Τα αίτια της σύγκρουσης δύο αεροσκαφών στο αεροδρόμιο Haneda του Τόκιο ξεκίνησαν να διερευνούν Ιάπωνες ερευνητές, ιδιαίτερα την ώρα που η παγκόσμια αεροπορική βιομηχανία άκουσε νέες προειδοποιήσεις για την ασφάλεια των διαδρόμων προσγείωσης και απογείωσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, που επικαλείται αξιωματούχους με γνώση πάνω στην έρευνα, το Ιαπωνικό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (JTSB) θα ηγηθεί της έρευνας με τη συμμετοχή υπηρεσιών στη Γαλλία, όπου κατασκευάστηκε το αεροπλάνο, και στη Βρετανία, όπου κατασκευάστηκαν οι δύο κινητήρες του Rolls-Royce.
Νέα στοιχεία έφερε στο φως η Japan Airlines
Σύμφωνα με τον Guardian, το Airbus της Japan Airlines είχε άδεια να προσγειωθεί; Όταν ρωτήθηκε σχετικά στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου χθες, Τρίτη, το βράδυ, αξιωματούχος της αεροπορικής εταιρείας απάντησε: «Με βάση τα όσα έχουμε κατανοήσει, είχε δοθεί (άδεια)».
Οι συνομιλίες μέσω ασυρμάτου μεταξύ του πύργου ελέγχου και των πιλότων της πτήσης JAL516, τις οποίες είδε το AFP μέσω του ιστότοπου LiveATC.net, φαίνεται να το επιβεβαιώνουν.
«Japan 516, συνεχίστε την προσέγγιση», είχε δηλώσει χθες ένας ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας στις 17:43 (τοπική ώρα, 10:43 ώρα Ελλάδας), δηλαδή τέσσερα λεπτά πριν από τη σύγκρουση.
Ο πύργος ελέγχου θα έπρεπε να έχει ζητήσει από το αεροσκάφος της ακτοφυλακής να περιμένει στον διάδρομο απογείωσης, σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο NHK, το οποίο επικαλέστηκε πηγή στο υπουργείο Μεταφορών της Ιαπωνίας. Όμως, σύμφωνα με αξιωματούχο της ακτοφυλακής, λίγο πριν από το δυστύχημα ο πιλότος του αεροσκάφους της ακτοφυλακής δήλωσε ότι είχε λάβει άδεια να απογειωθεί.
Η διαδικασία της έρευνας των αιτίων της σύγκρουσης
Το πρώτο βήμα για την έναρξη της έρευνας είναι η ανάκτηση των μαύρων κουτιών με τα δεδομένα πτήσης και τις ηχογραφήσεις φωνής στο πιλοτήριο. Οι ειδικοί δήλωσαν ότι η τοποθεσία του δυστυχήματος σημαίνει ότι τα φυσικά στοιχεία, τα δεδομένα του ραντάρ και οι μαρτυρίες ή το υλικό από κάμερες είναι πιθανό να είναι άμεσα διαθέσιμα.
«Ένα προφανές ερώτημα είναι αν το αεροπλάνο της ακτοφυλακής βρισκόταν στον διάδρομο προσγείωσης και αν ναι γιατί», δήλωσε ο Paul Hayes, διευθυντής αεροπορικής ασφάλειας της βρετανικής εταιρείας συμβούλων Ascend by Cirium.
Τεχνολογικό χάσμα
Ένα ίδρυμα που εδρεύει στην Ουάσιγκτον διαπίστωσε ότι οι βλάβες στην επικοινωνία και τον συντονισμό μπορούν να παίξουν ρόλο σε δυστυχήματα ή παρ’ ολίγον ατυχήματα στον διάδρομο προσγείωσης. Αλλά η έλλειψη ηλεκτρονικών για την αποφυγή συγκρούσεων στο έδαφος και όχι στον αέρα, όπου το λογισμικό για την αποφυγή συγκρούσεων είναι διαθέσιμο από τη δεκαετία του 1980, αποτελεί επίσης πρόβλημα.
«Πολλά από τα σοβαρά περιστατικά θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί μέσω καλύτερων τεχνολογιών επίγνωσης της κατάστασης που μπορούν να βοηθήσουν τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και τους πιλότους να εντοπίσουν πιθανές συγκρούσεις στον διάδρομο προσγείωσης», δήλωσε ο Shahidi.
Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας αναφέρει ότι περίπου τρεις δωδεκάδες αεροδρόμια των ΗΠΑ είναι εξοπλισμένα με ένα σύστημα που ονομάζεται ASDE-X, το οποίο χρησιμοποιεί ραντάρ, δορυφόρους και ένα εργαλείο πλοήγησης που ονομάζεται multilateration για την παρακολούθηση των κινήσεων του εδάφους.
Όμως η πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών Τζένιφερ Χόμεντι δήλωσε τον Νοέμβριο ότι το αεροπορικό δίκτυο των ΗΠΑ – που αποτελεί καμπανάκι για τα αεροδρόμια παγκοσμίως – δεν διαθέτει επαρκή τεχνολογία για την πρόληψη των προσβολών στον διάδρομο προσγείωσης.
Η Japan Airlines ισχυρίζεται πως υπάρχει ηχητικό, όπου οι ελεγκτές δίνουν άδεια προσγείωσης
Νέο σύστημα για την πρόληψη συγκρούσεων
Το 2018, η Airbus δήλωσε ότι συνεργάζεται με τη Honeywell σε ένα σύστημα που ονομάζεται SURF-A ή Surface-Alert και έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει στην πρόληψη συγκρούσεων στον διάδρομο προσγείωσης, δίνοντας στους πιλότους οπτικές και ηχητικές προειδοποιήσεις για τους κινδύνους που πλησιάζουν στον διάδρομο προσγείωσης.
Η Honeywell Aerospace Technologies αναμένει ότι το SURF-A, το οποίο λειτουργεί σε πειραματικό δοκιμαστικό αεροσκάφος της, θα πιστοποιηθεί και θα είναι διαθέσιμο στις αεροπορικές εταιρείες σταδιακά μέσα στα επόμενα χρόνια, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του τμήματος Jim Currier μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Οι εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις των ευρωπαϊκών και αμερικανικών δικτύων εναέριας κυκλοφορίας που θα μπορούσαν να επιταχύνουν τη χρήση τέτοιων μηχανογραφημένων συστημάτων αντιμετωπίζουν χρόνιες καθυστερήσεις.
Παγκόσμιες προτεραιότητες ασφαλείας
Ο Steve Creamer, πρώην ανώτερος διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας, δήλωσε ότι η αποτροπή προσγείωσης αεροσκάφους που προσκρούει σε αεροπλάνο συγκαταλέγεται μεταξύ των πέντε κορυφαίων παγκόσμιων προτεραιοτήτων ασφάλειας. Αν και οι αυτοματοποιημένες προσγειώσεις αυξάνονται, οι ειδικοί λένε ότι πολλά εξαρτώνται ακόμη από τους οπτικούς ελέγχους των πιλότων που μπορεί να αποσπούν την προσοχή τους από τον μεγάλο φόρτο εργασίας ή τη θολούρα ενός νυχτερινού διαδρόμου προσγείωσης.
«Νομίζω ότι η έρευνα θα επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στις εκκαθαρίσεις … και στη συνέχεια, επίσης, στο τι θα μπορούσε να δει το πλήρωμα (της JAL). Μπορούσαν φυσικά να δουν αυτό το αεροπλάνο στον διάδρομο», δήλωσε ο πρώην ερευνητής αεροπορικών ατυχημάτων των ΗΠΑ John Cox. Ο φωτισμός αποτέλεσε ζήτημα σε μια σύγκρουση του 1991 μεταξύ ενός αεροσκάφους της USAir και ενός αεροσκάφους της SkyWest Airlines στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Λος Άντζελες στην Καλιφόρνια, για παράδειγμα.
«Ένα από τα πράγματα που προέκυψαν από αυτό ήταν ότι το πλήρωμα της USAir δεν μπορούσε φυσικά να δει το αεροσκάφος SkyWest Metroliner εκεί. Παρόλο που βρισκόταν στον διάδρομο προσγείωσης, ο φωτισμός ήταν τέτοιος που … φυσικά δεν μπορούσες να το δεις», είπε.
