην Ουκρανία «για όσο χρειαστεί», αλλά για «όσο μπορούμε». Ας συνεχίσει λοιπόν η Δύση να ενισχύει την άμυνα της Ουκρανίας. Αλλά ας ξεκινήσει και ρεαλιστικές συνομιλίες με το Κρεμλίνο.
Κι έτσι έχουμε όλη την γκάμα: και αποτροπή και κατευνασμό. Και σιδηρά πυγμή κατά των δικτατόρων και διάλογο μαζί τους. Κάτι τέτοια έλεγε κι ο Εμανουέλ Μακρόν και τώρα παρακαλεί τον Νετανιάχου να δεχθεί μια μακράς πνοής κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.
Ας υποδεχθούμε τη νέα χρονιά με μια συγκρατημένη αισιοδοξία. Ας εμπνευστούμε από το όραμα του Ζακ Ντελόρ και ας χτίσουμε μια Ευρώπη αρκετά εξωστρεφή όταν το επιτρέπει η διεθνής συγκυρία και αρκετά αυτόνομη όταν συμμαχικές χώρες αναθέτουν τις τύχες τους σε αδίστακτους λαϊκιστές. Ας αναγνωρίσουμε, τέλος, ότι οι διεθνείς αναλυτές είναι άνθρωποι κι αυτοί και πρέπει να βγάλουν το ψωμί τους.