Οι ουσιαστικές, μικρές αλλαγές μπορούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στη συνολική υγεία και ευεξία. Γι’ αυτό και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) μάς καλεί το 2024 να δεσμευτούμε πως θα κάνουμε δέκα μικρά βήματα για να αλλάξουμε τις καθημερινές μας συνήθειες. Και επιμένει πως καθεμία από τις επιλογές που ακολουθούν θα συμβάλει ώστε να έχουμε περισσότερα και ποιοτικότερα χρόνια ζωής.

Ακολουθήστε μια υγιεινή διατροφή

Το τι τρόφιμα συμπεριλαμβάνονται σε μια υγιεινή διατροφή μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο, ανάλογα με την κουλτούρα, τον τόπο διαμονής και τις πρώτες ύλες που είναι διαθέσιμες σε τοπικό επίπεδο. Ωστόσο, οι βασικές αρχές είναι οι ίδιες: η μείωση των τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, ελεύθερα σάκχαρα, κορεσμένα λίπη και τρανς λιπαρά οξέα αποτελεί βασικό κανόνα. Οπως και η αντικατάσταση των ανθρακούχων ποτών με νερό και η κατανάλωση πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως. Στο καθημερινό διαιτολόγιο θα πρέπει επίσης να συμπεριλαμβάνονται τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.

Μείνετε δραστήριοι

«Το να είστε δραστήριοι κάθε μέρα μπορεί να είναι πρόκληση, αλλά το ξέρατε ότι κάθε κίνηση μετράει;», επισημαίνουν οι ειδικοί του Οργανισμού. Και συνεχίζουν: Ενας περίπατος μετά το γεύμα, το σκούπισμα του πατώματος ή το ανέβασμα σκαλοπατιών μπορεί να βοηθήσει την καρδιαγγειακή υγεία. Στοχεύστε σε τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας δραστηριότητας την εβδομάδα, αν είστε ενήλικος. Για πρόσθετα οφέλη για την υγεία, οι ενήλικοι θα πρέπει να αυξήσουν τη μέτριας έντασης σωματική τους δραστηριότητα σε 300 λεπτά την εβδομάδα. Αντίστοιχα, τα παιδιά ή οι έφηβοι πρέπει να ασκούνται ημερησίως 60 λεπτά. Μπορεί να υπάρχουν πολλά περιβαλλοντικά ή ψυχικά εμπόδια, αλλά να θυμάστε πάντα ότι η σωματική δραστηριότητα έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία της καρδιάς, του σώματος και του μυαλού.

Αποφύγετε την επιβλαβή χρήση αλκοόλ

Η κατανάλωση αλκοόλ συμβάλλει στην εκδήλωση περισσότερων από 200 ασθενειών και τραυματισμών, όπως η ηπατική βλάβη, ο καρκίνος, οι καρδιακές παθήσεις, οι ψυχικές ασθένειες αλλά και οι αναπηρίες που προκαλούνται από τροχαία ατυχήματα. Κάθε επίπεδο κατανάλωσης αλκοόλ ενέχει κινδύνους.

Μη χρησιμοποιήσετε καπνό ή προϊόντα ατμίσματος

Τα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος αρχίζουν ήδη 20 λεπτά μετά το τελευταίο τσιγάρο. Η διακοπή του καπνού μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, καρκίνου, χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) και άλλων ασθενειών.

Η διακοπή του ατμίσματος μπορεί επίσης να αποτελέσει σημαντικό βήμα προς έναν πιο υγιή τρόπο ζωής.

«Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι επιβλαβή για την υγεία σας και έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες, ιδίως για τους νέους, επειδή οι χρήστες εκτίθενται στη νικοτίνη και σε άλλες επιβλαβείς χημικές ουσίες».

Φροντίστε για τη σεξουαλική σας υγεία

«Η σεξουαλική υγεία είναι απαραίτητη για μια υγιή ζωή», υπογραμμίζουν οι επιστήμονες του ΠΟΥ.

Και προσθέτουν πως η σεξουαλική δραστηριότητα «με τη συμμετοχή άλλων συντρόφων απαιτεί ρητή συναίνεση και πρέπει να είναι απαλλαγμένη από εξαναγκασμό, διακρίσεις και βία. Είναι επίσης σημαντικό να είστε ασφαλείς κατά τη διάρκεια του σεξ». Συνεπώς, η χρήση προφυλακτικών μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ), των απρογραμμάτιστων κυήσεων και του ιού HIV.

