Σε τέσσερις άξονες αναμένεται να κινηθούν οι συζητήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Άντονι Μπλίνκεν σήμερα στα Χανιά, όπου ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών θα βρεθεί για λίγες ώρες, ερχόμενος από την Άγκυρα. Πρώτος σταθμός για τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα είναι η Σούδα και έπειτα το σπίτι της οικογένειας Μητσοτάκη στο Ακρωτήρι, ενώ στην Κρήτη μεταβαίνουν επίσης ο Γιώργος Γεραπετρίτης και η Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.
Εξάλλου εκτός από την κατ’ ιδίαν συζήτηση Μητσοτάκη – Μπλίνκεν προγραμματίζεται το απόγευμα και συνάντηση εργασίας, στην οποία θα συμμετάσχουν ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, η υφυπουργός Εξωτερικών, η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, πρέσβης Άννα Μαρία Μπούρα και η ειδική σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του πρωθυπουργού Αριστοτελία Πελώνη.
Στη συνάντηση αναμένεται να συζητηθούν διεθνή και περιφερειακά ζητήματα. Στο επίκεντρο θα βρεθούν, πρώτον, οι τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα. Δεύτερον, θα αναλυθεί η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, τρίτον θα συζητηθούν οι εξελίξεις στην Ουκρανία και τέταρτον προδιαγράφεται αναλυτική κουβέντα για την αμυντική συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ.
Πυκνές εξελίξεις
Η επίσκεψη Μπλίνκεν έρχεται σε μια συγκυρία πυκνών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή που διαμορφώνουν νέες συνθήκες για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια αλλά και έπειτα από το ραντεβού του Μπλίνκεν με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν. Μέλημα της ελληνικής πλευράς είναι να αναδεικνύει σταθερά τη γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή. Δεν είναι τυχαίο ότι κυβερνητικές πηγές διαβάζουν την επίσκεψη Μπλίνκεν και τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό και την ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών στα Χανιά ως αναγνώριση του ρόλου της Ελλάδας ως «πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας» και ως «αξιόπιστου και αναγκαίου εταίρου και συμμάχου» στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Οι ίδιες πηγές σχολιάζουν ότι οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ βρίσκονται σε ιστορικά υψηλό επίπεδο, υπενθυμίζοντας μεταξύ άλλων γεγονότα – σταθμούς του 2022: την ομιλία του Μητσοτάκη στο Κογκρέσο τον Μάιο εκείνου του έτους και τη συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο καθώς και την ψήφιση της τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ (MDCA).
Τα F35 και τα F16
Στο φόντο της επίσκεψης Μπλίνκεν υπάρχει η διάθεση Αθήνας και Άγκυρας για συνέπεια στην τροχιά εξομάλυνσης στα ελληνοτουρκικά, καθώς και το αμερικανοτουρκικό παζάρι για την επιτάχυνση της ένταξης στη Σουηδία στο ΝΑΤΟ με αντάλλαγμα τα F-16 που θέλει να αποκτήσει και να αναβαθμίσει η Τουρκία. Από την πλευρά της η Ελλάδα ενδιαφέρεται για τα μαχητικά πέμπτης γενιάς F35.
Συνολικά σε ό,τι αφορά τους εξοπλισμούς κυβερνητικές πηγές λένε ότι δεν μπορεί να συνδέονται τα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδας «με προγράμματα άλλων χωρών», εννοώντας από τη μία ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει την πολιτική ενίσχυσης και θωράκισης των ενόπλων δυνάμεών της και από την άλλη ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να υπαγορεύσει στις ΗΠΑ ποια πολιτική θα ακολουθήσουν σε σχέση με τις αμυντικές προμηθειών άλλων χωρών. «Η Ελλάδα έχει καταθέσει το αίτημά της για την προμήθεια μιας μοίρας F35 και αναμένει την επίσημη εκκίνηση της διαδικασίας με αποστολή επιστολής στο Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης» σημειώνει η ελληνική πλευρά.
Τσικουδιά και εδέσματα
Ο Μπλίνκεν δεν είναι ο πρώτος ξένος αξιωματούχος που θα βρεθεί στο σπίτι του Μητσοτάκη στο Ακρωτήρι, καθώς έχει προηγηθεί μεταξύ άλλων ο Μάικ Πομπέο. Ο τελευταίος είχε περάσει δύο βράδια στο πατρικό του πρωθυπουργού στα Χανιά το 2020 για συζητήσεις χωρίς τα αυστηρά πρωτόκολλα που παραδοσιακά υπάρχουν στα γεύματα εργασίας.
Συνοδεία τσικουδιάς και παραδοσιακών εδεσμάτων ο Μητσοτάκης είχε ενεργοποιήσει και τότε τη λεγόμενη «οικογενειακή διπλωματία», επαναφέροντας στιγμιότυπα του παρελθόντος από την αυλή του ίδιου σπιτιού στα Χανιά: τότε που Γερμανός καγκελάριος Χέλμουτ Κολ είχε υπάρξει φιλοξενούμενος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στο Ακρωτήρι και τότε που η Μαρίκα Μητσοτάκη έστρωνε τραπέζι με ντολμαδάκια για τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζωρτζ Μπους και την σύζυγό του Μπάρμπαρα.