Στην ολοκλήρωση των υπό διαπραγμάτευση διμερών συμφωνιών για εργασιακή κινητικότητα προχωρά η Ελλάδα, με στόχο την ανακούφιση της πιεζόμενης αγοράς εργασίας και της έλλειψης εργατικών χεριών που ταλανίζει σειρά κλάδων – ιδίως του πρωτογενούς τομέα.
Ηδη η χώρα μας βρίσκεται στο τραπέζι των συζητήσεων με αρκετά κράτη, μεταξύ αυτών η Γεωργία, η Μολδαβία, η Ινδία, οι Φιλιππίνες και το Μπανγκλαντές. Μάλιστα, η πρώτη τέτοια συμφωνία, με την Ινδία, αναμένεται να ολοκληρωθεί, να υπογραφεί και να κυρωθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024.
Μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Δημήτρης Καιρίδης επισημαίνει πως κάθε συμφωνία έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. «Συγκεκριμένα, κάποιες αφορούν εποχικό προσωπικό και άλλες μόνιμο στην εξαρτημένη εργασία. Καθεμία συμφωνία μπορεί να εισφέρει από 5.000 έως και 10.000 εργαζομένους στην εγχώρια αγορά εργασίας, ανάλογα με τις ανάγκες μας αλλά και τις δυνατότητες της χώρας προέλευσης. Κλειδί για τη σύναψη συμφωνιών, εντούτοις, αποτελεί η αυστηρή εφαρμογή των όρων και των προϋποθέσεων ασφαλείας, τόσο από τους μετακλητούς εργαζομένους όσο και από τη χώρα προέλευσης», υπογραμμίζει.
Γίνεται, λοιπόν, εύκολα αντιληπτό πως εάν οι προαναφερθείσες συμφωνίες με τις πέντε αυτές χώρες ευοδωθούν, τότε μέχρι και 50.000 εργαζόμενοι θα μπορούσαν να εισέλθουν στην ελληνική αγορά εργασίας για ορισμένο χρονικό διάστημα και να καλύψουν σημαντικά κενά. Ωστόσο, όπως ξεκαθαρίζουν από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, προτεραιότητα θα δοθεί στη νομοθετική πρωτοβουλία που βάζει τάξη στην αταξία και στρέφεται ενάντια στην ανομία και την αδήλωτη εργασία. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, πως με βάση την τροπολογία που ψηφίστηκε το τελευταίο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου η άδεια θα δίνεται αποκλειστικά και μόνο σε όσους έχουν προσφορά εργασίας και αποδεικνύουν ότι εργάζονται, ενώ θα ανακαλείται όταν για οποιονδήποτε λόγο διακόπτεται η απασχόληση.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση αφορά όσους πολίτες τρίτων χωρών διαμένουν επί μακρόν στη χώρα μας (και συγκεκριμένα πριν από τις 30 Νοεμβρίου 2023) υπό αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις. Υπολογίζεται, δε, πως ο αριθμός όσων δύναται να ενταχθούν σε αυτή είναι περίπου 30.000.
Αξίζει να σημειωθεί πως παράλληλα με τη ρύθμιση της κυβέρνησης για τη χορήγηση αδειών διαμονής σε παράτυπους μετανάστες για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και μόνο για εργασιακούς λόγους δίνεται η δυνατότητα άδειας διαμονής σε περίπου 25.000 Ουκρανούς που διαμένουν στην Ελλάδα, υπό το ειδικό καθεστώς προσωρινής προστασίας, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ακολούθησαν τη ρωσική εισβολή στη χώρα τους, τον Φεβρουάριο του 2022. Δίνεται, έτσι, η δυνατότητα να ενταχθούν σε καθεστώς νόμιμης μετανάστευσης, εάν το επιθυμούν και εφόσον πληρούν σε κάθε περίπτωση τις αντίστοιχες προϋποθέσεις για την έκδοση της άδειας διαμονής που θα αιτηθούν.
Δυσλειτουργίες
Την ίδια στιγμή, στα… σκαριά βρίσκεται και μία ακόμα νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, η οποία αφορά τον διοικητικό εκσυγχρονισμό του μηχανισμού της νόμιμης μετανάστευσης που σήμερα δυσλειτουργεί. Μάλιστα, καταβάλλονται προσπάθειες, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου, η εν λόγω πρωτοβουλία να είναι έτοιμη όσο το δυνατόν συντομότερα, χωρίς να αποκλείεται να τεθεί προς ψήφιση τους πρώτους μήνες του 2024. «Ενώ η Ελλάδα έχει πλέον καταφέρει να αποκτήσει μια άρτια υπηρεσία ασύλου που διεκπεραιώνει με ταχύτητα και αξιοπιστία τα αιτήματα διεθνούς προστασίας των – στη μεγάλη τους πλειοψηφία – παρανόμως διακινηθέντων αλλοδαπών, δεν έχει μια αντίστοιχη διαδικασία για όσους θέλουν νόμιμα να έρθουν στην Ελλάδα να εργαστούν ή για όσους αλλοδαπούς ήδη εργάζονται εδώ και επιθυμούν να ανανεώσουν τις άδειες διαμονής τους», σημειώνει σχετικά ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου.
Το αποτέλεσμα είναι, όπως προσθέτει, τόσο οι ίδιοι όσο και οι εργοδότες τους να υφίστανται αδικαιολόγητη ταλαιπωρία, που επίσης συνεπάγεται υψηλό κόστος για την ελληνική οικονομία. Χαρακτηριστικό, μάλιστα, είναι το γεγονός ότι για την ανανέωση μιας άδειας διαμονής σήμερα μπορεί να χρειαστούν μέχρι και δύο χρόνια. Με την εν λόγω πρωτοβουλία, λοιπόν, αναμένεται να μπουν οι βάσεις μιας ταχύτερης και αποτελεσματικότερης «διαδρομής» για τη νόμιμη μετανάστευση, με την ομογενοποίηση των διαδικασιών, την ψηφιοποίηση, την απλοποίηση, τη στελέχωση των υπηρεσιών και την ταυτόχρονη υλοποίηση μιας σειράς άλλων παρεμβάσεων που πρόκειται να αποτελούν μέρος ενός συνολικού σχεδίου με στόχο να αποκτήσει η Ελλάδα την απαιτούμενη εκσυγχρονισμένη διοικητική υποδομή.
«Ακόμα και η φιλοδοξία της ίδρυσης μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων στη χώρα μας και η διεθνοποίηση των δημόσιων πανεπιστημίων μας περνούν μέσα από την αναβάθμιση του μηχανισμού της νόμιμης μετανάστευσης. Γιατί αν δεν μπορούμε να εκδώσουμε γρήγορα και αξιόπιστα φοιτητικές βίζες ή βίζα σε επισκέπτες – καθηγητές από το εξωτερικό, πώς μπορεί κανείς να μιλήσει για εξωστρέφεια και μια Ελλάδα – διεθνές ακαδημαϊκό κέντρο; Αξιοποιώντας, λοιπόν, τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου θα προχωρήσει σε αυτή τη μεγάλη μεταρρύθμιση, σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών, στο οποίο ανήκει σήμερα η ευθύνη της έκδοσης των αδειών διαμονής μέσω των αποκεντρωμένων διοικήσεων, το υπουργείο Εξωτερικών που εκδίδει τις βίζες – θεωρήσεις εισόδου και όλα τα υπόλοιπα συναρμόδια υπουργεία», καταλήγει ο Δημήτρης Καιρίδης.