Υποστηρίξτε την ψυχική σας υγεία

Η μοναξιά αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία.

Μεγάλος αριθμός ερευνών δείχνει ότι η κοινωνική απομόνωση και η μοναξιά έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία, στην ποιότητα ζωής και στη μακροζωία.

Η πρόσωπο με πρόσωπο ή η ψηφιακή επαφή με τους φίλους ή την οικογένεια μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία ή τη διατήρηση ουσιαστικών κοινωνικών σχέσεων.

Είναι επίσης σημαντικό να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας και να εφαρμόζετε καλές συνήθειες ψυχικής υγείας, που βοηθούν στη διαχείριση στρεσογόνων καταστάσεων ή ψυχικών νοσημάτων όπως είναι η κατάθλιψη.

Εμβολιαστείτε

Βεβαιωθείτε ότι εσείς και η οικογένειά σας είστε ενημερωμένοι με τους συνήθεις εμβολιασμούς, είναι η παρότρυνση των ειδικών του ΠΟΥ.

Τα εμβόλια μειώνουν τους κινδύνους προσβολής από συγκεκριμένες ασθένειες, καθώς συνεργάζονται με τις φυσικές άμυνες του οργανισμού για να δημιουργήσουν προστασία. Εάν έχετε παιδιά που δεν έκαναν τα απαραίτητα εμβόλια κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, επικοινωνήστε με τον πάροχο υγείας σας για να τα βοηθήσετε να καλύψουν το κενό και να προστατεύσουν την υγεία τους.

Σήμερα είναι διαθέσιμα εμβόλια για την πρόληψη περισσότερων από 20 απειλητικών για τη ζωή ασθενειών, βοηθώντας τους ανθρώπους όλων των ηλικιών να ζήσουν περισσότερα χρόνια.

Λάβετε αντιβιοτικά με τον σωστό τρόπο

Τα βακτήρια, οι ιοί, οι μύκητες και τα παράσιτα έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου και ορισμένα δεν ανταποκρίνονται πλέον στα φάρμακα. Η αντοχή στα αντιμικροβιακά φάρμακα καθιστά τις λοιμώξεις πιο δύσκολες ή μερικές φορές αδύνατη τη θεραπεία τους, αυξάνοντας τον κίνδυνο εξάπλωσής τους, σοβαρών επιπλοκών και θανάτου.

«Για να συμβάλετε στην καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής, να λαμβάνετε αντιβιοτικά και άλλα αντιμικροβιακά φάρμακα μόνο εφόσον σας τα έχει συνταγογραφήσει ο πάροχος υγείας σας, να ολοκληρώνετε την αγωγή σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού και να μη μοιράζεστε τα αντιβιοτικά που έχουν απομείνει με άλλους. Μην παίρνετε αντιβιοτικά για τη θεραπεία του κοινού κρυολογήματος και της γρίπης – τα αντιβιοτικά δεν λειτουργούν κατά των ιογενών λοιμώξεων».

Πλύνετε τα χέρια σας

Τα καθαρά χέρια βοηθούν στη διακοπή της εξάπλωσης των λοιμώξεων. Βεβαιωθείτε ότι πλένετε τα χέρια σας με τον σωστό τρόπο – χρησιμοποιώντας δηλαδή σαπούνι και νερό ή κάνοντας χρήση αντισηπτικών με βάση το οινόπνευμα.

Κάνετε check up

Επισκεφθείτε τον πάροχο υγείας σας για τις τακτικές, ετήσιες εξετάσεις. Αυτές οι επισκέψεις μπορούν να σας βοηθήσουν να παρακολουθείτε την αρτηριακή σας πίεση για τον έλεγχο και την πρόληψη της υπέρτασης – του υπ’ αριθμόν ένα σιωπηλού δολοφόνου στον κόσμο. Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι έχουν υπέρταση και χωρίς κατάλληλη θεραπεία η μη ελεγχόμενη υπέρταση μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές της υγείας αργότερα στη ζωή.

Βασικές εξετάσεις, όπως αυτές που αξιολογούν την καρδιαγγειακή σας υγεία ή τα επίπεδα σακχάρου, μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωση και διαχείριση μη μεταδοτικών ασθενειών, όπως η καρδιοπάθεια και ο διαβήτης. Επιπλέον, το τεστ Παπανικολάου και η εξέταση προστάτη μπορούν να βοηθήσουν στην ανίχνευση του καρκίνου σε γυναίκες και άντρες.