Παλιά υπήρχαν οι σχετικές επιγραφές μέσα και έξω από τα νοσοκομεία, τις θυμάμαι πολύ καλά. «Ησυχία», έγραφαν ή κάτι τέτοιο και τις συναντούσες παντού στους διαδρόμους. Ηταν μια διαρκής υπενθύμιση στον επισκέπτη ότι, εκεί μέσα, πρέπει να κάνουμε ησυχία, επειδή υπάρχουν άρρωστοι και η φασαρία ενοχλεί τους αρρώστους, που χρειάζονται γαλήνη. Υπήρχε μάλιστα και ειδικό σήμα της Τροχαίας έξω από τα νοσοκομεία, για να προειδοποιεί τους οδηγούς ότι απαγορεύονται η χρήση του κλάξον και οι γκαζιές. Ολα αυτά βέβαια σε μια εποχή λιγότερο θορυβώδη, με λιγότερα αυτοκίνητα. Σήμερα, η βουή της κυκλοφορίας αφαιρεί κάθε νόημα από την απαγόρευση και, μάλλον, θα έχει καταργηθεί πια αυτό το σήμα. Αν και δεν θα με εξέπληττε καθόλου να υπάρχει ακόμη, διότι στην Ελλάδα τίποτα άχρηστο δεν καταργείται, λόγω του μεγάλου σεβασμού στην παράδοση. Ακόμη και οι χωματερές, ως γνωστόν, εδώδημιουργούν παράδοση.
Επειδή λοιπόν το γαλήνιο περιβάλλον είναι προϋπόθεση της νοσοκομειακής περίθαλψης, ήταν λογικό να προκαλέσει αντιδράσεις, που κυμαίνονται από τη θυμηδία μέχρι την οργή, η είδηση ότι οι εργαζόμενοι στον «Ερυθρό Σταυρό» γιόρτασαν την πρωτοχρονιά, στήνοντας ένα αυτοσχέδιο μπουζουξίδικο σε διάδρομο του νοσοκομείου, με ενισχυτές, ηχεία και όλα τα απαραίτητα. (Φαντάζομαι ότι τις επιγραφές «Ησυχία», από σεμνότητα, θα τις είχαν καλύψει με χαρτοπετσέτες…) Κατανοώ και τη θέση των ανθρώπων αυτών, που εργάζονται πρωτοχρονιάτικα, κατανοώ και το ευρύτερο κλίμα των ημερών – εννοώ τη διάχυτη συγκίνηση για την απώλεια του Βασίλη Καρρά, που δεν μπορεί να εκτονωθεί διαφορετικά παρά μόνο με αυτού του είδους το γλέντι. Ωστόσο, πάρτι ή μπουζούκια, σε διάδρομο νοσοκομείου δεν νοείται, ακόμη και αν είναι Πρωτοχρονιά. Είναι πάνω απ’ όλα γελοίο. Είναι σαν να λέμε ότι οι αστυνομικοί της Τροχαίας έκαναν κόντρες στα λιμανάκια της Βουλιαγμένης, επειδή ήταν Πρωτοχρονιά και τα καημένα έπρεπε και αυτά κάπως να το γιορτάσουν.
Δεν παύει να είναι γελοίο, ακόμη και αν του λαϊκού προγράμματος προηγήθηκαν απαγγελίες ποιημάτων του Καβάφη, καθώς και τα κάλαντα, όπως άκουσα μια κυρία συνδικαλίστρια να εξηγεί, με ύφος που έδειχνε ότι μετά βίας συγκρατούσε την οργή της για τους ασεβείς που τολμούσαν να επικρίνουν την ωραία και σεμνή εορταστική εκδήλωση των εργαζομένων στον «Ερυθρό». Ηταν κρίσιμη η παρέμβαση των συνδικαλιστών, διότι χωρίς τη δική τους αυθάδεια, το θέμα θα είχε ξεχαστεί ως μία ακόμη γραφικότητα από τις τόσες που συμβαίνουν καθημερινά. Η παρέμβαση των συνδικαλιστών (ευκαιρία να δείξουν στους ψηφοφόρους τους ότι τους υπερασπίζονται) συντήρησε την αρνητική επικαιρότητα, εξαιτίας των ανόητων επιχειρημάτων. Διότι ο ισχυρισμός ότι, επειδή αυτοθυσιάστηκα στον πόλεμο κατά της πανδημίας, τώρα μπορώ να στήνω λαϊκό πάλκο στον διάδρομο του νοσοκομείου, δεν είναι επιχείρημα· είναι ομολογία ανοησίας.
Εθνικό Αγιογράφος
Ο Γιάννης Σμαραγδής ετοιμάζει πυρετωδώς τη νέα ταινία του, στην οποία, όπως λέει, «σκιαγραφείται» η ζωή του Ιωάννη Καποδίστρια, τον οποίο ο καλός σκηνοθέτης προσεγγίζει ως «έναν δημοκράτη σε καιρούς συντηρητικούς». Από αυτό και μόνο καταλαβαίνω ότι ο Καποδίστριας δεν σκιαγραφείται στην ταινία, αλλά μάλλον αγιογραφείται. Μιλούμε, δηλαδή, για κινηματογραφική αγιογραφία, είδος στο οποίο άλλωστε διαπρέπει ο κ. Σμαραγδής. Αυτό προδίδεται και από την εκκλησιαστική γλώσσα με την οποία ο σκηνοθέτης παρουσιάζει τον ήρωα της ταινίας του. Η ζωή του ήταν, λέει, «ένα στρατήγημα του Θεού, για να μπορέσει να σταθεί η Ελλάδα όρθια». Οσον αφορά δε το τραγικό τέλος του Καποδίστρια, ο σκηνοθέτης τον βλέπει «να ανεβαίνει τον Γολγοθά του ακέραιος, άσπιλος, λευκοφόρος». (Το τελευταίο νοείται μεταφορικώς, διότι όλοι γνωρίζουμε ότι τη μοιραία ημέρα ο δολοφονηθείς δεν πήγε στην εκκλησία με τη νυχτικιά του, τουτέστιν λευκοφόρος, αλλά φορούσε κανονικά το κοστούμι του, που ήταν σκούρο όπως επέβαλλε η περίσταση.)
Εύχομαι να πάει καλά το νέο εγχείρημα του εθνικού αγιογράφου του ελληνικού κινηματογράφου – ούτως ή άλλως, ο Καποδίστριας είναι νεκρός εδώ και 193 χρόνια, δεν πρόκειται λοιπόν ούτε να ενοχληθεί ούτε να διαμαρτυρηθεί. Το εύχομαι, διότι η επιτυχία θα εμψυχώσει τον καλό σκηνοθέτη, ώστε να βρει τη δύναμη να κάνει την ταινία που όλοι περιμένουμε: την αγιογραφία του Αντώνη Σαμαρά!
